TP.HCM: Hiệu quả trong giao quyền tự chủ và xã hội hóa giáo dục

Hiện Sở GDĐT đang quản lý 2.168 cơ sở giáo dục và đào tạo, trong đó công lập có 1.360 đơn vị và ngoài công lập có 808 đơn vị. Số học sinh thành phố hiện có 1,7 triệu học sinh, trong đó, tỷ lệ học sinh không có hộ khẩu thành phố dao động ở các cấp học là 12,5% đến 25,52%. Ðội ngũ giáo viên toàn thành phố ở hệ công lập có 57 nghìn và ngoài công lập có 26 nghìn giáo viên.

Trong những năm qua, toàn thành phố có 1.326 đơn vị phải thực hiện tự chủ tài chính theo Nghị định 43/2006/NÐ-CP thì đã có 1.228 đơn vị đã tự chủ được (có năm đơn vị tự bảo đảm toàn bộ chi phí hoạt động, 1.223 đơn vị tự bảo đảm một phần chi phí hoạt động), còn lại 98 đơn vị vẫn do ngân sách chi phí.

Tại khối các đơn vị giáo dục thuộc quận, huyện, trong số 1.182 đơn vị giáo dục thuộc UBND quận, huyện đã giao tự chủ, tự chịu trách nhiệm theo Nghị định số 43/2006/NÐ-CP thì có 1.086 đơn vị tự bảo đảm một phần chi phí hoạt động và 96 đơn vị do ngân sách Nhà nước bảo đảm toàn bộ chi phí hoạt động.

Qua tự chủ tài chính, các đơn vị sự nghiệp công lập xây dựng vị trí việc làm và cơ cấu viên chức theo chức danh nghề nghiệp sau khi được phê duyệt, tự tính toán số người làm việc theo quy định, được tuyển chọn nhân sự và hợp đồng lao động trên cơ sở bảo đảm định biên hiện có và một số vị trí việc làm phát sinh để đơn vị hoạt động.

Qua đây, các đơn vị đã chủ động sử dụng kinh phí ngân sách giao hiệu quả hơn để thực hiện nhiệm vụ; đồng thời chủ động sử dụng tài sản, nguồn nhân lực để phát triển và nâng cao chất lượng dịch vụ, tạo điều kiện tăng nguồn thu (từ việc cho thuê mặt bằng, cho giáo viên dạy thêm buổi tối tại các đơn vị có thuê mặt bằng).

Ngoài ra, các đơn vị cũng đã xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ để tăng cường công tác quản lý trong nội bộ, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, thúc đẩy phát triển hoạt động sự nghiệp, khai thác nguồn thu, tăng thu, tiết kiệm chi.

Ðối với công tác xã hội hóa giáo dục, theo Phó Giám đốc Sở GDÐT Lê Hoài Nam, các năm qua, Sở đã phối hợp với hội khuyến học, các sở, ban, ngành, các quận, huyện để triển khai có hiệu quả các mục tiêu của xây dựng xã hội học tập. Ðến nay, 100% số phường, xã có trung tâm học tập cộng đồng hoạt động hiệu quả.

Toàn thành phố có 30 trung tâm giáo dục thường xuyên, 6 phân hiệu bổ túc văn hóa góp phần giải quyết áp lực về chỗ học cho học sinh trên địa bàn thành phố...

Ngoài ra, các tổ chức đoàn thể và các tổ chức kinh tế tại thành phố... rất tích cực đóng góp các loại quỹ học bổng và các giải thưởng lớn như học bổng Nguyễn Thị Minh Khai, Nguyễn Ðức Cảnh, Nguyễn Hữu Thọ, Nguyễn Thái Bình; giải Lê Quý Ðôn, Lương Thế Vinh, Võ Trường Toản...

Mỗi năm, trong kinh phí đầu tư sửa chữa, xây dựng trường lớp có 60% từ ngân sách, 15% vốn vay từ quỹ đầu tư và 25% từ xã hội hóa.

Ðáng chú ý, thực hiện chính sách kích cầu đầu tư (phụ huynh học sinh trả vốn gốc trong thời gian từ 7-9 năm, thành phố trả lãi vay), nhiều trường còn làm các dự án vay (do hiệu trưởng các trường trực tiếp làm chủ đầu tư và chịu trách nhiệm trả vốn vay) nên các công trình đầu tư đáp ứng một cách tích cực đối với nhu cầu sử dụng của nhà trường, thời gian thực hiện dự án cũng nhanh hơn, chất lượng công trình cao hơn một số công trình đầu tư từ vốn ngân sách.

Chương trình kích cầu đã tạo thêm cơ hội cho học sinh được học tập với điều kiện cơ sở vật chất khang trang và bảo đảm do chất lượng công trình hiện đại hơn và thiết kế đa năng hơn.

Phụ huynh học sinh hoàn toàn chủ động trong việc thực hiện tăng cường cơ sở vật chất của trường bảo đảm điều kiện học tập và sinh hoạt cho con em mình... Thực tế chỉ từ năm 2009 đến nay, thành phố đã phê duyệt 59 dự án với tổng vốn đầu tư 7.160 tỷ đồng, trong đó số vốn vay được ngân sách hỗ trợ là 3.022 tỷ đồng.

Việc đa dạng hóa các loại hình giáo dục đã tạo điều kiện bổ sung mặt mạnh cho nhau giữa các loại hình giáo dục, góp phần tích cực trong việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh, đáp ứng yêu cầu đào tạo ngày càng cao của xã hội.