Ca mổ tính từng giây cứu thai nhi của sản phụ ngưng tim

PGS.TS. Tạ Mạnh Cường – Trưởng đơn vị Cấp cứu và Hồi sức tích cực tim mạch, Phó viện trưởng Viện Tim mạch Quốc gia – Bệnh viện Bạch Mai cho biết, ngày 10/8/2016, tại Viện Tim Mạch Bệnh viện Bạch Mai, nhân viên y tế của Viện Tim Mạch, Khoa Sản và Khoa Nhi của Bệnh viện Bạch Mai đã tập trung cấp cứu 1 sản phụ bị suy tim nặng, ngưng tuần hoàn và phải mổ bắt con ngay tại giường cấp cứu với thời gian tính bằng giây...

Mổ ngay ở phòng cấp cứu

Bệnh nhân là NTT sinh năm 1991, quê ở Cao Bằng. Bệnh nhân T mang thai tuần thứ 32 và đã nhập Viện tim Mạch Bệnh viện Bạch Mai Hà nội 9h30 phút tối ngày 8/8/2016.

Bệnh nhân T có tiền sử bị tim bẩm sinh năm 2007, lúc đó tình trạng bệnh đã vượt quá khả năng điều trị phẫu thuật. Lỗ thông liên thất rộng, luồng thông đảo chiều –PGS Tạ Mạnh Cườngcho biết. 

Bệnh nhân sau đó về quê và lập gia đình và đang mang thai lần đầu ở tuần thứ 33. Ngày 7/8/2016, bệnh nhân có biểu hiện khó thở nhiều, bệnh nhân đến khám tại bệnh viện địa phương và được chuyển viện lên tuyến trung ương.

Khi đến Viện Tim mạch Bệnh viện Bạch Mai, tình trạng của bệnh nhân rất nặng, suy tim và suy hô hấp nhiều, nguy cơ tử vong là rất lớn. Kế hoạch đình chỉ thai nghén được đặt ra ngay khi vào viện. Bên cạnh đó, bệnh nhân còn có những dấu hiệu viêm phổi nặng nên tình trạng của mẹ và thai nhi rất bấp bênh.

Mặc dù bệnh nhân được điều trị tích cực và theo dõi sát nhưng đến 15h30’ ngày 10/8, biến cố đã xảy ra. Sản phụ đột ngột ngừng tim ngay lúc bác sĩ đang đứng cạnh và ngay lập tức được hồi sinh tim phổi, chuyển sang phòng Cấp cứu tim mạch C1. 

Tiên lượng sản phụ có thể không qua được, phương án mổ lấy thai đặt ra. Mục đích cứu con vì lúc này thai nhi đã được 33 tuần và có nhiều khả năng nuôi được cháu bé, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi hơn cho khả năng cấp cứu ngừng tuần hoàn thành công đối với mẹ. Bằng điện thoại liên lạc, sau khi nhận được thông báo, các bác sĩ khoa Sản và Khoa Nhi đã có mặt rất nhanh, cùng tham gia cấp cứu mẹ và con sản phụ.

Sau khoảng 15 phút cấp cứu, tim người mẹ vẫn chưa đập trở lại, các bác sĩ quyết định vừa hồi sinh tim phổi cho mẹ, đồng thời mổ lấy thai ngay tại giường cấp cứu. Các ê kíp cấp cứu tiến hành nhịp nhàng, khẩn trương và thai nhi được các bác sĩ sản khoa lấy ra rất nhanh chóng, chỉ trong vài chục giây. 

Sau khi lấy thai ra, các bác sĩ Khoa Nhi đã tiến hành hồi sinh tim phổi cho cháu bé và đưa cháu về khoa Nhi tiếp tục hồi sức. Cháu bé phải nuôi dưỡng trong lồng ấp, hô hấp bằng máy.

Ca mổ tính từng giây

PGS Cường cho biết với ca mổ của sản phụ T chỉ cần chậm vài chục giây nữa là có thể không cứu được em bé. Mặc dù thai nhi đã được lấy ra và vẫn được tích cực cấp cứu, hồi sinh tim phổi nhưng chị Th đã không qua được.

Theo PGS. Tạ Mạnh Cường, đối với những bệnh nhân bị suy tim giai đoạn muộn như bệnh nhân T thì hàm lượng ôxy trong máu rất thấp nên lượng ôxy đến thai cũng ít. Khi bệnh nhân ngưng tuần hoàn thì oxy cung cấp cho thai nhi càng kém nên nguy cơ thai nhi bị ngạt và tim thai ngừng đập là rất lớn nên các bác sĩ phải tính toán từng giây, từng phút không những cho mẹ mà phải cho cả con.

PGS Cường cho biết, người bệnh mắc bệnh tim cần được tư vấn hết sức chi tiết và cụ thể khi lập gia đình và khi quyết định có thai. Trong quá trình mang thai, người bệnh nên được theo dõi chặt chẽ về tình trạng tim mạch và sản khoa để đảm bảo an toàn tối đa cho cả mẹ và con.

Ca mổ bắt con trên đây là một trong những trường hợp ít gặp trong y văn cũng như trong thực tế, lần đầu tiên xảy ra tại Viện Tim Mạch Bệnh viện Bạch Mai. 

Hiện nay sức khỏe của cháu bé đã tiến triển tốt hơn nhưng vẫn phải chăm sóc tích cực. Ca mổ bắt thai thành công trong tình huống hết sức hiểm nghèo này tiến hành được là kết quả của sự cấp cứu hết sức khẩn trương của các thày thuốc Viện Tim Mạch cùng với sự phối hợp tích cực, nhanh chóng và đầy hiệu quả của các thày thuốc Khoa Sản, Khoa Nhi Bệnh viện Bạch Mai.