Chính sách hỗ trợ DN đã rõ, cơ quan thực thi có chịu "thấm nhuần"?

Theo ông Dominic Mellor, Chuyên gia Kinh tế cao cấp của Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), cho rằng khu vực kinh tế tự nhân của Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV), đang phát triển với tốc độ nhanh chóng. Một chính sách phù hợp sẽ khuyến khích sự tăng trưởng mạnh và bền vững, đồng thời cũng sẽ mang lại lợi ích cho toàn xã hội. Để đạt được điều đó, các doanh nghiệp tư nhân cần đóng góp tiếng nói của mình.

Ông Lê Văn Khương, Trưởng phòng Phát triển Doanh nghiệp nhỏ và vừa (Bộ Kế hoạch & Đầu tư), trong những năm qua đã có hàng loạt văn bản quy phạm pháp luật về DNNVV gồm: Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư, Luật Lao động, Luật Đất đai, Luật Thương mại, Luật Thuế TNDN, Nghị định 90/2001/NĐ-CP của Chính phủ về trợ giúp phát triển DNNVV, Nghị định 56/2009/NĐ-CP của Chính phủ về trợ giúp phát triển DNNVV…

Môi trường đầu tư kinh doanh cũng trở nên thuận lợi hơn với quy định thành lập doanh nghiệp đã giảm từ 10 thủ tục xuống còn 5 thủ tục, thời gian làm thủ tục cũng giảm từ 34 ngày xuống còn 3 ngày. Đến cuối năm 2014, cả nước có 97% doanh nghiệp thực hiện kê khai thuế điện tử, 100% chi nhánh Hải quan thực hiện kê khai hải quan điện tử.

Cũng theo ông Lê Văn Khương, để tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển, nhà nước phải có vai trò kiến tạo, phục vụ và cung cấp dịch vụ hành chính công, cải thiện môi trường kinh doanh, hỗ trợ tài chính…

Theo đánh giá của Tổng cục thuế về thời gian thực hiện kê khai, nộp thuế, đến cuối năm 2015 đã giảm được là 420 giờ trên tổng số 537 giờ DN thực hiện việc kê khai, nộp thuế, số giờ còn lại là 117 giờ. 

Với khoảng 394.000 doanh nghiệp, DNNVV đang dần khẳng định vai trò của mình đối với nền kinh tế khi đang góp phần tạo ra 50% lượng việc làm và đóng góp 48,3% vào GDP. Tuy nhiên, con số này vẫn còn khiêm tốn khi DNNVV chiếm đến 98% số lượng doanh nghiệp của cả nước. Trong số đó, chỉ 1% hoạt động trong lĩnh vực nông lâm nghiệp, 31% hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng, tỷ lệ doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thương mại và dịch vụ lên đến 68%.

Trên thực tế các DNNVV tại Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều khó khăn có thể kể đến như sự thiếu hụt các nguồn hỗ trợ phục vụ đổi mới sáng tạo, các quy định cản trở sự phát triển của doanh nghiệp, sự thiếu đồng bộ trong các chính sách và chương trình hỗ trợ khu vực tư nhân, cùng với những hạn chế  trong việc tiếp cận các dịch vụ tài chính.

Ông Phan Minh Tân, chủ một doanh nghiệp sản xuất đồ gỗ có trụ sở tại Bình Dương đưa ra câu hỏi, rằng: Mặc dù chính sách hỗ trợ của nhà nước cũng đã có, và Chính phủ cũng đã thể hiện rõ quyết tâm phát triển số lượng DNNVV. Tuy nhiên, vấn đề là các cơ quan thực thi trực tiếp tiếp xúc với doanh nghiệp có “thấm nhuần” được chỉ đạo chung hay không?.

Bởi theo ông Tân cho biết, phần lớn những bức xúc của doanh nghiệp hiện nay đến từ chính quyền địa phương nơi doanh nghiệp đặt cơ sở kinh doanh, nhất là đối với doanh nghiệp sản xuất.

Còn theo ông Lê Duy Bình, Tổng giám đốc Công ty tư vấn Economica, để đưa ra chính sách hỗ trợ DNNVV phù hợp, cần đánh giá tác động đối với các quy định khác của pháp luật, cũng như tác động đến các điều ước quốc tế mà Việt Nam cam kết và tác động đến nền kinh tế cũng như ngân sách.

Đặc biệt, cần phải tính đến ngân sách hỗ trợ cũng như chi phí vận hành bộ máy hành chính phát sinh trong việc hỗ trợ. Theo ông Lê Duy Bình, hỗ trợ tối ưu nhất đối với DNNVV là mạnh mẽ cắt giảm số lượng thủ tục hành chính, tương ứng với nó là chi phí tuân thủ thủ tục hành chính đối với doanh nghiệp.