Tắm gần sứa biển cũng có thể tử vong, cách nào phòng ngừa?

Cả ngực, cánh tay chi chít vết thương

Sau kỳ nghỉ tại Hạ Long, hơn nửa tháng nay ngực và tay bé N.T.T. (10 tuổi) vẫn chi chít vết thương do sứa biển gây ra. Đáng lo ngại, những vết thương đang có dấu hiệu nhiễm trùng do gia đình tự ý điều trị trước khi đến viện. 

Tại Bệnh viện Da liễu Trung ương, BS Nguyễn Thị Thảo Nhi, Khoa điều trị bệnh da phụ nữ và trẻ em cho biết, cách đây ít ngày, bệnh nhân nhập viện trong tình trạng cơ thể có nhiều vết thương sâu tập trung ở phần ngực và cánh tay trái.

Gia đình cháu bé cho biết khoảng 2 tuần trước khi vào viện, bệnh nhi đi tắm biển ở Quảng Ninh và có chạm vào con sứa trôi gần bờ biển. Ngay sau đó, cháu bé có biểu hiệu bỏng rát, đau nhói phần ngực và cánh tay.

Cánh tay bé T. chi chít vết thương do bị sứa gây ra

Bệnh nhi lập tức được rửa nước sạch và sơ cứu tại chỗ, sau đó gia đình có tự mua thuốc về bôi cho con nhưng không đỡ. Tình trạng ngứa mỗi lúc một dữ dội hơn khiến trẻ chà xát, gãi liên tục dẫn đến vỡ bọng nước, lở loét...

Bệnh nhân được đưa vào bệnh viện tuyến cơ sở điều trị trong một tuần nhưng không đỡ, sau đó được chuyển đến khám, điều trị tại Bệnh viện Da liễu Trung ương.

Tại đây, các bác sĩ đã tiến hành làm sạch, băng bó và chăm sóc vết thương hàng ngày, điều trị tích cực bằng thuốc kháng sinh, thuốc kháng histamin… giúp trẻ đỡ ngứa, sức khỏe cải thiện dần.

Theo bác sĩ Thảo Nhi, nếu không điều trị kịp thời, các tổn thương của bệnh nhân ngày một nghiêm trọng hơn, dễ bội nhiễm, áp xe hóa, nguy cơ thành sẹo xấu, thậm chí có thể rơi vào tình trạng nhiễm khuẩn huyết, đe dọa tính mạng.

Cách nào phòng ngừa?

Các bác sĩ cũng cảnh báo nguy cơ khi bị ngộ độc sứa khi thời tiết nắng lên, sau thời gian dài thực hiện giãn cách xã hội để phòng dịch Covid-19 người dân có xu hướng đi nghỉ mát tại các bãi biển tăng đột biến.

Thời gian gần đây, Bệnh viện Da liễu Trung ương tiếp nhận nhiều trường hợp có phản ứng ngoài da với biểu hiện tại chỗ nổi rát, mẩn đỏ và ngứa nhiều sau khi va chạm với sứa biển.

Thậm chí, có những trường hợp người dân chỉ cần tắm gần sứa biển này cũng có thể dính phải chất độc từ cơ thể sứa tiết ra khiến da bị ngứa rát.

Bác sĩ Nguyễn Thị Thanh Thùy, Trưởng khoa Điều trị bệnh da phụ nữ và trẻ em, Bệnh viện Da liễu Trung ương, cảnh báo ngộ độc sứa gây kích ứng da rất mạnh, bởi lẽ các xúc tu của sứa khi tiếp xúc với cơ thể con người có tiết ra chất độc và khi dính phải chất độc này thì cơ thể sẽ có cảm giác ngứa nhiều, bỏng rát da tại vị trí tiếp xúc.

Vì vậy nếu vô tình chạm vào sứa biển khi đang bơi, các chất độc này sẽ bám vào da, và xâm nhập vào cơ thể ngay lập tức.

Tùy theo loại sứa có độc chất cao hay thấp mà cơ thể sẽ có những biểu hiện khác nhau. Nếu nhẹ, nạn chân chỉ có phản ứng ngoài da, tại chỗ nổi rát, mẩn đỏ và ngứa nhiều. Nặng hơn có thể khiến người chạm phải đau đầu, tức ngực, tím tái, vã mồ hôi, nôn khan, đau bụng và tiêu lỏng nhiều lần, mạch nhanh, nhỏ, huyết áp tụt,… có thể dẫn đến ngưng thở, hôn mê và tử vong.

Tắm gần sứa biển cũng có thể... tử vong, cách nào phòng ngừa?

Vì vậy, bác sĩ Thùy khuyến cáo, khi gặp phải sứa biển đốt cần nhanh chóng đưa bệnh nhân ra khỏi vùng có sứa, sau đó đánh giá nhanh tình trạng bệnh nhân xem có mệt mỏi, choáng váng, vã mồ hôi hay tim đập nhanh không. Nếu có phải gọi cấp cứu ngay.

Với các trường hợp nhẹ hơn thì có thể sơ cứu bằng cách loại bỏ các xúc tu còn dính trên cơ thể bằng dụng cụ sạch. Rửa sạch vết thương trực tiếp bằng chính nước biển, giấm hoặc baking soda… trong vòng từ 15-30 phút.

Tuyệt đối không dùng nước uống, nước ngọt tắm tráng để rửa vết sứa đốt bởi nó có thể làm tăng sự phóng độc, gây rát buốt. Sau đó băng bó vết thương lại, lưu ý tránh chà xát, cào gãi lên các tổn thương.

Có thể cho người bị sứa đốt uống thêm thuốc giảm đau, thuốc kháng histamin và bôi kem có chứa corticoid theo hướng dẫn của bác sĩ. Bệnh nhân nên đi khám để được tư vấn, điều trị kịp thời nếu thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.

"Nếu xử lý sớm và đúng cách các vết đốt do sứa gây ra thì bệnh nhân sẽ khỏi trong vài ngày, không cần quá lo lắng. Tuy nhiên, không ít trường hợp tự điều trị sai cách gây hậu quả nghiêm trọng, các vết loét tuy không lớn nhưng sâu, dễ để lại sẹo, hậu quả xấu hơn có thể dẫn đến hoại tử da, viêm xương rất nguy hiểm hoặc các biến chứng nhiễm trùng phải cắt lọc tổn thương", bác sĩ Thùy lưu ý.

Để chủ động BS Thuỳ khuyến cáo khi đi biển, các gia đình nên dự phòng sẵn một số thuốc kháng histamin và bôi kem có chứa corticoid để chủ động xử lý khi bị sứa đốt.

Ngoài ra, trước khi xuống tắm biển cần tìm hiểu thêm thông tin từ người dân địa phương để biết những vùng biển nào có nhiều sứa thì nên hạn chế xuống tắm. Khi quan sát thấy sứa biển, đặc biệt là các loại sứa có màu sắc, tuyệt đối không xuống tắm để tránh bị sứa tấn công. Với trẻ em, nên mặc đồ bơi kín để hạn chế nguy cơ sứa biển tiếp xúc với các vùng da nhạy cảm, phòng nguy cơ dị ứng nặng.

N.Huyền