Combo căn bệnh âm thầm tàn phá sức khỏe người Việt
Có tới 80-90% người bệnh đái tháo đường có rối loạn mỡ máu. Hai căn bệnh này gần như luôn đi đôi với nhau và đều liên quan mật thiết đến tình trạng thừa cân - béo phì.
Gần đây, anh Nguyễn Quang H. 42 tuổi, ngụ tại TP.HCM đi kiểm tra sức khỏe vì thấy người mệt, khát nước. Anh H. kiểm tra đường huyết qua nghiệm pháp đo đường huyết bác sĩ cho biết anh bị đái tháo đường tuyp- 2. Dù mới ngoài 40 tuổi, cả nhà không ai có tiền sử mắc đái tháo đường nên anh H. khá bất ngờ.
Bác sĩ giải thích do tình trạng thừa cân của anh H. Bản thân anh cao 1,7 mét nhưng nặng tới 90 kg. Trong khi đó, từ 3 năm nay anh đã bị rối loạn mỡ máu nhưng điều trị không triệt để.
TS BS. Trần Quang Nam – Trưởng Khoa Nội tiết Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM (BV ĐHYD TPHCM) cho biết, rất nhiều bệnh nhân như anh H. khi tới khám họ đều có đường huyết rất cao kèm theo rối loạn mỡ máu.
Combo bệnh này luôn đi đôi với nhau và âm thầm tàn phá sức khỏe. Hiện, Việt Nam có khoảng gần 5,3 triệu người mắc tiền đái tháo đường và đa phần những bệnh nhân này sẽ kèm theo rối loạn mỡ máu. Nếu không điều trị dứt điểm 2/3 bệnh nhân chuyển sang đái tháo đường và có nguy cơ tử vong lớn.
BS Nam cho biết rối loạn mỡ máu là sự thay đổi bất thường của nồng độ chất béo trong máu dẫn tới các tác động có hại cho sức khỏe.
Ảnh minh họa. |
Đối với người bệnh đái tháo đường, khả năng bị rối loạn mỡ máu nhiều hơn vì bản chất của bệnh đái tháo đường là có sự rối loạn đề kháng insulin ở các tế bào, cơ quan trong cơ thể (cơ, mỡ, gan…) làm ảnh hưởng tới hoạt động của insulin – một chất quan trọng trong quá trình chuyển hóa chất béo.
Ở người bệnh thừa cân - béo phì, insulin mà cơ thể họ tạo ra có thể không còn hoạt động hiệu quả, dẫn đến chất béo và đường trong cơ thể bị rối loạn, thường sẽ dễ bị chuyển hóa thành bệnh lý tim mạch hoặc gây ra những rối loạn khác như hô hấp, nội tiết, sinh sản…
Kết quả các nghiên cứu cho thấy bệnh thừa cân - béo phì và đái tháo đường có mối liên hệ mật thiết với nhau. Khi bị béo phì thì khả năng mắc bệnh đái tháo đường cũng cao hơn, đi kèm là bệnh rối loạn mỡ máu.
Những người bị thừa cân - béo phì thường có rất nhiều rối loạn chuyển hóa trong cơ thể dẫn đến làm tăng khả năng rối loạn về đường máu, mỡ máu, tăng axit uric… Béo phì và đái tháo đường cũng làm tăng khả năng mắc bệnh lý tim mạch do xơ vữa (nhồi máu cơ tim, tai biến mạch não, tắc động mạch mạch), bệnh ung thư, bệnh thận mạn…
Cách giảm cân bằng thuốc như thế nào?
Theo TS BS. Trần Quang Nam, để biết được cơ thể có đang thừa cân - béo phì hay không thì chúng ta phải kiểm tra chỉ số khối cơ thể (Body Mass Index – BMI). Chỉ số BMI lý tưởng là từ 18,5 đến 22,9. Chỉ số này càng tăng thì các rối loạn về đường, mỡ máu, huyết áp và những chất không có lợi cho cơ thể cũng tăng lên, dễ mắc các bệnh lý về tim mạch.
Đối với người châu Á, nếu chỉ số này 23 tới 25 thì được xem là thừa cân và chỉ số khối cơ thể trên 25 là béo phì, cần đi thăm khám sớm để đánh giá tình trạng sức khỏe và các rối loạn kèm theo do thừa cân béo phì.
TS BS. Trần Quang Nam chia sẻ, khi thực hiện điều trị ở giai đoạn đầu, các bác sĩ thường không để người bệnh dùng thuốc mà khuyên người bệnh nên thay đổi lối sống sinh hoạt.
Người bệnh có thể đến các chuyên gia dinh dưỡng hoặc các bác sĩ chuyên khoa tim mạch, nội tiết để được tư vấn về chế độ ăn uống và kiểm soát năng lượng nạp vào cơ thế. Bên cạnh đó, người bệnh cũng phải tập thói quen vận động hằng ngày.
Khi phương pháp thay đổi lối sống vẫn không mang đến hiệu quả như mong muốn thì người bệnh mới phải sử dụng các loại thuốc hỗ trợ giảm cân.
Người bệnh chỉ sử dụng những loại thuốc đã có nghiên cứu rõ ràng và được Bộ Y tế Việt Nam công nhận.
Ngoài ra, người bệnh cũng cần tuân theo những hướng dẫn của bác sĩ, uống thuốc đủ liều lượng và đủ thời gian, tái khám định kỳ để theo dõi các chỉ số và duy trì vận động.
Khánh Chi