Dấu hiệu bệnh tim mạch nguy hiểm, nguyên nhân chính gây đột tử ở người khỏe mạnh

Ngày 31/1, các bác sĩ Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội) cho biết chỉ trong 1 tuần đã tiếp nhận và điều trị 10 ca động mạch chủ, không ít ca là nam giới trẻ tuổi. Trong đó có 3 ca lóc động mạch chủ type A cấp tính, 2 ca chấn thương eo động mạch chủ, 2 ca vỡ phình động mạch chủ bụng dưới thận, 3 ca lóc động mạch chủ type B cấp tính. 

PGS.TS Phùng Duy Hồng Sơn, Phó Giám đốc Trung tâm Tim mạch và lồng ngực, cho biết lóc động mạch chủ type A cấp tính là bệnh lý ngoại khoa nguy hiểm. Đây là 1 trong những nguyên nhân chính gây ra đột tử ở người khỏe mạnh.

"Bệnh thường xuất hiện ở những người có bệnh lý nền như cao huyết áp, một số bệnh bẩm sinh của mô liên kết như hội chứng Marfan, thường xảy ra nhiều hơn khi thay đổi thời tiết từ nóng sang lạnh", bác sĩ Sơn cho hay.

Đây là biến cố tim mạch rất nặng, phần lớn ở người cao tuổi có bệnh nền là cao huyết áp, xơ vữa mạch máu hay bệnh thành mạch bẩm sinh. Bệnh xảy ra đột ngột, gây tổn thương toàn bộ động mạch chủ, đe dọa tính mạng người bệnh. Ngày nay bệnh có xu hướng trẻ hóa, thường gặp ở người trung niên, do gia tăng bệnh lý tim mạch liên quan cao huyết áp.

Biểu hiện của bệnh nặng nhất trong các bệnh lý tim mạch 

Lóc động mạch chủ type A là bệnh nặng nhất trong các bệnh lý tim mạch. Thành động mạch chủ của con người có 3 lớp, là mạch máu lớn nhất cơ thể nhưng khi bị lóc sẽ tách đôi. Khi mạch máu xơ vữa, các mảng vôi hóa, xơ vữa loét vào thành động mạch chủ, gây loét cả động mạch chủ.

Lóc động mạch chủ type A cấp tính thường có các biểu hiện như: Cơn đau đột ngột vùng ngực hoặc bụng phía sau cột sống thắt lưng, cơn đau đột ngột dữ dội có thể lan từ bụng lên ngực hoặc từ ngực xuống bụng gây choáng ngất vã mồ hôi lạnh.

Lóc động mạch chủ cấp tính rất nguy hiểm, có thể dẫn tới tử vong nhanh chóng do vỡ vào khoang màng tim, màng phổi hay suy tim cấp. Các nghiên cứu cho thấy, nếu không được can thiệp, bệnh nhân bị lóc động mạch chủ type A cấp tính sẽ tử vong 25% trong ngày đầu tiên, 50% trong 48 giờ đầu. Tỷ lệ sống sót là 20% sau 2 tuần và 10% trong tháng đầu sau khởi bệnh.

Với bệnh lý này, phẫu thuật cấp cứu là biện pháp duy nhất giúp cứu tính mạng người bệnh.

PGS.TS Nguyễn Hữu Ước, Giám đốc Trung tâm Tim mạch và lồng ngực, cho hay trong năm 2022, bệnh viện đã tiếp nhận và phẫu thuật điều trị hơn 100 bệnh nhân lóc động mạch chủ type A cấp tính với tỷ lệ tai biến biến chứng thấp, tỷ lệ tử vong dưới 10%, tương đương các trung tâm lớn trên thế giới.

Theo các chuyên gia, việc phát hiện sớm bệnh, kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ hoàn toàn có thể phòng và điều trị tốt loại bệnh đặc biệt phức tạp này.

Vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo, người bệnh cần loại bỏ các thói quen sinh hoạt có hại như: hút thuốc lá, thuốc lào; kiểm soát tốt tăng huyết áp, đái tháo đường, mỡ máu cao; hạn chế bia, rượu.

Tất cả các bệnh nhân lóc động mạch chủ, dù chưa được can thiệp, phẫu thuật hoặc đã can thiệp, phẫu thuật đều phải đi khám kiểm tra định kỳ theo hẹn.

Đặc biệt, với những người được bác sĩ chẩn đoán kết luận mắc bệnh động mạch chủ di truyền, người thân trong gia đình cần khám sàng lọc. Khi được cơ sở tuyến dưới chẩn đoán lóc động mạch chủ,, người mắc cần chuyển đến bệnh viện có khả năng điều trị thực sự, tránh chuyển qua nhiều tuyến sẽ mất cơ hội của bệnh nhân.

Võ Thu