Thuốc dỏm, thuốc kém chất lượng nhái thuốc thật

Mới đây, nhiều gia đình ở Hà Nội bàng hoàng khi hay tin Trung tâm Dịch vụ Y tế dự phòng 131 Lò Đúc tiêm “nhầm” vắc-xin bạch hầu - uốn ván - ho gà và bại liệt quá hạn sử dụng cho trẻ em.

Nhiễm khuẩn, pha trộn

Sở Y tế TPHCM vừa thông báo đình chỉ lưu hành khẩn cấp thuốc viên nén Maninil 5 chỉ định điều trị đái tháo đường ở người lớn tuổi (loại hộp 6 vỉ x 20 viên, số lô: 02579, Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Y tế TPHCM nhập từ Đức), do không đạt tiêu chuẩn về chỉ tiêu hòa tan. Sở Y tế yêu cầu Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Y tế TPHCM phải khẩn trương thu hồi sản phẩm này và gửi báo cáo về sở trước ngày 13-3.

Trước đó, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) cũng đã đình chỉ lưu hành thuốc viên nang Lakani chỉ định điều trị viêm gan, giải độc gan, chống dị ứng (số lô: 010710, ngày sản xuất: 17-7-2010, hạn dùng: 17-7-2013, số đăng ký: V1295-H12-10, cơ sở sản xuất thuốc thành phẩm y dược học cổ truyền dược thảo Nhất Nhất sản xuất), do không đạt chất lượng về chỉ tiêu độ nhiễm khuẩn.

Tại Đồng Tháp, sở Y tế tỉnh này yêu cầu khẩn trương thu hồi, báo cáo trước ngày 18-2 đối với thuốc viên nén bao phim Bài Thạch Tana chỉ định điều trị sỏi đường tiết niệu, sỏi thận, sỏi mật (lô: 010711; hạn dùng 7-2014, số đăng ký: V1631-H12-10, Công ty Cổ phần Dược phẩm Tân Á-Hà Nội sản xuất), do không đạt chỉ tiêu độ tan rã.

Theo Bộ Y tế, trong hơn 10 ngày đầu tháng 2-2012, hầu như ngày nào bộ cũng phát hiện thuốc dỏm, thuốc kém chất lượng. Bộ Y tế đã liên tục phát lệnh đình chỉ lưu hành, thu hồi, tiêu hủy hàng loạt thuốc dỏm, thuốc kém chất lượng, đồng thời ban hành đình chỉ lưu hành, rút số đăng ký cả trăm loại thuốc khác nhau.

Thống kê của Viện Kiểm nghiệm thuốc Trung ương cho thấy năm 2011, trong số hơn 31.000 mẫu thuốc được kiểm tra thì đã có hơn 1.000 mẫu không đạt tiêu chuẩn chất lượng như nhiễm khuẩn, không đủ độ hòa tan, không đủ định lượng.

Đông dược trộn tân dược

Nhiều lương y cũng cảnh báo tình trạng trộn tân dược vào đông dược. Gần đây, Bộ Y tế đã phát hiện thuốc Phong tê cốt thống thủy (chai 280 ml, lô sản xuất 01-12-10, ngày sản xuất: 1-12-2010, hạn dùng: 24 tháng, số đăng ký: V1338-H12-10, cơ sở sản xuất thuốc thành phẩm y học cổ truyền An Tiêm-TPHCM sản xuất), đang được bán tại An Giang, do có chứa tân dược dexamethason với hàm lượng 1,4 mg/100 ml chế phẩm.

Theo PGS-TS Phạm Vũ Khánh, Vụ trưởng Vụ Y dược cổ truyền (Bộ Y tế), mục đích trộn tân dược vào đông dược là nhằm tạo ra những hiệu quả tức thời khiến người bệnh giảm đau, có cảm giác ăn ngon, ngủ yên, tăng cân... nhưng di chứng về sau sẽ rất khó lường. Nếu vô tình lạm dụng các loại thuốc pha trộn kiểu này, người bệnh sẽ bị phù nề, loét dạ dày, mục xương, suy gan, trụy tim mạch... Một số loại bệnh có thể sử dụng kết hợp tân dược với đông dược để điều trị đạt hiệu quả nhưng nhất thiết phải có chỉ định rõ ràng và không được trộn chung.