Bà Tôn Nữ Thị Ninh: “Trung Quốc không thể phủi tay với thế giới”

Bà Tôn Nữ Thị Ninh:"Nước không lớn, không giàu vẫn có thể tận dụng những khuôn khổ, con đường, khả năng mà luật pháp quốc tế mở ra cho mình"

Ngày 23/7 tại TP.HCM, trường Đại học Luật TP.HCM đã tổ chức hội thảo: “Những vấn đề pháp lý liên quan đến phán quyết của Tòa trọng tài thành lập theo Phụ lục 7, Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982”.

Bên hành lang buổi hội thảo này bà Tôn Nữ Thị Ninh – nguyên Đại sứ đặc mệnh toàn quyền tại Liên minh Châu Âu đã dành cho Infonet những trả lời về các vấn đề mà phán quyết đã đặt ra cho Việt Nam.

Theo đó bà Ninh cho rằng phán quyết không chỉ có ý nghĩa về vận dụng vai trò của luật pháp quốc tế trong giải quyết các tranh chấp liên quan đến biển mà còn có ý nghĩa chính trị.

“Thậm chí ý nghĩa chính trị có khi còn quan trọng hơn, hoặc chí ít cũng quan trọng không kém ý nghĩa về vai trò của luật pháp quốc tế” – bà Ninh nói.

Bà cũng nhận định thông điệp có thể rút ra từ phán quyết này là: “Nước không lớn, không giàu vẫn có thể tận dụng những khuôn khổ, con đường, khả năng mà luật pháp quốc tế mở ra cho mình để tìm cho được một trả lời khách quan, công bằng, và về nguyên tắc phải được cộng đồng quốc tế chấp nhận”.

“Nó nói lên rằng không phải chỉ có nước lớn mới có thể sử dụng công cụ luật pháp quốc tế, mà nước nhỏ, nước vừa cũng có quyền, cũng phải có bản lĩnh để sử dụng công cụ đó khi cân nhắc điều kiện phù hợp. Đó là ý nghĩa lớn nhất đối với Việt Nam” – bà Ninh cho hay.

“Tại Hội thảo này cũng đã đặt ra vấn đề tiếp theo kết luận đó, đối với Việt Nam nếu trước đây các cấp lãnh đạo có thẩm quyền nghĩ đến (khả năng khởi kiện Trung Quốc – PV) thì bây giờ họ nghĩ đến nhiều hơn hay không? Khả năng này mở rộng với tất cả các quốc gia. Còn đối với Việt Nam, chưa ai tuyên bố khả năng đó là đóng cửa, chưa có cấp nào ở Việt Nam tuyên bố đóng cửa” – bà Ninh tiếp tục.

Theo bà Ninh, vừa qua Philippines đã chọn khởi kiện Trung Quốc thì Việt Nam bây giờ chí ít sẽ phải suy nghĩ hai vấn đề.

“Một là nếu trước kia mình có nghĩ đến mà vì lẽ này, lẽ kia thì phải chăng kết luận thuận lợi này cho Philippines sẽ khiến cho Việt Nam xem xét thuận lợi hơn cho khả năng đó. Hay ngược lại, không loại trừ trường hợp ở nước ta cho rằng thôi thể là đủ rồi, cốt là để gửi thông điệp cho nước lớn thế là được rồi, còn ta sẽ đi những con đường khác” – bà Ninh chia sẻ.

Bày tỏ quan điểm của mình, bà Ninh nhấn mạnh rằng về mặt ngoại giao Việt Nam phải khôn khéo, tỉnh táo, đó là luôn luôn tuyên bố cửa đó rộng mở.

“Ý muốn nói rằng ở nhà tôi có một dàn vũ khí, dù tôi chưa dùng nhưng nó vẫn để trên bàn. Do vậy luôn luôn có cửa cho khả năng sử dụng các biện pháp tư pháp, còn sử dụng lúc nào, cửa cụ thể nào thì cái đó còn chờ xem” – theo bà Ninh.

Về ảnh hưởng của phán quyết này trong việc giải quyết các tranh chấp tại Biển Đông trong tương lai, bà Ninh cho rằng phán quyết vừa qua về nguyên tắc chỉ mang tính chất pháp lý, bởi Tòa trọng tài không công nhận đó là một quyết định chính trị (và thực chất không ai có thể gắn cho nó một nhãn mác chính trị), nhưng một quyết định của luật pháp quốc tế đều luôn luôn có một hệ lụy, hệ quả và ý nghĩa chính trị.

“Chí ít tôi nghĩ là, Trung Quốc dù về nguyên tắc bác bỏ nhưng sẽ phải cân nhắc, dù sao đi nữa họ cũng không thể phủi tay với thế giới được, mặt khác chúng ta chưa rõ chính quyền mới của Philippines sẽ nối tiếp, tận dụng quyết định của Tòa trọng tài như thế nào? Lãnh đạo mới của Philippines sẽ cân nhắc vì nó liên quan đến quan hệ với Trung Quốc” – bà cho hay.