Thuốc thế hệ mới cho căn bệnh ung thư tử vong hàng đầu

Mỗi năm, trên thế giới có hơn 2 triệu người mắc ung thư phổi mới và hơn 1 triệu người tử vong do bệnh này. Theo thống kê của tổ chức GLOBOCAN (là một dự án của Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế) trong năm 2020, Việt Nam có thêm 26.262 người mắc ung thư phổi và có hơn 23.000 trường hợp tử vong.

Theo các bác sĩ vai trò của việc tìm hiểu về tình hình ung thư phổi, cách điều trị và nguyên nhân gây bệnh, để tìm ra các giải pháp hạn chế ung thư phổi ở Việt Nam là điều vô cùng cấp thiết.

BS CKII. Lâm Quốc Trung, Phó trưởng khoa Hóa trị ung thư, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cho biết ung thư phổi là bệnh lý với các tế bào ác tính xuất phát từ phổi, thường từ lớp tế bào lót lòng đường thở. Ung thư phổi đứng hàng thứ hai sau ung thư gan, tỷ lệ nam nhiều hơn nữ nhưng hiện nay nữ mắc ung thư phổi cũng tăng cao và có xu hướng bệnh nhân nữ trẻ hóa.

Các yếu tố gây ung thư phổi là hút thuốc lá (chủ động và thụ động). Có khoảng 80 - 85% những người hút thuốc lá chủ động là những người dễ bị ung thư phổi. Ngoài ra, người làm việc trong môi trường ô nhiễm như nhà máy công nghiệp nặng, chất khoáng sản, khí radon dễ mắc ung thư phổi. Người có người thân bị ung thư phổi và những người có bệnh lý mãn tính về phổi cũng là những đối tượng nguy cơ cao mắc ung thư phổi.

Bệnh nhân ung thư phổi đa phần đến khám khi bệnh đã tiến triển nặng. Nhiều người đến khám khi đã đau xương, đau cột sống, thở rít, hoặc có hạch ở cổ.

Bác sĩ Trung cho biết ung thư phổi triệu chứng hay gặp đó là bệnh nhân ho dai dẳng, mệt mỏi, khó thở khi gắng sức, đau ngực, sụt cân không rõ nguyên nhân, ăn uống kém... Trường hợp khối u đã di căn, người bệnh có thể đau nhức xương; đau đầu, nôn ói; yếu, liệt đột ngột; nổi hạch cổ, hạch nách…

Để điều trị ung thư phổi đầu tiền là phải đánh giá chính xác giai đoạn ung thư phổi. Các phương pháp điều trị ung thư phổi kinh điển đã được áp dụng từ trước tới nay là phẫu thuật, xạ trị, hóa trị. Gần đây có thêm các liệu pháp mới như nhắm trúng đích, điều trị miễn dịch.

Gần đây, có nhiều thông tin về các thuốc thế hệ mới trong điều trị ung thư, bác sĩ Trung cho rằng đối với ung thư phổi có 2 liệu pháp mới là nhắm trúng đích và miễn dịch. 

Thứ nhất, liệu pháp nhắm trúng đích trên nền tảng ung thư là do đột biến gen và phát hiện đột biến dùng thuốc để ức chế tế bào khối u và tiêu diệt nó. Thuốc này dùng đường uống là chính. Hiệu quả của nhắm đích này cao hơn rất nhiều. Nếu hóa trị kéo dài đời sống cho bệnh nhân vài tháng thì nhắm đích giúp người bệnh sống thêm 3, 4 năm thậm chí 5 năm. Thuốc nhắm đích lại ít tác dụng phụ, bệnh nhân dung nạp tốt nên hiệu quả khá tốt.

Để được điều trị thuốc nhắm đích, bác sĩ Trung cho biết bệnh nhân cần làm xét nghiệm đặc biệt là tìm ra đích lựa chọn thuốc phù hợp. Đích đang áp dụng và tìm nhiều là yếu tố tăng trưởng biểu bì, chiếm 40 – 60 % ở bệnh nhân ung thư phổi. Tìm đột biến này từ máu hoặc mô bệnh phẩm.

Hiện đã có 3 thế hệ thuốc nhắm đích và Việt Nam đã có đầy đủ.

Thứ hai, liệu pháp miễn dịch. BS Trung cho rằng bình thường các tế bào ngoại lai luôn bị miễn dịch tấn công nhưng riêng tế bào ung thư rất thông minh, nó tìm cách trốn thoát khỏi hệ miễn dịch của cơ thể. Với liệu pháp này giúp ức chế chốt kiểm soát miễn dịch. Nếu bệnh nhân dung nạp thì hiệu quả kéo dài thời gian sống cho người bệnh. Liệu pháp này cũng ít tác dụng phụ.

BS Trung khuyến cáo người bệnh nếu có chẩn đoán ung thư phổi cần đến các cở sở chuyên khoa để được các bác sĩ tư vấn và lên phác đồ điều trị. Cách tốt nhất phòng bệnh là bỏ thuốc lá ngay từ hôm nay và tránh xa môi trường có khói thuốc.

Đặc biệt, những đối tượng có nguy cơ cao cần khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.

Khánh Chi