Trường NCL trước nguy cơ giải thể: Không dễ dãi với chính mình!

PGS. TS Bùi Thiện Dụ - Hiệu trưởng Trường Đại học Phương Đông (Hà Nội)

Lập trường để kinh doanh : Dễ phá sản

Có những trường mới thành lập những năm gần đây song đã đứng vững, nhưng cũng rất nhiều trường ở các địa phương do nhiều hoàn cảnh khác nhau nên kém phát triển hơn. Họ gặp khó khăn ở một số khía cạnh như đất đai, cơ sở vật chất, tiền đầu tư có hạn, rồi đến đội ngũ giáo viên có hạn… Ngoài ra, có một khía cạnh nữa ra nhiều nhóm người lập ra trường đại học không gì khác là nhằm mục đích kinh doanh, lợi nhuận.

Hiệu trưởng trường ĐH Phương Đông Bùi Thiện Dụ

Để trường NCL phát triển, chúng ta nên thay đổi nhận thức, giảm sự kỳ thị giữa trường ngoài công lập và công lập. Tôi nghĩ rằng để tạo sự công bằng giữa công lập và ngoài công lập, tư nhân hay nhà nước… chúng ta cần có sự cạnh tranh lành mạnh,  đây là cái gốc bản chất để tạo sự công bằng.

Ngoài ra, để tạo sự công bằng giữa trường ngoài công lập và công lập, sinh viên trường công lập và ngoài công lập chúng ta phải thay đổi nhận thức trong từng tầng lớp từ nhân dân đến cán bộ làm chính sách. 

Riêng ở trường Phương Đông, để tồn tại chúng tôi phải nghiêm khắc với chính mình. Trường Phương Đông may mắn là một trong những nơi thành lập sớm, vì vậy, cũng sớm có hệ thống cơ sở vật chất tương đối tốt. 

Để tuyển sinh được tốt nhà trường phấn đấu xây dựng cơ sở vật chất, xây dựng đội ngũ giảng viên tốt. Về đội ngũ giảng viên nhà trường phấn đấu theo yêu cầu của Bộ, tức là 1 thạc sỹ quy đổi tối đa là 25 sinh viên, trong loại hình từng ngành phải đào tạo theo cơ cấu mỗi ngành phải có 1 Tiến sỹ và 3 Thạc sỹ. Tất cả các chỉ tiêu trên nhà trường đều đạt yêu cầu của Bộ đề ra.

Một số ngành vào trường Phương Đông hàng năm điểm cao như ngành tiếng Nhật có hẳn chuyên gia Nhật Bản từ 15 năm nay, để giảng dạy cho sinh viên thường xuyên.

Ngành Tiếng Anh nhà trường cũng có 1 giáo viên nước ngoài dạy thường xuyên… Còn nếu trong tương lai, nhà trường có những ngành đào tạo mũi nhọn sẽ tính đến việc mời các chuyên gia, giáo sư… ở các trường đại học lớn, có tiếng quốc tế thỉnh giảng.

Một số ý kiến cho rằng quy chế quá nghiêm khắc, mà nhà trường đã nhận được một số ý kiến chê trách, cũng như góp ý rằng cần nới rộng ra chương trình đào tạo theo quy chế của Bộ, hay như việc thi lại cần nới lỏng hơn, rồi kỷ luật thi cử, học hành phải thực sự nghiêm túc…  Nhưng đã là quy chế chung của trường đặt ra ban đầu thì phải thực hiện đến cùng.

Ở trường Phương Đông cũng đã có hàng loạt cán bộ, giảng viên bị nhà trường kỷ luật do không nghiêm túc trong vấn đề thi cử, giảng dạy...

Ngoài ra, quá trình đào tạo, giảng dạy…  nhà trường luôn cố gắng đi theo, học hỏi các chương trình đào tạo tiên tiến nhất mà các nước trên thế giới, khu vực đang áp dụng. Hiện nhà trường cố gắng áp dụng đào tạo theo tín chỉ, và được thực hiện từ năm 2005, đào tạo theo hình thức cuốn chiếu.

Trường cũng áp dụng cổng điện tử sinh viên,  yêu cầu sinh viên cung cấp  thông tin, rồi cung cấp cho sinh viên mã số… để gia đình có thể tra cứu quá trình học tập, tình hình đóng học phí, thi cử, thi lại, điểm tổng kết… của sinh viên. Điều này tạo thuận lợi liên lạc giữa gia đình sinh viên và nhà trường để nắm bắt quá trình học tập của sinh viên đó.

PGS.TS Vũ Văn Hóa - Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh doanh và công nghệ Hà Nội

Trường NCL phá sản vì nhiều tiêu chí không đạt chuẩn

 PGS. TS Vũ Văn Hóa

Có nhiều nguyên nhân, nhưng theo tôi chủ yếu là cơ sở vật chất của trường đó không đâu vào đâu, thuê địa điểm học, không có giảng viên, không có thương hiệu… thì không thu hút được sinh viên.

Ngoài ra, hướng đi của trường ngoài công lập (NCL) đó luôn thay đổi, lãnh đạo cũng luôn thay đổi, không có định hướng đi lâu dài, chương trình đào tạo không nhất quán… Nếu không có yếu tố nào đạt được thì đương nhiên không có sinh viên theo học, buộc phải đóng cửa.

Ngoài ra một nguyên nhân nữa do Bộ cho thành lập quá nhiều trường thời gian qua khiến trường tuyển sinh khó. Muốn tuyển được nhiều phải căn cứ vào thực chất của mình, các trường không tuyển được sinh viên gặp rất nhiều khó khăn, thậm chí phải đóng cửa.

Ở trường chúng tôi, để tồn tại được trước hết phải có cơ sở vật chất tốt, đội ngũ giảng viên phải có trình độ sư phạm cao, chất lượng tốt. Nói đến cơ sở vật chất của trường ĐH Kinh doanh và công nghệ Hà Nội hiện nay có thể sánh ngang với một số trường ĐH công lập.

Chúng tôi có hơn 1.300 đội ngũ thầy cô giáo, số lượng đội ngũ tiến sỹ, giáo sư quy tụ đông đủ… Hơn 20 Giáo sư, hơn 30 Phó giáo sư, trên 100 tiến sỹ các ngành nghề. Vì vậy hàng năm, nhà trường tuyển sinh từ 6 – 7.000 sinh viên các khoa. Hiện nay, nhà trường đang đào tạo chính quy tập trung là trên 30.000 sinh viên các ngành.

Để trường công lập và NCL có thể phát triển bình đẳng, theo tôi, chúng ta cần đưa ra mức học phí và hỗ trợ cho sinh viên ở các trường công lập và NCL phải bằng nhau, bình đẳng để nâng tầm giáo dục ĐH, nâng số lượng sinh viên ĐH lên cho xứng tầm phát triển.

Nhiều học sinh vào trường NCL không có học bổng, mà học phí đóng rất cao, không được ưu đãi như sinh viên công lập. Các trường NCL còn bị đối xử phải đóng thuế hàng năm, trong khi trường công lập không phải thực hiện... tôi nghĩ như vậy thì còn đâu là công bằng!

Bộ cần có những chính sách coi trọng và đối xử bình đẳng đối với các sản phẩm và dịch vụ của cơ sở thực hiện xã hội hóa như trường NCL. Rồi tạo điều kiện giao đất, cho thuê đất đã hoàn thành giải phóng mặt bằng đối với cơ sở thực hiện xã hội hóa giáo dục phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Áp dụng mức ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp cho cơ sở thực hiện xã hội hóa để khuyến khích đầu tư tăng cường cơ sở vật chất, nâng cao chất lượng dịch vụ.

Điều hệ trọng cấp bách hiện nay là nếu không có những thay đổi kịp thời thì trong vài năm tới chắc chắn một loạt trường NCL phải đóng cửa, hoặc phá sản; làm nản lòng các nhà giáo và các nhà đầu tư đang hoặc sẽ có ý định tham gia hoạt động giáo dục đào tạo.