Chậm nộp thuế: Răn đe hay phạt nặng?
Có tăng mức phạt?
Nêu ý kiến trong buổi thảo luận tại hội trường ngày 25/10, nhiều đại biểu cho rằng, hiện doanh nghiệp đang có nhiều thủ đoạn trốn thuế tinh vi rất khó phát hiện ra. Theo dự thảo luật Quản lý thuế sửa đổi, việc áp dụng biện pháp cưỡng chế theo trình tự kê biên tài sản rất phức tạp và khó thực hiện. Nếu không thu hồi kịp thời sẽ gây thất thoát tài sản lớn cho nhà nước.
“Khi doanh nghiệp đã nợ thuế quá 90 ngày sẽ chây ỳ, hoặc bỏ trốn. Nếu thực hiện theo trình tự cưỡng chế thuế sẽ không thu được. Khi tiến hành tịch thu tài sản, thì tài sản đã bị tẩu tán. Vì thế luật sửa đổi lần này không nên quy định cưỡng chế theo trình tự” – đại biểu Nguyễn Thị Phúc, đoàn Bình Thuận đưa kiến nghị.
Ngoài ra một số ý kiến cũng cho rằng dự thảo mới sắp ban hành vẫn còn nhẹ. Việc xử phạt hành vi chậm nộp thuế không quá 90 ngày chưa đủ sức răn đe. Bên cạnh đó có đại biểu cũng cho rằng, mức xử phạt đối với doanh nghiệp chậm nộp thuế chỉ 0,05%/ngày là không đáng kể, vì thế phải nâng lên mức 0,07%/ ngày như dự thảo trước đây.
Ngược lại với quan điểm trên, một số đại biểu làm doanh nghiệp lại lên tiếng phản bác. Từ thực tiễn hoạt động sản xuất kinh doanh, đại biểu Nguyễn Văn Bình, đoàn Hải Phòng cho rằng, việc áp dụng xử lý doanh nghiệp chậm nộp thuế với mức 0,07%/ngày là quá cao. Theo đại biểu, đa số người chậm nộp thuế đều gặp khó khăn trong sản xuất kinh doanh, nếu phạt như vậy sẽ khiến doanh nghiệp đã khó càng thêm khó. Để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, ông Bình đề nghị áp dụng mức phạt 0,05% theo quy định hiện hành.
Đại biểu tranh luận về mức độ xử phạt về chậm nộp thuế |
Trước những ý kiến trái chiều kể trên, Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Công thương Việt Nam Phạm Huy Hùng (đại biểu đoàn Hà Nội) cho rằng việc gia hạn nộp thuế phải đảm bảo cân đối ngân sách. Đại biểu Hùng hiến kế, đối với việc chậm nộp thuế nên áp dụng xử phạt theo mức lãi suất ngân hàng. Bộ Tài chính sẽ quy định theo từng chu kỳ. Ngoài ra ông Hùng cũng kiến nghị tiếp tục giảm thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp để giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn.
Chưa nên sửa đổi quy định ân hạn thuế
Đại biểu Trần Du Lịch, đoàn Thành phố HCM kiến nghị chưa cần thiết phải thay đổi quy định bỏ ân hạn 275 ngày đối với các doanh nghiệp sản xuất. Đại biểu Lịch cho biết vừa nhận kiến nghị của Hiệp hội ngành hàng Việt Nam, đại diện cho 5 hiệp hội da giày, dệt may, bông vải sợi, mỹ nghệ chế biến gỗ, thủy sản. Tất cả các ngành hàng này liên quan đến xuất khẩu, với 5 triệu lao động và đóng góp 35% tổng kim ngạch xuất khẩu.
Vị đại biểu này cho rằng, nếu thay đổi điều khoản này, với lãi bình quân 12% thì chi phí tài chính tăng thêm đối với các hiệp hội là 1,5 tỷ USD và chi phí giá thành xuất khẩu tăng 1,5%. “Trong điều kiện cạnh tranh khó khăn hiện nay, chúng ta đang cố gắng tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp thì không lý do gì lại thay đổi. Tôi kiến nghị chưa cần thay đổi điều, khoản này và duy trì cách thực hiện hiện nay. Đồng thời xử lý rất nghiêm những doanh nghiệp lợi dụng để kéo dài, chây lười trong việc nộp thuế”.
Đồng tình với quan điểm trên Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng, đại biểu tỉnh Lạng sơn kiến nghị Quốc hội cần cân nhắc và chưa nên thay đổi quy định về ân hạn thuế hiện nay.
“Hiệp hội da giày có trao đổi với chúng tôi, nếu như sửa đổi, áp dụng quy định mới thì một năm sẽ tăng chi phí của ngành da giày lên 600 triệu USD, trong khi kim ngạch khoảng 6 tỷ USD. Đó là con số cần phải cân nhắc” – Bộ trưởng Hoàng nói.
Giải đáp những băn khoăn này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ cho biết, đến hết tháng 9 cả nước có 311.943 lô hàng nhập khẩu nhiên liệu để sản xuất hàng xuất khẩu và 5.752 hợp đồng gia công hàng xuất khẩu. Số tiền nợ thuế quá hạn gần 1.500 tỷ đồng, trong đó số tiền thuế không có khả năng thu hồi khoảng 500 tỷ đồng.
"Nếu như trường hợp phải có bảo lãnh với số liệu chúng tôi tính toán nhanh thì năm 2011 tổng giá trị kim ngạch nguyên vật liệu nhập khẩu để sản xuất hàng xuất khẩu khoảng 6,2 tỷ đôla. Trong số này chỉ có 2,1 tỷ đôla phải chịu thuế nhập khẩu, còn lại là miễn thuễ nhập khẩu".
Luật hiện hành hiện nay cho ân hạn 275 ngày nếu DN thỏa mãn một trong hai điều kiện, hoặc là phải có bảo lãnh của tổ chức tín dụng hoặc là doanh nghiệp chấp hành tốt pháp luật và không nợ tiền thuế. Như vậy, không phải DN nào cũng cần bảo lãnh của các tổ chức tín dụng.
“Với mức thuế suất của khu vực ASEAN là 5%, ngoài ASEAN là từ 6% đến 11%. Với mức bình quân khoảng 6% thì tổng số thuế phải nộp chỉ có 126 triệu USD. Với mức bảo lãnh là 0,05%/1 tháng (tính trên 126 triệu đô la) thì không thể có con số chi phí tăng lên 1,5 tỷ USD như hiệp hội ngành hàng báo cáo”.
Trước những ý kiến đóng góp của các đại biểu, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, Luật quản lý thuế được sửa đổi, bổ sung nhằm mục đích thu đúng, thu đủ, thu kịp thời tiền thuế vào ngân sách Nhà nước. Nhưng quan trọng hơn luật phải tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế. Bên cạnh đó luật cần có những quy định để giải quyết, xử lý những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thu và chỉ bổ sung, sửa đổi những quy định không còn phù hợp trong thực tiễn.