Bộ Xây dựng, GD&ĐT, Bộ Y tế đứng top các đơn vị không công khai thông tin ngân sách

Chỉ số công khai ngân sách Bộ, cơ quan Trung ương 2018 (MOBI 2018) là khảo sát độc lập đầu tiên tại Việt Nam nhằm đánh giá mức độ công khai ngân sách của các Bộ, cơ quan Trung ương. MOBI 2018 là khảo sát dựa trên bằng chứng về công khai các tài liệu ngân sách trên cổng thông tin điện tử của 37 bộ và cơ quan Trung ương.

Theo kết quả khảo sát được Liên minh Minh bạch Ngân sách (BTAP) và Trung tâm Phát triển và Hội nhập (CDI) công bố hôm nay 30/7, trong số 37 bộ, cơ quan Trung ương được khảo sát về MOBI 2018, có 20 đơn vị không công khai bất cứ thông tin gì về ngân sách; 17 đơn vị có công khai ít nhất 1 tài liệu ngân sách hoặc có thư mục công khai ngân sách.

Kết quả khảo sát về chỉ số công khai ngân sách Bộ, cơ quan Trung ương 2018 thì có 20 đơn vị không công khai bất cứ thông tin gì về ngân sách…

Khảo sát MOBI 2018 đánh giá mức độ công khai ngân sách dựa trên các chỉ số về tính sẵn có, tính kịp thời, tính đầy đủ và tính thuận tiện của 6 loại tài liệu ngân sách bắt buộc phải công khai theo Luật Ngân sách nhà nước 2015 và hướng dẫn tại Thông tư 61/2017/TT-BTC bao gồm: Dự toán thu-chi ngân sách đơn vị năm 2019; Báo cáo tình hình thực hiện ngân sách đơn vị quý 1/2018, 6 tháng đầu năm, 9 tháng năm 2018, cả năm 2018 và Quyết toán thu chi ngân sách nhà nước năm 2017.

MOBI 2018 xếp hạng kết quả công khai minh bạch ngân sách của các Bộ, cơ quan Trung ương theo thang điểm với 4 mức độ công khai: Đầy đủ, tương đối, chưa đầy đủ và ít.

Kết quả khảo sát MOBI 2018 cho thấy, trong 37 bộ, cơ quan Trung ương được khảo sát thì đều đạt mức "ít công khai", không có đơn vị nào đạt mức độ "công khai đầy đủ", "tương đối đầy đủ" và "chưa đầy đủ".

Trong xếp hạng MOBI 2018, Đài Truyền hình Việt Nam có thứ hạng cao nhất với 21,91 điểm. Thứ hai là Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh với 19,76 điểm. Đây là đơn vị duy nhất trong số 6 đơn vị được ngân sách nhà nước hỗ trợ có công khai thông tin về ngân sách.

Một số Bộ, cơ quan Trung ương thuộc nhóm đứng đầu trong chi ngân sách có số điểm MOBI 2018 rất thấp hoặc không có điểm nào.

Cụ thể, Bộ Giao thông Vận tải là đơn vị có tổng số chi ngân sách nhà nước lớn nhất trong tổng số 37 đơn vị được khảo sát (năm 2019 là 58,56 nghìn tỷ đồng) trong khi điểm MOBI 2018 chỉ đạt 3,7 điểm, xếp thứ 13 trên tổng số 17 đơn vị có điểm MOBI 2018.

Nguồn: Tính toán từ số liệu khảo sát MOBI 2018

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Bộ Y tế và Bộ Giáo dục và Đào tạo lần lượt đứng các vị trí thứ 4, 5 và 6 trên bảng xếp hạng dự toán chi ngân sách năm 2019 nhưng lại không có bất kỳ tài liệu ngân sách nào được công khai trên cổng thông tin điện tử của đơn vị tại thời điểm khảo sát.

Kết quả khảo sát MOBI theo các tiêu chí, như về tính sẵn có, trong số 37 bộ, cơ quan Trung ương tham gia khảo sát MOBI 2018, chỉ có 12 cơ quan, tổ chức có công khai ít nhất một trong sáu tài liệu ngân sách bắt buộc (chiếm 32,43%).

Có 25 bộ, cơ quan Trung ương không công khai bất kỳ một tài liệu nào tại thời điểm khảo sát (chiếm 67,57%).

Có 20 đơn vị thậm chí không có thư mục công khai ngân sách và không công khai tài liệu ngân sách nào, bao gồm: Bộ Y tế; Bộ Giáo dục và Đào tạo; Bộ Xây dựng; Bộ Ngoại giao; Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Thông tấn xã Việt Nam; Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; Đại học Quốc gia Hà Nội; Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh; Kiểm toán Nhà nước...

Loại tài liệu được công bố nhiều nhất là Dự toán ngân sách năm 2019 với 10 trên tổng số 37 đơn vị có công bố (chiếm 27%). Xếp thứ hai là Quyết toán ngân sách năm 2017 với 6 trên tổng số 37 đơn vị có công bố (chiếm 16,2%).

Bộ Tài chính là đơn vị duy nhất công bố tài liệu về Báo cáo tình hình thực hiện 9 tháng cũng như cả năm 2018.

Về tính kịp thời, kết quả MOBI 2018 cho thấy, các bộ, cơ quan Trung ương chưa công khai kịp thời các tài liệu ngân sách theo quy định. Đơn cử, trong số 10 đơn vị có công bố tài liệu về Dự toán ngân sách năm 2019, chỉ có duy nhất Bộ Công Thương là đơn vị công bố đúng thời hạn theo quy định là trong vòng 15 ngày kể từ ngày 31/12/2018.

Đối với tài liệu về Quyết toán ngân sách năm 2017, có 4 trên tổng số 6 đơn vị có công khai thông tin công bố đúng thời hạn theo quy định (bao gồm Bộ Nội vụ; Đài Truyền hình Việt Nam; Ủy ban Dân tộc và Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội).

Các tài liệu còn lại gồm Báo cáo tình hình thực hiện ngân sách đơn vị 3 tháng, 6 tháng, 9 tháng và cả năm 2018 không được công khai hoặc công khai muộn hơn so với thời hạn quy định.

Về tính đầy đủ, chỉ có Bộ Công Thương là đơn vị duy nhất công khai đầy đủ thuyết minh tài liệu, quyết định công khai và bảng biểu đính kèm Dự toán thu – chi ngân sách của đơn vị năm 2019.

Về tính thuận tiện, kết quả xếp hạng cho thấy có 17 trên tổng số 37 đơn vị có điểm về tính thuận tiện (tương đương với 45,95%) và không có đơn vị nào đạt điểm tối đa. Trong số các tài liệu ngân sách được công khai, chỉ có Bộ Công thương và Bộ Tài nguyên Môi trường có công khai Dự toán thu chi ngân sách năm 2019 của đơn vị với định dạng word/excel. Các tài liệu còn lại được công khai ở định dạng scan.