Báo Mỹ: Trung Quốc muốn tranh chấp trên Biển Đông tiếp diễn

Để chấm dứt tình trạng căng thẳng trên Biển Đông, một trong những tuyến đường hàng hải quan trọng chiến lược của thế giới, các quốc gia trong khu vực phải tìm ra cách giải quyết các cuộc tranh chấp hàng hải trên vùng biển này.

"Hơn ai hết, Trung Quốc là quốc gia đã khuấy động sự thù địch bằng các tuyên bố chủ quyền và những hành động có tính đối đầu về các đảo nhỏ thậm chí là các mỏm đá trên vùng biển này", tờ The New York Times viết.

Tàu hải quân Trung Quốc.

Tuần trước, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị cho biết nước này sẵn lòng thảo luận về vấn đề Bộ qui tắc ứng xử trên biển, giúp các quốc gia giải quyết tranh chấp một cách hòa bình. Tuy nhiên, ông Vương cho biết Trung Quốc sẽ không vội vàng kí kết Bộ qui tắc này.

"Nói một cách khác, Trung Quốc muốn để các cuộc tranh chấp tiếp diễn", The New York Times nhận xét về phát ngôn của ông Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc.

Tháng Chín tới, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) sẽ thảo luận về vấn đề liên quan đến COC. Trong khi đó, sự trì hoãn của Trung Quốc giúp nước này có thêm thời gian và khoét sâu sự chia rẽ giữa các nước trong khu vực. Lối hành xử ngày càng quyết liệt của Trung Quốc trên Biển Đông đã khiến các quốc gia trong khu vực lo ngại.

Sự nguy hiểm nằm ở chỗ bất kì sự tính toán sai lầm nào cũng có thể khơi mào một cuộc xung đột. Biển Đông và biển Hoa Đông không chỉ là hai vùng biển có vai trò chiến lược trong thương mại quốc tế mà còn được cho là các vùng biển giàu tài nguyên dầu khí, hải sản và khoáng sản. Trung Quốc khẳng định cái gọi là “chủ quyền không thể chối cãi” với phần lớn diện tích Biển Đông và đã từng cắt cáp tàu thăm dò của Việt Nam. Ngoài ra, tàu Trung Quốc cũng đối đầu với tàu Philippines trên Biển Đông và với tàu Nhật Bản trên biển Hoa Đông.

Lựa chọn cách tiếp cận mang tính đối đầu không phải là lựa chọn khôn ngoan đối với Trung Quốc, một quốc gia cần sự ổn định, phát triển và phải giải quyết các vấn đề đối nội gay go như tăng trưởng kinh tế ngày càng giảm sút. Thay vì kích động chủ nghĩa dân tộc với định hướng gây bất hòa với các nước láng giềng, Bắc Kinh nên hợp tác với các quốc gia này để “giảm nhiệt” các cuộc tranh chấp và theo đuổi các chương trình khai thác chung trên Biển Đông.

Chính quyền Obama, hiện đang theo đuổi chiến lược “Trục châu Á”, đã thúc giục việc xây dựng Bộ qui tắc ứng xử trên Biển Đông. Kể từ tháng Năm đến nay đã có 3 quan chức cấp cao chính quyền Mỹ tới thăm khu vực này gồm Ngoại trưởng John Kerry, Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel và Phó tổng thống Joseph Biden và cả ba vị quan chức này đều khẳng định COC đều đem lại lợi ích cho tất cả mọi người. Với khẳng định trên của Ngoại trưởng Trung Quốc, có lẽ người Mỹ sẽ càng phải thúc đẩy vấn đề này hơn.