Toàn cảnh vụ kiện Vinasun và Grab: Nguyên nhân, diễn biến, ngày phán quyết

Vào chiều ngày 23/10/2018 Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM đã nêu quan điểm chấp nhận toàn bộ đơn khởi kiện của Công ty Cổ phần Ánh Dương Việt Nam (Vinasun) yêu cầu Công ty TNHH Grab Việt Nam (Grab) phải bồi thường hơn 41,2 tỷ đồng, và phải bồi thường một lần. Diễn biến này khiến vụ kiện đang trở thành tâm điểm của dư luận và giới công nghệ.

Trước đó vào ngày 17/10 Tòa án nhân dân TP.HCM đã mở lại phiên xét xử vụ Vinasun khởi kiện Grab. Theo đơn khởi kiện của Vinasun, Grab hoạt động tại thị trường Việt Nam thông qua Quyết định 24/QĐ-BGTVT ngày 7/1/2016 của Bộ Giao thông vận tải về việc thí điểm triển khai ứng dụng khoa học - công nghệ hỗ trợ quản lý và kết nối hoạt động vận tải hành khách theo hợp đồng, tức cung cấp phần mềm cho đơn vị kinh doanh vận tải.

Nhưng Vinasun cho rằng trên thực tế Grab là doanh nghiệp kinh doanh vận tải taxi, một lĩnh vực cùng ngành nghề với Vinasun. Từ đó, Vinasun cho rằng Grab thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật, đánh tráo khái niệm, gây thiệt hại nghiêm trọng về doanh thu, lợi nhuận của Vinasun nên hãng khởi kiện, yêu cầu Grab bồi thường thiệt hại 41,2 tỷ đồng.

Khi nêu quan điểm, đại diện Viện Kiểm sát khẳng định có đủ cơ sở xác định Grab là chủ doanh nghiệp thực thụ trong việc kinh doanh vận tải hành khách bằng taxi; cụ thể theo Quyết định 24/QĐ-BGTVT của Bộ Giao thông vận tải, Grab là đơn vị cung ứng phần mềm cho đơn vị kinh doanh vận tải nhưng trong thực tế hoạt động và qua quá trình xét hỏi, tranh luận tại tòa, Grab không đơn thuần là đơn vị kết nối, bán phần mềm.

Đại diện Viện Kiểm sát cho rằng, Grab lợi dụng Quyết định 24/QĐ-BGTVT của Bộ Giao thông vận tải để điều hành trọn vẹn một quy trình kinh doanh vận tải taxi, tương tự Vinasun.

Bên cạnh đó theo giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần đầu (đã thay đổi lần thứ 6 ngày 23/5/2018) và cổng thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia, cũng như trong điều lệ của Grab thì đều thể hiện ngành nghề đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp này là "vận tải hành khách đường bộ trong nội thành, ngoại thành (trừ xe buýt)".

Từ đó Grab đã lợi dụng việc thí điểm, trực tiếp kinh doanh, trực tiếp điều hành xe, chỉ định tài xế đón khách, quyết định giá cước và điều chỉnh tăng giảm giá cước, thu tiền trực tiếp từ khách hàng thông qua thẻ tín dụng, tổ chức thực hiện các chương trình khuyến mại, trực tiếp nhận hồ sơ đăng ký tham gia chương trình Grab của tài xế, ban hành các quy định thưởng phạt tài xế, kết nối với ngân hàng để giúp tài xế vay 90% giá trị xe và mua bảo hiểm tai nạn tự nguyện cho hành khách và tài xế.

Đại diện Viện Kiểm soát chỉ ra: "Từ cơ sở pháp lý và thực tế hoạt động kinh doanh trên thị trường vận tải của Grab, có đủ cơ sở để xác định Grab là doanh nghiệp kinh doanh vận tải taxi... Đồng thời căn cứ vào báo cáo tài chính các năm 2015, 2016 và 2017 đã được kiểm toán và cung cấp thông tin bởi Chi cục Thuế Quận 5 đối với Vinasun đã thể hiện lợi nhuận của Vinasun năm 2016 và 6 tháng đầu năm 2017 đã giảm sút đúng với yêu cầu bồi thường thiệt hại của Vinasun".

Ngoài ra, căn cứ các vi bằng đã lập đối với khách hàng sử dụng dịch vụ Grab, Grab có hành vi khuyến mại trái quy định như: tổng thời gian thực hiện chương trình khuyến mại bằng cách giảm giá vượt quá 90 ngày/năm; một chương trình khuyến mại không được vượt quá 45 ngày. Đồng thời, Grab đã vi phạm khi không bảo mật thông tin của khách hàng, ký hợp đồng hợp tác với doanh nghiệp ngoài địa bàn được thí điểm.

Một số số liệu cho thấy Vinasun bị thiệt hại trên thị trường taxi bao gồm kết quả nghiên cứu cho thấy có 40% khách hàng của Vinasun chuyển qua sử dụng dịch vụ của Grab. Theo báo cáo giám định của Công ty Cửu Long, số lượng xe của Grab gần 13.000 xe. Do đó, Viện kiểm sát nhân dân TP.HCM đề nghị Hội đồng xét xử Tòa án nhân dân TP.HCM chấp nhận toàn bộ yêu cầu được bồi thường của Vinasun.

Diễn biến vụ kiện của Vinasun đối với Grab yêu cầu bồi thường 41,2 tỷ đồng đang trở thành tâm điểm của dư luận và giới công nghệ.

Vụ Vinasun kiện Grab đòi bồi thường được phán quyết ngày nào?

Được biết xét thấy vụ án phức tạp cần có thời gian nghị án, Hội đồng xét xử quyết định thời gian tuyên án vào 14h ngày 29/10. ICTnews sẽ cập nhật những thông tin mới nhất của vụ kiện.

Về phía Grab, sau diễn biến bất lợi trước tòa, ông Jerrry Lim - Giám đốc Grab Việt Nam bày tỏ sự thất vọng với đề nghị của đại diện Viện kiểm sát nhân dân TP.HCM.

Ông Jerry Lim cũng chia sẻ thêm: "Đại diện Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM cũng đề nghị thêm rằng Tòa án chấp thuận báo cáo giám định thiệt hại của Công ty Cổ phần Thẩm định - Giám định Cửu Long và không chấp nhận yêu cầu của chúng tôi là phải giám định lại, bất chấp việc chúng tôi và Grant Thornton - Công ty kiểm toán độc lập có uy tín và được quốc tế thừa nhận đã chỉ ra những sai sót rất cơ bản trong báo cáo của Cửu Long mà bất cứ người bình thường nào cũng đặt nghi vấn".

Vị Giám đốc này nói: "Hoạt động kinh doanh của Grab ở Việt Nam không thể là nguyên nhân trực tiếp và duy nhất khiến Vinasun bị sụt giảm lợi nhuận. Thật vô lý khi một công ty công nghệ như Grab bị trừng phạt vì đã có ưu thế công nghệ hơn các mô hình kinh doanh truyền thống nhằm mục đích mang đến một cuộc sống tốt đẹp hơn cho mọi người dân Việt Nam".

"Grab vẫn lạc quan tin vào phán quyết sơ thẩm của Tòa án dự kiến sẽ tuyên vào ngày 29/10/2018 tới bởi lẽ chúng tôi tin rằng Tòa án sẽ bảo vệ lợi ích tốt nhất của người dân chứ không phải vì lợi ích nhóm đang cố giữ mô hình kinh doanh truyền thống và không chịu đổi mới trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0" - ông Jerry Lim thể hiện quan điểm.