PGS. TS Trần Xuân Nhĩ: Trường NCL chết yểu vì Bộ làm ngược!
PGS.TS Trần Xuân Nhĩ – Nguyên Thứ trưởng Bộ GD&ĐT, Phó chủ tịch Hiệp hội các trường ĐH-CĐ ngoài công lập Việt Nam nêu quan điểm khi trao đổi với PV Infonet:
“Chúng ta đang ở hệ thống giáo dục kể cả ngoài công lập và công lập, cứ tuyển sinh được vào là học sau đó kiểu gì cũng tốt nghiệp hết, kiểu như “đầu xuôi đuôi lọt”. Như vậy, không thể biết được chất lượng đào tạo, chất lượng sinh viên ra trường ra sao?
Một điều khác nữa, tôi thấy, Bộ GD còn nhiều chủ trương đi ngược với hệ thống giáo dục tự chủ, giáo dục mở. Chẳng hạn ra chủ trương cấm tất cả các Trung tâm liên kết đào tạo. Vì sao lại cấm? Các trung tâm liên kết có thể tận dụng được cơ sở vật chất, thầy cô giáo, giảng viên… thì chúng ta nên cho làm. Bộ nên quản lý bằng chất lượng đào tạo sẽ tốt hơn.
![]() |
Giáo dục hiện nay đang xiết chặt đầu vào, đầu ra bị thả nổi không được kiểm định |
Trung tâm đào tạo A, được phép tuyển sinh, đào tạo liên kết và cấp bằng. Khi cấp bằng tôi đưa Trung tâm kiểm định chất lượng giáo dục đến, nếu Trung tâm A đào tạo 40 sinh viên, khi qua Trung tâm kiểm định chỉ đạt 2 người, thì anh Trung tâm A không tự “giải thể”, thì chả có ai học, chứ cần gì phải cấm. Còn nếu Trung tâm A muốn sống thì không gì hơn là phải tự nâng cao chất lượng đào tạo, cơ sở vật chất, đội ngũ giảng viên…
Ở các nước như Malaisya, Singgapore… trường đại học, cao đẳng ngoài công lập rất phát triển, họ được đầu tư một cách bài bản, hỗ trợ nhiều chính sách phát triển. Ở VN, Bộ chỉ hỗ trợ cho những trường công lập, còn ngoài công lập thì gần như bỏ mặc. Hệ quả tất yếu là trường nào mạnh thì phát triển tuyển sinh được, còn đa phần các trường là hoạt động kém, không có sinh viên, thậm chí tự giải thể…
Chính vì thế, theo tôi, đầu vào các trường đại học, cao đẳng Bộ GD&ĐT nên có cơ chế mở để các trường lấy sinh viên, tự đảm bảo chất lượng tuyển sinh, đào tạo… Tuy nhiên, không phải việc mở bung cho các trường tự chủ mà chất lượng tuyển sinh, đào tạo bị thả nổi.
![]() |
Theo PGS.TS Trần Xuân Nhĩ nên thành lập nhiềuTrung tâm kiểm định chất giáo dục để xiết chặt đầu ra |
Bộ GD&ĐT phải xiết chặt đầu ra bằng chất lượng đào tạo, như vậy mới đúng được nhu cầu đào tạo, nhu cầu cần người lao động của xã hội. Chứ hiện nay chúng ta cứ xiết chặt đầu vào, và thả nổi đầu ra hệ quả là chất lượng đào tạo không đảm bảo, sinh viên ra trường khó kiếm việc làm…
Hiện nay ở các nước trên thế giới đã và đang làm như vậy. Ví dụ như các trường Đại học ở Mỹ, Anh, Singgapore… người ta tuyển sinh rất đơn giản. Học sinh chỉ cần thi xong tốt nghiệp THPT, dựa vào học bạ học tập là các trường tuyển sinh đầu vào… Người ta đưa ra hệ thống câu hỏi riêng, rồi phỏng vấn học sinh, đạt điểm thì các trường lấy vào học.
Trong quá trình đào tạo, sinh viên nào không theo kịp các trường sẽ sàng lọc, và tự loại em đó ra. Vì vậy, câu chuyện ở các nước có hệ thống giáo dục tiên tiến có thể sinh viên học đại học 3 năm, có thể học 4 hoặc thậm chí 6, 7 năm. Chỉ khi nào trình độ sinh viên đủ tiêu chí của họ thì các trường mới cấp bằng tốt nghiệp, để sinh viên đó làm việc.
Vì vậy, tôi cho rằng Bộ nên “buông” cơ chế bao cấp ra thì các trường được tự chủ, các trường sẽ đặt ra chất lượng đào tạo để thu hút sinh viên tài giỏi.
Vì thế, vấn đề kiểm định chất lượng đào tạo, đây mới là khâu quan trọng trong việc đưa ra hệ thống giáo dục mở. Chúng ta nên có một cơ quan kiểm định độc lập, hoặc các trường đại học nào có uy tín kiểm định. Làm được như vậy, bất kể trường đại học nào tuyển sinh ra sao, đào tạo thế nào, học sinh học bất cứ ở đâu… khi Trung tâm kiểm định đào tạo mà không đạt tiêu chí thì trường học sẽ mất uy tín, tuyển sinh sẽ kém…