Bị lập biên bản vì không cho con tiêm vắc xin Covid-19, có đúng luật?

Không đồng ý tiêm vắc xin Covid-19 cho con, nhiều phụ huynh ở TP Móng Cái, Quảng Ninh bị lập biên bản vi phạm hành chính. Dù chưa ra quyết định xử phạt nhưng việc lập biên bản liệu có đúng luật?

Trao đổi với phóng viên Infonet, PGS. TS Nguyễn Huy Nga, nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế) cũng cho rằng “cách làm của một số địa phương ở Quảng Ninh là không đúng. Vì chưa có bằng chứng là các em tiêm rồi sẽ không làm lây lan bệnh”.

Phụ huynh bị lập biên bản vì không đưa con đi tiêm

Ts. Ls. Đặng Văn Cường, Uỷ viên Ban chấp hành Hội bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam, trưởng Văn phòng Luật sư Chính pháp cho rằng, lập biên bản vi phạm hành chính vì không đăng ký cho con tiêm vắc xin Covid-19 là hành vi hành chính có thể bị khiếu kiện bởi hành vi này chưa phù hợp với quy định pháp luật và có tính chất cực đoan trong phòng chống dịch bệnh.

Bởi theo Luật sư Cường, pháp luật Việt Nam hiện nay không bắt buộc tiêm vắc xin ngừa Covid-19. Từ Luật phòng chống bệnh truyền nhiễm năm 2007 đến các văn bản dưới luật đều quy định là khuyến khích, vận động nhân dân tiêm ngừa vắc xin Covid-19, loại vắc xin này không đưa vào diện bắt buộc phải tiêm cho các đối tượng trong đó có trẻ em.

Biên bản vi phạm hành chính do không đồng ý cho con tiêm phòng vắc xin ngừa Covid-19

“Nếu pháp luật quy định bắt buộc phải tiêm thì người không chấp hành mới bị lập biên bản, bị xử phạt vi phạm hành chính, thậm chí còn có thể bị áp dụng biện pháp cưỡng chế hành chính và truy cứu trách nhiệm hình sự nếu như không tuân thủ việc tiêm phòng làm lây lan dịch bệnh ra cộng đồng.

Tuy nhiên, hiện nay pháp luật Việt Nam không bắt buộc công dân phải tiêm phòng Covid-19 và các quốc gia trên thế giới cũng không có quốc gia nào bắt buộc công dân của mình tiêm phòng vắc xin Covid-19. Tất cả vẫn chỉ là khuyến khích, động viên và quyết định cuối cùng thuộc về người dân”, TS Đặng Văn Cường nhấn mạnh.

Từ những lập luận trên, Luật sư Cường cho rằng việc UBND phường Trần Phú (TP Móng Cái) đã lập biên bản vi phạm hành chính đối với trường hợp phụ huynh không đăng ký cho con tiêm phòng vắc xin là không đúng quy định của pháp luật.

“Việc lập biên bản vi phạm hành chính chỉ được áp dụng khi có hành vi vi phạm hành chính và việc lập biên bản vi phạm là căn cứ để ra quyết định xử phạt. Nếu lập biên bản vi phạm mà tổ chức cá nhân không có hành vi vi phạm hoặc lập biên bản vi phạm mà không ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính thì đây là hành vi vi phạm”,TS. Luật sư Đặng Văn Cường nhấn mạnh.

Bố trí lớp học riêng cho trẻ chưa tiêm có đúng?

Được biết, không chỉ ở TP Móng Cái, UBND phường Hùng Thắng, TP Hạ Long cũng từng có văn bản chỉ đạo các cơ sở giáo dục trực thuộc trên địa bàn phải chỉ đạo quyết liệt đảm bảo 100% học sinh từ 5 - 17 tuổi hoàn thành từ 1 đến 3 mũi tiêm vắc xin phòng COVID-19 trước khi vào năm học 2022 - 2023.

Đồng thời, phường giao nhà trường nghiên cứu phương án đối với những trẻ chưa tiêm vắc xin thì bố trí học riêng lớp để quản lý.

Liên quan vấn đề này, ông Trần Mạnh Hùng - chủ tịch UBND phường Hùng Thắng - khẳng định nội dung văn bản chỉ đạo trên phường chưa ban hành bởi ngay khi phát hiện thấy bất hợp lý thì ông đã yêu cầu xóa nội dung chỉ đạo nhà trường nghiên cứu bố trí lớp học riêng cho trẻ chưa tiêm vắc xin.

Đối với việc phân loại học sinh đã tiêm phòng và chưa tiêm phòng để tổ chức bố trí lớp học riêng, Luật sư Đặng Văn Cường cũng cho rằng đó là biện pháp phòng dịch rất cực đoan, thể hiện việc phân biệt đối xử, không phù hợp với luật pháp quốc tế và pháp luật Việt Nam.

Tất cả các hoạt động giáo dục, chăm sóc, bảo vệ, khám chữa bệnh, phòng bệnh đối với trẻ em phải tuân thủ pháp luật Việt Nam và luật pháp quốc tế, hành vi kỳ thị, phân biệt đối xử với trẻ em là hành vi vi phạm pháp luật. Hiện nay pháp luật Việt Nam không quy định bắt buộc học sinh phải tiêm phòng dịch Covid-19.

TS. Luật sư Đặng Văn Cường

“Luật phòng chống bệnh truyền nhiễm, luật giáo dục và các văn bản pháp luật có liên quan cũng không có quy định nào cho phép cơ sở giáo dục phân loại, tổ chức lớp học theo điều kiện về tiêm chủng.

Bởi vậy các biện pháp phòng dịch như lập biên bản vi phạm với phụ huynh, phân loại học sinh đã tiêm và chưa tiêm để tổ chức lớp học như vậy là cực đoan, không phù hợp với quy định pháp luật và có thể gây ra những tổn thương tâm lý đối với học sinh và phụ huynh.

Bởi vậy, cơ quan chức năng cần vào cuộc xác minh làm rõ sự việc, kịp thời chấn chỉnh, xử lý đối với những sai phạm. Các phụ huynh học sinh hoàn toàn có quyền khiếu nại, kiến nghị với các cơ quan chức năng để xem xét giải quyết sự việc theo quy định của pháp luật”, TS. Luật sư Đặng Văn Cường cho hay.

Điều 12. Luật xử lý vi phạm hành chính quy định những hành vi bị nghiêm cấm trong xử lý vi phạm hành chính như sau:

1. Giữ lại vụ vi phạm có dấu hiệu tội phạm để xử lý vi phạm hành chính.

2. Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để sách nhiễu, đòi, nhận tiền, tài sản của người vi phạm; dung túng, bao che, hạn chế quyền của người vi phạm hành chính khi xử phạt vi phạm hành chính hoặc áp dụng biện pháp xử lý hành chính.

3. Ban hành trái thẩm quyền văn bản quy định về hành vi vi phạm hành chính, thẩm quyền, hình thức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả đối với từng hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý nhà nước và biện pháp xử lý hành chính.

4. Không xử phạt vi phạm hành chính, không áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả hoặc không áp dụng biện pháp xử lý hành chính.

5. Xử phạt vi phạm hành chính, áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả hoặc áp dụng các biện pháp xử lý hành chính không kịp thời, không nghiêm minh, không đúng thẩm quyền, thủ tục, đối tượng quy định tại Luật này.

6. Áp dụng hình thức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả không đúng, không đầy đủ đối với hành vi vi phạm hành chính.

7. Can thiệp trái pháp luật vào việc xử lý vi phạm hành chính.

8. Kéo dài thời hạn áp dụng biện pháp xử lý hành chính.

9. Sử dụng tiền thu được từ tiền nộp phạt vi phạm hành chính, tiền nộp do chậm thi hành quyết định xử phạt tiền, tiền bán, thanh lý tang vật, phương tiện vi phạm hành chính bị tịch thu và các khoản tiền khác thu được từ xử phạt vi phạm hành chính trái quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước.

10. Giả mạo, làm sai lệch hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính, hồ sơ áp dụng biện pháp xử lý hành chính.

11. Xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của người bị xử phạt vi phạm hành chính, người bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính, người bị áp dụng biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử lý vi phạm hành chính, người bị áp dụng các biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định xử lý vi phạm hành chính.

12. Chống đối, trốn tránh, trì hoãn hoặc cản trở chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, quyết định áp dụng biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử lý vi phạm hành chính, quyết định cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính.".

Điều 13 của Luật xử lý vi phạm hành chính cũng quy định: Người có thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc xử lý vi phạm hành chính gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

N. Huyền