Australia ra sách trắng nêu quan ngại về hoạt động của Trung Quốc ở Biển Đông

Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull (trái) và Ngoại trưởng Julie Bishop bắt tay trong buổi công bố Sách trắng Chính sách ngoại giao ngày 23.11Reuters

Tờ South China Morning Post đưa tin cho biết, Sách Trắng nhấn mạnh: “Australia phản đối việc sử dụng các thực thể tranh chấp và cấu trúc nhân tạo ở Biển Đông cho mục đích quân sự. Ở nơi khác trong khu vực, Australia quan ngại về khả năng dùng vũ lực hoặc cưỡng ép ở Biển Hoa Đông và eo biển Đài Loan”. Sách Trắng mới, do Thủ tướng Úc Malcolm Turnbull cùng Ngoại trưởng Julie Bishop công bố ngày 23/11, là tài liệu thứ 3 về chính sách ngoại giao trong lịch sử nước này.

Sách Trắng còn cảnh báo rằng Trung Quốc đang thách thức tầm ảnh hưởng của Mỹ ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, đồng thời tái khẳng định sự ủng hộ đối với vị thế của Mỹ ở khu vực.

Ngoài ra, tài liệu này còn nhấn mạnh rằng nhằm hỗ trợ sự cân bằng trong khu Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và thúc đẩy một khu vực dựa trên luật pháp, Úc sẽ tăng cường hợp tác với các nền dân chủ lớn lớn theo diện song phương lẫn nhóm nhỏ. Theo đó, Úc sẽ nâng cao hợp tác với Ấn Độ, Indonesia, Nhật Bản và Hàn Quốc.

Mặt khác, Sách Trắng nói rằng Úc sẽ tiếp tục ưu tiên tiếp xúc với Trung Quốc, nhưng kêu gọi Bắc Kinh chia sẻ trách nhiệm và ủng hộ an ninh khu vực lẫn toàn cầu, theo South China Morning Post.

Trong khi đó, hãng tin Reuters bình luận, Sách trắng Ngoại giao do chính phủ Australia công bố ngày 23/11 đã đề cập tới tình hình biển Đông, coi đây là một “vấn đề lớn của trật tự khu vực”. Sách trắng cho biết Australia “đặc biệt quan ngại về tốc độ và quy mô chưa từng có tiền lệ” của các hoạt động bồi đắp, xây dựng mà Trung Quốc tiến hành tại vùng biển tranh chấp.

“Australia phản đối việc sử dụng các thực thể tranh chấp và các cấu trúc nhân tạo trên Biển Đông để phục vụ cho các mục đích quân sự. Chúng tôi ủng hộ việc giải quyết các bất đồng thông qua đàm phán trên cơ sở luật pháp quốc tế”, Sách trắng Australia nêu rõ.

Ngoài ra, văn kiện dài 115 trang và được xem là “kim chỉ nam” cho chính sách đối ngoại của Australia cũng nhấn mạnh vai trò của Mỹ, khẳng định “các thách thức quốc tế chỉ có thể được giải quyết một cách hiệu quả khi quốc gia giàu có nhất, tân tiến nhất và hùng mạnh nhất trên thế giới tham gia vào giải quyết chúng”.

Theo Sách trắng Ngoại giao Australia, tăng trưởng kinh tế và sức mạnh của Mỹ sau khi Thế chiến 2 kết thúc đang bị Trung Quốc thách thức. Văn kiện này cũng đề cập 120 lần tới cụm từ “Ấn Độ - Thái Bình Dương”, một khái niệm mới được Tổng thống Mỹ Donald Trump thường xuyên nhắc tới trong chuyến công du châu Á vừa qua của ông.

Về Trung Quốc, Thủ tướng Australia phát biểu, đây là lần đầu tiên trong lịch sử, đối tác thương mại chính của chúng ta lại không đồng thời là đối tác an ninh. Canberra đang tìm cách cân bằng mối quan hệ đồng minh quân sự với Mỹ và quan hệ với Trung Quốc - đối tác thương mại chính.

Ngay sau khi Australia bày tỏ quan điểm về vấn đề Biển Đông trong Sách trắng, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã lên tiếng “phản pháo”.

“Australia không phải là một bên liên quan trực tiếp tới vấn đề Biển Đông, và nước này cũng nhiều lần tuyên bố rõ ràng rằng sẽ không đứng về phía nào. Chúng tôi hy vọng Australia sẽ tôn trọng cam kết của họ và ngừng đưa ra những bình luận thiếu trách nhiệm”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng cho biết ngày 23/11.

Trước đó, Sputnik ngày 1/11 trích dẫn phân tích của một tổ chức nghiên cứu có trụ sở tại Mỹ về các hình ảnh vệ tinh chụp tại khu vực Biển Đông cho thấy Trung Quốc dường như đang tiếp tục xây dựng thêm các căn cứ không quân và hải quân trái phép tại khu vực Đảo Cây, thuộc nhóm đảo An Vĩnh ở quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam.

Trong khi đó, tại một số khu vực thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, Trung Quốc được cho là đang xây dựng đường băng, dẫn đến nghi vấn rằng Bắc Kinh có thể đang tính toán đến việc xây dựng căn cứ không quân trái phép ở khu vực này.