Tại sao nghệ nano hỗ trợ trị ung bướu?

Không chỉ dừng ở việc phối hợp để tăng hiệu quả trị liệu, giảm độc tính mà một số hoạt chất chiết xuất từ thảo dược đã trở thành thuốc đặc trị ung thư như Vinblastin (từ cây dừa cạn), Paclitaxel (từ cây thông đỏ)…

Tại Việt Nam, tháng 10/2013, tại Hội thảo “Ứng dụng Nano Curcumin trong phòng và trị bệnh” Viện hàn lâm Khoa học và Công nghệ VN công bố đã chế tạo thành công Nano Curcumin, tạo ra bước đột phá trong việc ứng dụng công nghệ nano để nâng tầm giá trị tinh chất nghệ, mở ra niềm hy vọng mới cho các bệnh nhân ung bướu .

Vậy tác dụng thực sự của nghệ nano ra sao, phóng viên đã có cuộc trao đổi với GS.TS Đào Văn Phan, nguyên trưởng bộ môn Dược Lý, Đại học Y HN  để giúp độc giả hiểu rõ vấn đề này.

Thưa Giáo sư, sau khi Viện hàn lâm Khoa học và Công nghệ VN chế tạo thành công và chuyển giao Nano Curcumin ra thị trường với tên gọi CumarGold, đã tạo ra một trào lưu sử dụng CumarGold cho bệnh nhân ung bướu.  Vậy Giáo sư có thể lý giải gì về vấn đề này?

Nano Curcumin không chỉ là trào lưu ở Việt Nam mà từ năm 2005, khi bằng sáng chế đầu tiên được cấp, Nano Curcumin đã trở thành tâm điểm nghiên cứu của các nhà khoa học trên thế giới với 254 bằng phát minh sáng chế của các quốc gia có nền y tế kĩ thuật phát triển như Mỹ, Anh, Đức, Nhật, Hàn Quốc… Trong đó bằng phát minh có liên quan đến ứng dụng Nano Curcumin trong ung bướu chiếm tỉ lệ lớn nhất (24%). 

Cách đây hàng chục năm, khi các nhà khoa học tách chiết được tinh chất Curcumin và tiến hành thực nghiệm đã phát hiện ra Curcumin có nhiều tác dụng trên bệnh ung thư. Tuy nhiên, curcumin khi dùng đường uống lại gặp phải cản trở do không tan trong nước, chỉ hấp thu 2-5%, nên để đạt hiệu quả bệnh nhân ung thư phải sử dụng liều quá cao, lên tới 12g-20g, tương đương 4kg nghệ tươi, bệnh nhân không thể uống nổi. 

Chỉ đến khi curcumin được sản xuất dưới dạng nano, nâng cao sinh khả dụng gấp hàng chục lần, giúp giảm liều sử dụng thì các nhà khoa học mới đánh thức được tiềm năng của Curcumin trong việc phòng và hỗ trợ điều trị ung bướu.

Tôi đánh giá cao Nano Curcumin do viện Hàn lâm Khoa học Công nghệ Việt Nam sản xuất được chuyển giao cho công ty Dược mỹ phẩm CVI với tên gọi Cumargold. Nano Curcumin trong Cumargold có kích cỡ 50-70 nanomet. Theo những nghiên cứu dược động học ban đầu thì Nano Curcumin do Viện hàn lâm khoa học và công nghệ VN sản xuất có sinh khả dụng lên tới 90-95%, đạt tiêu chuẩn chất lượng tương đương chế phẩm Nano Curcumin của Mỹ.

Xin giáo sư cho biết tác động của Nano Curcumin đối với bệnh ung bướu?

Có thể nói rằng, nano curcumin có tác dụng hàng đầu là hỗ trợ điều trị ung bướu. Các nước như Mỹ, Anh, Đức, ở châu Á có Nhật, Ấn  Độ, Hàn Quốc đã nghiên cứu nhiều về curcumin 

Tế bào bình thường phát triển rất nhịp nhàng, có chỉ huy, sống 1 thời gian phải chết, gọi là chết theo chương trình, nhưng khi tế bào bị tác dụng bởi chất ngoại lai sẽ đột biến trở thành tế bào ung thư, tăng sinh liên tục tạo thành khối u. Nano curcumin giúp lập lại chu trình chết tự nhiên của các tế bào ung bướu, làm cho các khối u ngừng hoặc chậm phát triển

Khi tế bào ung thư phát triển, đòi hỏi phải được nuôi dưỡng nên sinh ra các mạch máu mới, tế bào ung thư sinh sản xong, lại rơi vào mạch máu rồi di căn lên phổi, não. Tuy nhiên, Nano Curcumin ức chế sinh ra mạch máu mới, khi đó không có chất để nuôi nên tế bào ung thư dễ chết hơn và khó di căn đến cơ quan khác.

Nano Curcumin làm tăng nhạy cảm của tế bào ung thư với hóa trị/xạ trị nên khi phối hợp sẽ làm giảm được liều hóa trị/xạ trị, giảm được độc tính thuốc.

Tế bào ung thư tiết chất gây viêm cho tế bào bên cạnh, làm cho bệnh nhân đau đớn, trầm cảm, chán ăn. Nano Curcumin làm giảm một số cytokin thúc đẩy viêm, làm giảm được các triệu chứng của ung thư cũng như các tác dụng không mong muốn của hóa trị/xạ trị

Trên các báo nước ngoài thường đưa tin rằng, nano curcumin chống được nhiều loại ung bướu, xin Giáo sư lý giải tại sao lại như vậy?

Tác dụng của Nano Curcumin trên ung bướu đã được các nhà khoa học trên thế giới nghiên cứu và chứng minh. Họ chiết xuất curcumin rồi làm dưới dạng nano, sau đó, sử dụng trên chuột, thỏ đã được nuôi cấy tế bào ung thư hoặc trên trực tiếp các bệnh nhân ung ung bướu.

Tôi có thể kể ra 1 số các nghiên cứu tiêu biểu cho kết quả khả quan và đáng tin cậy.

Nghiên cứu lâm sàng pha II đang thực hiện ở Trung tâm Anderson, Đại học Texas trên 25 bệnh nhân ung thư tuyến tụy được cho dùng 8g Curcumin mỗi ngày trong 2 tháng. U bướu ngưng phát triển ở 2 bệnh nhân, một người trong 8 tháng và người kia trong 2 năm rưỡi. Một trường hợp khối u có kích thước giảm tới 73%

Murali M.Y. và cs (2013) đã đánh giá hiệu quả in vitro và in vivo của nano curcumin trên tế bào ung thư tụy của người cho thấy nano curcumin đã ức chế sự tăng sinh và tạo quần thể của tế bào ung thư, ức chế sự phát triển của khối u dị ghép trên chuột nhắt và kéo dài thời gian sống thêm của chuột

Murali M.T. (2010) nhận thấy trên tế bào ung thư buồng trứng đã kháng cisplatin nếu được sử dụng trước bằng curcumin thì sẽ tăng nhạy cảm với cisplatin, liều cisplatin thấp hơn 10 lần so với điều trị bằng một mình cisplatin.

Tại Việt Nam, hiện nguồn nguyên liệu Nano Curcumin của Viện hàn lâm Khoa học và công nghệ sản xuất mới được đánh giá hoạt tính sinh học tại Trung tâm ung thư thực nghiệm, ĐH Quốc gia HN cho thấy Nano Curcumin xâm nhập tốt và ức chế sự phát triển của cả 3 dòng tế bào dòng tế bào ung thư vú (MCF7), phổi (H1299) và đại trực tràng (HCT116) ngay tại nồng độ thấp.  

Xin cảm ơn Giáo sư về cuộc trao đổi này.