Đảo, đá và các bãi cạn là gì?

TS Trần Công Trục trả lời: Điều 19, Luật Biển Việt Nam đã quy định về đảo, quần đảo như sau:

          - Đảo là một vùng đất tự nhiên có nước bao bọc, khi thủy triều lên vùng đất này vẫn ở trên mặt nước. Quần đảo là tập hợp các đảo, bao gồm cả bộ phận của các đảo, vùng nước tiếp liền và các thành phần tự nhiên khác có liên quan chặt chẽ với nhau.

          - Đảo, quần đảo thuộc chủ quyền Việt Nam là bộ phận không thể tách rời của lãnh thổ Việt Nam.

          Quy định này hoàn toàn phù hợp với đinh nghĩa của Công ước Luật Biển năm 1982. Tại Điều 121 của Công ước đã định nghĩa: “một đảo là một vùng đất tự nhiên có nước bao bọc, khi thuỷ triều lên vùng đất này vẫn ở trên mặt nước”.

          Nội dung quan trọng hơn đó là chế độ pháp lý của các đảo: Các đảo có Lãnh hải, vùng Tiếp giáp, vùng Đặc quyền kinh tế và Thềm lục địa. Tuy nhiên, các đảo “không thích hợp cho con người ở và không có đời sống kinh tế riêng thì không có vùng Đặc quyền kinh tế và Thềm lục địa”.

Điều 20 Luật Biển Việt Nam đã quy định :

          - Đảo thích hợp cho đời sống con người hoặc cho một đời sống kinh tế riêng thì có Nội thuỷ, Lãnh hải, vùng Tiếp giáp Lãnh hải, vùng Đặc quyền kinh tế và Thềm lục địa.

          - Đảo, đá không thích hợp cho đời sống con người hoặc cho một đời sống kinh tế riêng thì không có vùng Đặc quyền kinh tế và Thềm lục địa.

Còn đá, bãi cạn thì như thế nào? Điều 13 Công ước Luật Biển 1982 đã quy định rõ: “các bãi cạn nửa nổi nửa chìm là các vùng đất nhô cao tự nhiên có biển bao quanh, khi thuỷ triều xuống thấp thì lộ ra, khi thuỷ triều lên cao thì bị ngập nước”. 

Chế độ pháp lý của các bãi cạn, đá: Khi toàn bộ hoặc một phần bãi cạn nửa nổi nửa chìm ở cách lục địa hoặc một đảo một khoảng cách không vượt quá chiều rộng lãnh hải thì ngấn nước triều thấp nhất ở trên các bãi cạn này có thể dùng làm đường cơ sở dùng để tính chiều rộng lãnh hải; khi chúng hoàn toàn ở cách lục địa hoặc ở cách một đảo một khoảng cách vượt quá chiều rộng của lãnh hải thì chúng không có lãnh hải riêng và các đường cơ sở thẳng chỉ được kéo đến hay xuất phát từ các bãi này khi trên đó có các công trình thiết bị nhân tạo thường xuyên nhô trên mặt nước.