Vẫn có người phản đối “Sữa học đường", vì sao?

Hình ảnh học sinh dùng bữa tại trường học Canada vào năm 1943. (Nguồn: wikipedia)

Mới đây, trên trang cá nhân facebook Nguyễn Sin đã dẫn link một bài báo phản đối việc thực hiện chương trình "sữa học đường", chủ facebook này đã bày tỏ quan điểm "Sữa học đường là một chương trình nhân văn, trong đó Nhà nước, Doanh nghiệp và Nhân dân cùng chung tay, chung sức cải thiện tình trạng dinh dưỡng, nâng cao tầm vóc cho trẻ em, giảm tỉ lệ suy dinh dưỡng". Ngay lập tức, bài viết trên trang cá nhân này đã nhận được nhiều ý kiến bình luận đồng tình của phần đông phụ huynh. 

Không ít người đã đưa ra nhận định: “Chương trình “sữa học đường” không phải bây giờ mới áp dụng, thực tế mấy năm nay, nhiều địa phương cũng đã áp dụng hiệu quả. Tuy nhiên, đến khi Hà Nội áp dụng thì xảy ra nhiều ý kiến phản đối, nhất là trên các phương tiện thông tin đại chúng, báo thì bảo áp đặt, báo thì bảo các trường không có sự lựa chọn... Một chương trình về dinh dưỡng, nếu nó là khoa học, hữu ích và đã có kết quả thực tế tốt thì cũng nên áp dụng thống nhất.

Giờ mà mỗi trường lựa chọn một loại sữa khác nhau thì nó cũng bát nháo y như các loại bảo hiểm tự nguyện cho học sinh vậy. Tuy nhiên, trong chương trình về sữa học đường này, đọc mấy báo, kể cả báo phản đối hay báo ủng hộ thì nó cũng có một cái đáng lưu ý nhất đó là được tổ chức đấu thầu, chất lượng và tiêu chuẩn sữa thì theo Bộ Y tế quy định. Thế thì còn gì phải bàn nữa?

Doanh nghiệp nào có khả năng cung ứng giá thấp nhất, chất lượng ít nhất đáp ứng tiêu chuẩn trên, cao hơn càng tốt thì trúng thầu. Học sinh được sử dụng loại sữa rẻ, chất lượng, có những chất dinh dưỡng còn cao hơn các loại sữa đang dùng bên ngoài thì tốt quá chứ có gì phải phản đối”.

Ý kiến này cũng được khá nhiều cộng đồng mạng đồng tình, một phụ huynh cho biết “Trước đây, gia đình hay bắt con mang một hộp sữa để trong balo, cặp sách để cháu uống khi ở trường. Thế nhưng sau mỗi buổi đi học về nhà vẫn thấy con mang hộp sữa về, lý do vì cháu mải chơi quên mất việc uống sữa, hơn nữa bạn bè không phải ai cũng mang sữa đi, cháu “ngại” lôi hộp sữa ra uống. Nay nhà trường có cung cấp sữa cho trẻ trong bữa ăn, phụ huynh cũng yên tâm hơn nhưng mỗi trường cũng lại cung cấp một  loại khác nhau, giá cao hơn bên ngoài. Thế thì bây giờ, có chương trình sữa học đường, sản phẩm được đấu thầu rõ ràng, chất lượng tốt hơn, giá thấp hơn thì có gì mà phải ý kiến? Những năm gần đây, việc tổ chức đấu thầu của Thành phố rất hiệu quả, đơn cử như  việc tổ chức đấu thầu dịch vụ vệ sinh đường phố, đô thị, tiết kiệm cho ngân sách mỗi năm khoảng 2000 tỷ đồng, việc tổ chức đấu thầu mấy khoản như cắt cỏ cũng tiết kiệm hơn 700 tỷ đồng/năm mà đường xá cũng gọn gàng, sạch sẽ hơn trước. Máy móc hiện đại mua về nhiều hơn trước, thì cái vụ đấu thầu cung ứng "sữa học đường" này, tôi tin hiệu quả cũng thế thôi”.

Nhiều luồng ý kiến khác lại đánh giá, dân ta hay có thói quen “ném đá”, tức là hễ có chương trình nào mới, chưa hiểu xấu tốt, cụ thể ra sao cứ phải “ném đá” trước đã.

Trên thế giới, chương trình Sữa học đường được thực hiện từ rất sớm tại nhiều nước trên thế giới như Nhật Bản, Thái Lan, Trung Quốc, Hàn Quốc, Anh, Mỹ... Khi ra đời, chương trình được hưởng ứng rất nhiều bởi những lợi ích của nó như giúp phát triển thể lực, tầm vóc của nhiều thế hệ và tạo thói quen sử dụng sữa hàng ngày cho trẻ em. Chương trình Bữa ăn học đường được Nhật Bản thực hiện từ năm 1954, trong đó yêu cầu mỗi bữa trưa trẻ mầm non, tiểu học phải được uống 200ml. Sau 40 năm áp dụng người Nhật đã tăng chiều cao thêm 10cm, tuổi thọ ở mức cao nhất thế giới. Tại Thái Lan, chỉ số này là 170,3cm với nam và 159cm với nữ, ở Mỹ là 175,9cm với nam và 162,1cm với nữ, ở Trung Quốc là 172,1cm với nam và 160,1cm với nữ. Trong khi đó, ở Việt Nam chiều cao trung bình của nam mới đạt 163,9cm và 153,7cm với nữ, thấp hơn nhiều so với các nước trong khu vực.

Với mục đích cải thiện tầm vóc cho người Việt Nam, chương trình Sữa học đường giúp mọi trẻ em tiểu học, mầm non được uống sữa hàng ngày bằng một phần ngân sách của nhà nước.

“Tôi mới thấy Chính phủ và UBND thành phố Hà Nội đưa ra một chương trình như vậy rất có ý nghĩa, đồng tiền ngân sách được sử dụng đúng chỗ và cấp bách. Song có lẽ, nó đang bị phản đối bởi một số phụ huynh nhà giàu. Họ cho rằng sữa học đường rẻ thế, có đảm bảo chất lượng không, nên không đồng ý. Một số báo còn đề nghị dừng chương trình này. Chả lẽ vì số ít ỏi phụ huynh nhà giàu không đồng ý mà phải dừng chương trình. Không phải đứa trẻ nào cũng may mắn được sinh ra trong gia đình giàu có, nhiều - rất nhiều là đằng khác những đứa trẻ cơm không đủ ăn, áo không đủ mặc, chúng nó cần sữa để lớn lên. Những gia đình nghèo, trẻ con khát khao được uống sữa lắm - khát khao này hẳn là các bạn sống trong nhung lụa, tiền tiêu rủng rỉnh không thể thấu hiểu được” - anh Nguyễn Huy, một phụ huynh học sinh cho biết.

Một phụ huynh khác lại đưa ra phân tích cụ thể hơn: “Thứ nhất, Chương trình sữa học đường sẽ được đấu thầu công khai. Theo đó, doanh nghiệp nào bỏ giá rẻ nhất sẽ trúng thầu. Về chất lượng, sữa được cung cấp sẽ phải đạt quy chuẩn của Bộ Y tế. Tôi được biết đến nay đã có 11 doanh nghiệp lớn nhỏ đăng kí đấu thầu công khai. Thứ hai, về giá sữa, tôi khẳng định là quá rẻ so với sữa ngoài thị trường bởi vì nó được trợ giá từ các bên. Ngân sách của nhà nước sẽ trợ giá 30%, doanh nghiệp trúng thầu giảm 20% (vì không mất chi phí quảng cáo, hoa hồng cho đại lý nên họ cắt đi). Tôi lấy ví dụ, doanh nghiệp trúng thầu với giá 6.000 đồng/hộp sữa 180ml, thì sau khi ngân sách hỗ trợ, doanh nghiệp giảm giá chỉ còn có 3.000 đồng/hộp. Như vậy, chỉ mất khoảng 60.000 đồng/tháng là trẻ mẫu giáo, học sinh được uống sữa hàng ngày khi đến trường. Có nơi đâu sữa rẻ như giá trà đá thế kia không? Thứ 3, với các gia đình nghèo, cận nghèo, hộ chính sách, dân tộc thiểu số thì sẽ được miễn phí 100% tiền sữa. Thứ 4, chương trình là tự nguyên, phụ huynh nào đồng ý thì cho con uống không thì thôi”.