Căn bệnh khiến 'vua bóng đá' Pele qua đời nguy hiểm thế nào, ai có nguy cơ mắc?

Ngày 29/12, vua bóng đá Pele đã qua đời ở tuổi 82 sau khi mắc ung thư đại tràng. Bệnh viện nơi ông điều trị công bố ông qua đời do "suy đa tạng" sau thời gian dài chiến đấu với căn bệnh ung thư.
 

Ung thư đại tràng là căn bệnh ung thư phổ biến ở nước ta cũng như trên thế giới. Theo thạc sĩ, bác sĩ Hà Hải Nam – Giảng viên trường Đại học Y Hà Nội, ở nước ta tỉ lệ mắc và tử vong do ung thư đại tràng là khá cao.

Theo thống kê năm 2020, số ca mắc mới ung thư đại trực tràng ở cả 2 giới là gần 16.500 người mắc mới, số ca tử vong là gần 9.000, lần lượt xếp thứ 5 về tỷ lệ mắc và thứ 4 về tỷ lệ tử vong do ung thư. 
 
Báo cáo cho thấy, ung thư đại tràng thường gặp ở người lớn tuổi với 80% các ca được chẩn đoán sau tuổi 55, tuổi trung bình là 74. Tuy nhiên, theo ghi nhận, tỷ lệ mắc bệnh này ở người dưới 50 tuổi đã tăng 22%, chiếm khoảng 10% tổng số các ca mới mắc ung thư đại trực tràng.

Điều này khiến cho bức tranh toàn cảnh hiện trạng ung thư, trong đó có ung thư đại tràng có nhiều nét không mấy tích cực. Mặc dù vậy, ung thư đại trực tràng vẫn được coi là bệnh ung thư có tiên lượng điều trị tốt so với các vị trí còn lại của đường tiêu hoá (như thực quản, dạ dày, gan, tuỵ…). 

Thạc sĩ Nam cho biết để điều trị ung thư đại trực tràng, chìa khoá thành công đó là phát hiện sớm. Các triệu chứng của ung thư đại trực tràng bên cạnh các dấu hiệu giống rối loạn tiêu hoá, người bệnh thường có các triệu chứng phổ biến của bệnh là đi ngoài phân có máu.

Ngoài ra, có thể có các dấu hiệu khác như thay đổi thói quen đi đại tiện, táo bón, tiêu chảy, phân nâu sẫm, đau bụng co thắt, buồn nôn, nôn, sụt cân không rõ nguyên nhân, mệt mỏi chóng mặt do thiếu máu…

Những người có nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng, theo bác sĩ Nam, tuổi càng cao thì nguy cơ mắc bệnh càng tăng. Ngoài ra, những người có tiền sử, viêm loét đại trực tràng, bệnh viêm ruột crohn, đa polyp đại tràng hoặc gia đình có người mắc hội chứng đa polyp di truyền (FAP) hay Hội chứng Lynch.

Với đa polyp di truyền yếu tố gia đình, tỷ lệ di truyền cho thế hệ sau lên tới 80%. Những trường hợp này, nguy cơ ung thư hoá từ tuổi 40 trở đi gần như là 100% nếu không được phát hiện sớm điều trị dự phòng.

Bên cạnh đó, theo bác sĩ Nam việc chúng ta ăn quá ít trái cây, rau củ quả, chất xơ trong khi lại thừa chất béo hoặc thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, lạm dụng đồ uống có cồn, hút thuốc lá đều làm gia tăng nhanh chóng nguy cơ bị bệnh.
 
Một khi chẩn đoán ở giai đoạn sớm lúc đó khối u còn khu trú, chưa có di căn, khả năng khỏi bệnh nếu điều trị đúng mức là trên 90%. Nhưng khi đã có di căn hạch và đặc biệt là di căn xa sang các tạng khác (gan, phổi…) thì tỷ lệ này chỉ còn lần lượt là 60% và 10% mà thôi. Thời gian để khối u chuyển biến từ giai đoạn khu trú sang giai đoạn lan tràn di căn xa trung bình chỉ khoảng 17 tháng.

Ung thư đại trực tràng khoảng 12-13 tháng đầu thì hầu như rất ít triệu chứng nên thường bị bỏ sót. Do đó, kể từ khi có triệu chứng rõ rệt tới khi bệnh ở giai đoạn rất muộn mà không có can thiệp y tế chỉ khoảng 3-4 tháng mà thôi.
 
Ung thư đại trực tràng hoàn toàn có thể chữa khỏi được nếu được sàng lọc, phát hiện sớm. Hiện nay có nhiều phương pháp sàng lọc ung thư đại trực tràng rất hiệu quả đang được áp dụng, từ các phương pháp không xâm lấn đến các phương pháp xâm lấn. 

Để phát hiện sớm bệnh, bác sĩ Nam cho rằng với những nhóm nguy cơ cao như trên nên sớm đi kiểm tra chuyên khoa. Bác sĩ chỉ cần thực hiện nội soi đại trực tràng sẽ giúp phát hiện sớm các ung thư tiềm ẩn, hoặc các tổn thương tiền ung thư như polyp, từ đó sẽ có biện pháp xử trí nhanh, kịp thời. 

Khánh Chi