Biển Đông: Mỹ đang thất thế trước Trung Quốc?

Mỹ đã mở màn chiến lược nhằm đảm bảo quyền tự do đi lại trên Biển Đông bằng cách đưa tàu USS Lassen tiến vào gần đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây dựng trên các vùng biển tranh chấp.

Ngày 27/10, tàu USS Lassen, một tàu chiến được trang bị tên lửa Aegis của Hải quân Mỹ đã tiến vào khu vực 12 hải lý quanh các đảo mà Trung Quốc xây dựng.

Biển Đông: Mỹ đang thất thế trước Trung Quốc? - ảnh 1

Tàu USS Lassen đã áp sát các đảo mà Trung Quốc xây dựng trên vùng biển tranh chấp ở Biển Đông.

Trung Quốc coi các đảo nhân tạo này là một phần lãnh thổ của nước này, và theo luật pháp quốc tế vùng biển trong phạm vi 12 hải lý tính từ lãnh thổ của một nước được coi là hải phận của nước đó.

Với việc tàu USS Lassen tiến vào khu vực 12 hải lý của các đảo nhân tạo, Mỹ khẳng định rất rõ lập trường của mình, đó là họ không thừa nhận chủ quyền của Trung Quốc tại khu vực này. Đáp lại, Trung Quốc đã cử hai tàu chiến để theo dõi tàu của Mỹ.

Tuy nhiên, theo những phát ngôn của các quan chức Mỹ và Trung Quốc trước và sau cuộc họp giữa nguyên thủ hai nước vào ngày 25/10, chính quyền Obama hiện đang theo dõi chặt chẽ tình hình để tránh bất kỳ những tình huống bất ngờ.

Do đó, Mỹ chỉ cử một tàu chiến, trong khi bình thường Hải quân Mỹ thường đưa nhiều tàu chiến cùng lúc nếu thực sự muốn tiến hành chiến dịch quân sự.

Có thể thấy rằng động thái này của Mỹ là chỉ nhằm thể hiện sức mạnh quân sự nhằm đảm bảo quyền tự do đi lại trên biển. Chính ông Daniel Russel, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ đã từng nói rằng Mỹ đưa tàu vào gần các đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây dựng không phải là nhằm ngăn chặn các hoạt động xây dựng của họ.

Bản thân Trung Quốc cũng nhận thức được những khó khăn của chính quyền Obama tại biển Đông. Bắc Kinh đã tuyên bố rằng hoạt động cải tạo đảo đã hoàn tất và sẽ còn xây dựng thêm nhiều cơ sở nữa tại khu vực này.

Mỹ có thể sẽ tiếp tục các hoạt động nhằm đảm bảo tự do đi lại trong khu vực, nhưng nỗ lực nhằm biến Biển Đông thành hải phận của mình sẽ còn tiếp tục.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng của 10 nước ASEAN cùng với các nước Mỹ, Trung Quốc và Nhật Bản đã gặp nhau tại Kuala Lumpur vào ngày 3 và 4/11 vừa qua. Hội nghị đã kết thúc mà không đưa ra được tuyên bố chung, điều này cho thấy các nước châu Á trong khu vực vẫn chưa hoàn toàn đứng về phía Mỹ trong vấn đề Biển Đông.

Về cơ bản, Washington đang cố găng dùng các biện pháp ngoại giao để ngăn chặn Trung Quốc chứ không phải dùng vũ lực, nhưng rõ ràng Mỹ đang ngày càng trở nên thất thế.

Nội dung được thực hiện qua tham khảo nguồn tin Nikkei Asian Review, ấn bản tiếng Anh chuyên về kinh tế - chính trị của tập đoàn truyền thông Nikkei của Nhật, ra đời từ năm 2013.

Anh Tuấn (lược dịch)