Danh ca Lệ Thu nguy kịch, người mắc đái tháo đường cảnh giác tránh mắc Covid-19

Danh ca Lệ Thu .

Ca sĩ Lệ Thu từng ngừng thở 

Sáng 3/1 (giờ Việt Nam), trao đổi báo chí, con gái danh ca Lệ Thu cho biết lúc sáng mẹ cô đã ngừng thở, bác sĩ thông báo bà qua đời. Tuy nhiên, một lúc sau, bà đã thở lại. Hiện bà nằm trong phòng chăm sóc đặc biệt. 

Danh ca Lệ Thu 78 tuổi. Trước đó, nữ ca sĩ nhập viện điều trị vì mắc Covid-19 tại bệnh viện Memorial Coast (California, Mỹ). Sức khỏe của bà yếu, phải cấp cứu trong phòng ICU của bệnh viện.

Ngày 2/1, theo ca sĩ Quang Thành, ca sĩ Lệ Thu vẫn nằm trong phòng chăm sóc đặc biệt. Vì đường huyết tăng cao nên việc điều trị hơi phức tạp.

Dẫu chưa biết chính xác liệu ca sĩ Lệ Thu mắc các bệnh lý nền gì, tuy nhiên với những gì ca sĩ Quang Thành nói, có thể trước đó nữ ca sĩ đã bị đái tháo đường - biểu hiện đường huyết tăng cao.

Khi nữ ca sĩ đã ở tuổi 78 kết hợp với bệnh lý nền thì việc mắc Covid- 19 sẽ rất dễ khiến bệnh tình rơi vào trầm trọng.

Trước đó, vào trung tuần tháng 7, cơ quan Phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh Mỹ (CDC) đã thống kê một danh sách bệnh nền/thể trạng dễ khiến bệnh nhân Covid-19 trở nặng. Trong số này đái tháo đường cũng là một trong những bệnh khiến người mắc Covid- 19 dễ tử vong.

Cụ thể như sau: Ung thư; Bệnh thận mãn tính; Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD);  Béo phì (chỉ số khối cơ thể BMI 30 trở lên với người Mỹ, người châu Á có thể thấp hơn); Các bệnh tim mạch nghiêm trọng như suy tim, bệnh liên quan đến động mạch vành hoặc cơ tim; Bệnh hồng cầu hình liềm; Tiểu đường tuýp 1 và 2; Hen suyễn (trung bình đến nặng); Bệnh mạch máu não (ảnh hưởng đến cung cấp máu cho não); Bệnh xơ nang; Bệnh cao huyết áp;

Hệ miễn dịch suy yếu do ghép tạng, tủy sống, nhiễm HIV, hoặc sử dụng các loại thuốc khiến hệ miễn dịch yếu đi; Các hội chứng thần kinh, ví dụ mất trí nhớ; Bệnh về gan;

Đang mang thai; Xơ phổi; hút thuốc lá; Bệnh tan máu bẩm sinh.

Tuy nhiên, trên thực tế người già thường mắc các bệnh lý nền. Đây cũng chính là lý do khiến người già dễ tử vong do mắc Covid-19.

Người mắc đái tháo đường dễ bị biến chứng nặng khi mắc Covid- 19?

Cho đến nay không có số liệu nào cho thấy người bệnh đái tháo đường dễ bị nhiễm virus SARS-CoV-2 hơn người bình thường. Tuy nhiên, theo TS. BS Nguyễn Quang Bảy,  Khoa Nội tiết – Bệnh viện Bạch Mai, Bộ môn Nội – Trường Đại học Y Hà Nội trả lời báo chí, khi bị nhiễm vi rút SARS-CoV-2, người bệnh đái tháo đường thường có triệu chứng nặng hơn, biến chứng nặng hơn và dễ tử vong hơn so với người bình thường.

Một nghiên cứu trên 138 bệnh nhân Covid tại Bệnh viện Vũ Hán, Trung Quốc, cho thấy bệnh nhân đái tháo đường chỉ chiếm 5,9% trong số bệnh nhân Covid-19 nhập viện nhưng lại chiếm tới 22,2% số bệnh nhân Covid-19 phải điều trị tại khoa Hồi sức tích cực.

Nguy cơ bị bệnh nặng sau khi nhiễm virus SARS-CoV-2 không khác biệt giữa đái tháo đường typ 1 và đái tháo đường typ 2 nhưng có thể khác biệt tùy theo tuổi của bệnh nhân và có hay không các biến chứng của đái tháo đường.

Tuổi cao (> 70), kiểm soát đường huyết tồi hoặc để đường huyết dao động nhiều, có các biến chứng mạn tính, nhất là biến chứng tim mạch, biến chứng thận… là những yếu tố dự báo bị bệnh nặng và nguy cơ tử vong cao.

Một nghiên cứu trên 44.672 bệnh nhân Covid-19 tại Trung Quốc công bố tháng 2/2020 cho thấy tỷ lệ tử vong chung là 2,3% (1023/44 672), nhưng tỷ lệ tử vong ở những người có đái tháo đường là 7,3% (tăng gấp 3,2 lần), ở những người có bệnh tim mạch là 10,5% (tăng gấp 4,6 lần).

Vẫn theo TS. BS Nguyễn Quang Bảy có 3 nguyên nhân chính khiến bệnh nhân đái tháo đường dễ bị biến chứng nặng:

Hệ miễn dịch ở bệnh nhân đái tháo đường yếu, khó đánh bại virus, làm kéo dài quá trình hồi phục.

Đường huyết cao có thể là môi trường tốt cho virus phát triển. Có biến chứng hoặc bệnh đi kèm như bệnh tim mạch, tăng huyết áp…làm nặng thêm bệnh

Có nhiều nguyên nhân khiến cho việc kiểm soát đường huyết ở các bệnh nhân đái tháo đường mắc Covid-19 khó khăn là: Chế độ ăn và giờ ăn thay đổi, nhất là bệnh nhân ở các khu cách ly; Thiếu hoặc thay đổi các thuốc uống đái tháo đường tại vùng bị cách ly; Bệnh nhân bị viêm, nhiễm khuẩn… khi đó cơ thể có phản ứng tăng tiết glucocorticoid và một số nội tiết tố khác để chống stress và viêm nhưng chính các nội tiết tố này lại làm tăng đường huyết..

Ngoài ra còn có các nguyên nhân như:  Lo âu, sợ hãi, căng thẳng (stress) cũng làm tăng đường huyết. Một số bệnh nhân nặng cần điều trị glucocorticoid.

“Bản thân vi rút SARS-CoV-2 kích thích cơ thể tăng sản xuất nhiều cytokine viêm, gây stress nặng ở các bệnh nhân nặng và nguy kịch.

Ảnh hưởng của các thuốc giảm đau chống viêm (Aspirrin, Paracetamol, Ibuprofen…) được sử dụng để điều trị làm giảm triệu chứng của bệnh. Không tập thể dục do chỉ ở trong nhà”, TS. BS Nguyễn Quang Bảy nói.

Theo các chuyên gia, hiện nay, dịch bệnh Covid-19 ở nước ta đang được khống chế tương đối tốt, nhưng nếu dịch lan mạnh ra cộng đồng thì nguy cơ người bệnh đái tháo đường bị bệnh nặng là rất cao vì tỷ lệ bệnh nhân đái tháo đường ở Việt Nam được kiểm soát đường huyết tốt khá thấp (gần 30% so với 50% ở các nước phát triển).

Thực tế một số bệnh nhân Covid-19 có đái tháo đường đã bị bệnh nặng hơn (bị suy hô hấp nặng, phải thở máy như bệnh nhân người Anh tại Hà Nội) hay thời gian nằm viện kéo dài (như bệnh nhân người Trung Quốc tại Tp Hồ Chí Minh, nằm viện hơn 3 tuần). Do đó, các chuyên gia cảnh báo, trong lúc này, người dân phải hết sức cảnh giác, chủ động phòng ngừa dịch bệnh bằng cách hạn chế đến nơi đông người, đeo khẩu trang, sát khuẩn…

N. Huyền