Cho trẻ sơ sinh nằm úp sấp, coi chừng đột tử

Bé 2 tháng tuổi ở Hà Nội sau khi bú no nằm ngủ áp vào ngực mẹ, lúc gia đình phát hiện bé đã ngưng thở, ngưng tim dù đưa vào viện nhưng vẫn không cứu được bé.

BSCKII Phạm Thị Thanh Tâm – Phó trưởng khoa Cấp cứu và Chống độc – Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết hội chứng tử vong đột ngột ở trẻ nhỏ (SIDS- sudden infant death syndrome) là cái chết bất ngờ và không tiên lượng được ở trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ trong khoảng từ 2 tuần tuổi đến 1 năm tuổi. SIDS hay gặp ở trẻ 2-4 tháng tuổi. Tỷ lệ SIDS xuất hiện là 0,5/1000 trẻ sinh ra ở Hoa Kỳ.

Hầu hết SIDS đều xảy ra khi trẻ đang ngủ. Hội chứng này xảy ra mà không có bất kỳ dấu hiệu nào cảnh báo trước, khiến đột tử ở trẻ nhỏ trở thành nỗi ám ảnh lớn đối với nhiều gia đình. Bên cạnh những nguyên nhân gây tử vong đột ngột: ngạt thở, chảy máu não, viêm cơ tim… nhiều trường hợp không có nguyên nhân rõ ràng.

Nguyên nhân đột tử ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, theo bác sĩ Thanh Tâm, trẻ có khuyết tật nghiêm trọng ở hệ hô hấp, tim mạch. Hoặc sự kiểm soát nhịp thở của não bộ chưa phát triển hoàn thiện.

Nằm sấp yếu tố tăng nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh.

Những trường hợp đường thở bị chèn ép khi ngủ trong tư thế nằm sấp, nằm nghiêng – sấp. Ngủ trên giường có quá nhiều vật dụng hay giường ngủ mềm, ngủ cùng với bố mẹ cũng có thể là tác nhân gây đột tử ở trẻ. Ngoài ra, nguyên nhân khác đó là tăng thân nhiệt do nhiệt độ phòng quá nóng hoặc quấn quá nhiều quần áo, chăn to, trẻ ngủ sâu dẫn đến mất kiểm soát nhịp thở.

Các yếu tố tăng nguy cơ đột tử đột ngột ở trẻ đó là những trẻ sinh non, cân nặng thấp, chậm tăng trường. Gặp ở bé trai nhiều hơn. Đặc biệt, tư thế ngủ của trẻ nắm sấp, không có núm vú giả cũng là yếu tố gây ra đột tử ở trẻ.

Các yếu tố khác như khác tăng nguy cơ đột tử ở trẻ nhỏ đó là những đứa trẻ có mẹ nhỏ hơn 20 tuổi, sử dụng ma tuý, hút thuốc lá trong thai kỳ và sau sinh. Khoảng cách ngắn giữa các lần mang thai. Trẻ nằm chung giường với cha mẹ, người chăm sóc. Anh chị em ruột bị đột tử. Nhiệt độ môi trường thấp hoặc quá cao. Cũi, nôi, gối không an toàn, nệm nước, giường mềm.

Để phòng đột tử ở trẻ sơ sinh, bác sĩ Tâm  cho biết cha mẹ cần lưu ý tử vong ở trẻ nhỏ do SIDS là vấn đề liên quan đến giấc ngủ, do đó cần nâng cao cảnh giác, tạo môi trường an toàn cho giấc ngủ của trẻ như:

Cho trẻ nằm ngửa khi ngủ. Thường xuyên quan sát trẻ.Sử dụng núm vú giả cho trẻ dưới 1 tuổi giúp mở thông đường thở. Để nhiệt độ phòng phù hợp, thông thoáng quần áo. Không trùm đầu trẻ. Đặt trẻ nằm trên tấm đệm ít bị trũng xuống. Không sử dụng gối, đồ chơi nhồi bông, chăn có nhiều lông hoặc quá lớn ở khu vực cũi/giường của trẻ.Sơ sinh, trẻ dưới 6 tháng tuổi cần nằm cũi, giường riêng, bên cạnh giường ngủ của người chăm sóc. Không sử dụng miếng đệm phụ trong cũi.

Trong thời gian trẻ cần tiêm phòng đầy đủ, đúng lịch để nâng cao sức đề kháng cho trẻ. Khi mang thai, bà mẹ cần được chăm sóc thai nghén sớm và thường xuyên. Nuôi con bằng sữa mẹ.

Bố mẹ không được hút thuốc lá, uống rượu hoặc sử dụng ma tuý trong thai kỳ và thời gian nuôi con nhỏ. 

Khánh Chi