Có chuyện ngân hàng bị sáp nhập cưỡng bức?

- Có ý kiến cho rằng sáp nhập ngân hàng để tăng năng lực cạnh tranh, cũng có người cho rằng sáp nhập ngân hàng yếu là yếu ngân hàng khỏe. Quan điểm của ông thế nào?

+ Sáp nhập nói chung là tốt, nhưng cụ thể là ngân hàng nào với ngân hàng nào. Mục đích của sáp nhập sẽ là anh tốt hỗ trợ cho anh yếu để vượt qua khó khăn.

- Thời điểm này có hàng loạt ngân hàng nhỏ sáp nhập vào ngân hàng lớn. Theo ông điều này có thiệt thòi cho các NH nhỏ không?

- Cái này phụ thuộc vào từng điều kiện cụ thể. Ngân hàng nhỏ sáp nhập với ngân hàng lớn thì phải hiểu nhu cầu của họ khi sáp nhập với nhau. Phải xem vấn đề sáp nhập này có là  “cưỡng bức” hay không, còn nếu tự nguyện thì là bình thường. Ngân hàng nhỏ “bám” vào ngân hàng lớn để giải quyết khó khăn cho mình là tốt.

Câu chuyện là đôi bên muốn “kết duyên” với nhau thì khuyến khích. Điều quan trọng  nhất là định giá theo giá thị trường, đảm bảo tính minh bạch thì sẽ không có khó khăn gì. Ngân hàng yếu hơn, rủi ro nhiều thì giá phải thấp hơn, ngân hàng tốt thì giá cổ phiếu cao. Cổ đông của cả hai bên đều không có thiệt thòi gì nếu đúng giá đó là giá thị trường.

- Nợ xấu của các ngân hàng nhỏ khá cao. Khi sáp nhập vào ngân hàng lớn thì số nợ xấu này sẽ được cùng xử lý chung. Vậy, ngân hàng lớn sẽ được nhận cơ chế ưu tiên gì để họ tích cực xử lý cục nợ này từ phía cơ quan quản lý?

+ Khi sáp nhập với nhau thì việc định giá giá trị của ngân hàng cần sáp nhập đã được thực hiên xong. Cũng có thể ngân hàng lớn cũng có nợ xấu nhiều. Như vậy, chất lượng hoạt động của ngân hàng được thể hiện qua giá cổ phiếu.

Khi sáp nhập với nhau dựa trên thị giá cổ phiếu của ngân hàng đó, có thể là 2.0-3.0 nhưng cũng có ngân hàng giá cổ phiếu chỉ 0.5-0.7, như vậy hai bên đã tính toán và thỏa thuận được với nhau về giá để ngân hàng lớn bỏ tiền ra mua ngân hàng nhỏ là có lợi và ngân hàng nhỏ không bị thiệt. Việc định giá về tài sản có, vốn của ngân hàng nhỏ là bao nhiêu, khoản nợ và rủi ro của ngân hàng nhỏ đó ở mức nào thì đã được tính toán hết.

Ở đây không có việc ngân hàng này “gánh” cho ngân hàng kia, mà ngân hàng nhỏ khó khăn quá đã có ngân hàng lớn hỗ trợ để nâng cao năng lực tài chính.

Việc SHB nhận sáp nhập HBB và SHB cũng gánh cục nợ từ Vinashin thì đã có chỉ đạo chung của Chính phủ giao cho Bộ Tài chính xem xét tạo điều kiện hình thành thị trường mua bán nợ để xử lý những khoản nợ xấu nằm trong ngân hàng, được miễn thuế, giảm thuế trong việc xử lý tài sản thế chấp.

- Có ý kiến cho rằng, nếu công cuộc sáp nhập thành công sẽ giải quyết được vấn đề sở hữu chéo trong ngân hàng?

- Về mặt cơ học thì sáp nhập ngân hàng không liên quan gì đến sở hữu chéo. Cái quan trọng của sáp nhập thuần khiết là nhu cầu lành mạnh hóa và phát triển ngân hàng, mỗi ngân hàng dù yếu hay mạnh đều có lợi thế riêng và bổ trợ cho nhau sau sáp nhập.

Lâu nay có ý bình luận là nếu một ông chủ đang sở hữu 2-3 ngân hàng hoặc nếu sáp nhập những ngân hàng có liên quan đến sở hữu cổ phần của nhau sẽ giải quyết được sở hữu chéo, theo tôi cũng không có ý nghĩa lắm.

- Thị trường ngân hàng sẽ có đến gần một nửa ngân hàng bị xóa tên thông qua M&A. Vậy sẽ nên xử lý thế nào về lực lượng lao động dôi dư sau sáp nhập, thưa ông?

- Kinh tế thị trường thì phải tôn trọng quy luật của nó. Ngân hàng cũng là một DN nên trong khó khăn phải quản lý chi phí, giảm thiểu chi phí và gia tăng lợi nhuận. Nếu ngân hàng giảm nhân lực và tiết kiệm được chi phí hoạt động thì cũng là bắt buộc phải làm.

Chính phủ sẽ tạo điều kiện ổn định vĩ mô để kinh tế phát triển tạo nhiều công ăn việc làm, để cho những người không có cơ hội ở lĩnh vực này sẽ tìm được việc ở những lĩnh vực khác. Chứ không nên nói là DN phải tự giải quyết vấn đề lao động dôi dư cho xã hội thì họ lại làm chính sách xã hội mất rồi.

- Xin cảm ơn ông!