Những thách thức của khối ASEAN trong năm 2023

Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội mới được mở ra, ASEAN cũng phải đối mặt với hàng loạt thách thức trong khu vực cũng như trên thế giới, trong đó có thể kể đến: Sự phục hồi sau đại dịch Covid-19, khủng hoảng tại Myanmar (một quốc gia thành viên); tác động của cuộc xung đột Ukraine với Nga và sự cạnh tranh giữa các nước lớn liên quan đến vấn đề địa chính trị. 

Những thách thức của khối ASEAN

Đầu tiên là yếu tố địa chính trị. Được thế giới đánh giá là một trong những khu vực phát triển năng động bậc nhất thế giới, Đông Nam Á là nơi diễn ra cạnh tranh chiến lược gay gắt giữa các nước lớn. Điều này tác động đa chiều tới môi trường an ninh và sự phát triển của các quốc gia trong khu vực.

Khối ASEAN –một tổ chức chính trị của khu vực cũng vì thế chịu sự tác động đa chiều tới môi trường an ninh và sự phát triển của các quốc gia trong khu vực. Do đó, tác động của cuộc xung đột tại Ukraine đã làm thay đổi hoàn toàn mối quan hệ của Nga với phương Tây qua đó khiến phần còn lại của thế giới trong đó có các quốc gia ASEAN, phải cân nhắc “nhấn nút” chọn bên.

Thứ hai, sau đại dịch Covid-19, các nước ASEAN cũng phải ưu tiên hàng đầu cho mục tiêu tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, khủng hoảng lương thực, lạm phát, giá xăng dầu biến động, chứng khoán và các kênh tài chính chao đảo khiến tình hình ku vực cũng bị ảnh hưởng theo. Trong đó suy thoái ở Trung Quốc do chính sách Zezo Covid và nhu cầu đối với hàng xuất khẩu của châu Á giảm do xung đột ở Ukraine-Nga là có tác động lớn nhất tới ASEAN.

Thứ ba, bản thân nội khối ASEAN cũng đối mặt với hàng loạt vấn đề bao gồm cuộc khủng hoảng tại Myanmar với những câu hỏi để ngỏ về vai trò của ASEAN trong việc giải quyết vấn đề tại các quốc gia thành viên. Bên cạnh đó, các thách thức an ninh phi truyền thống như dịch bệnh Covid-19 vẫn chưa kết thúc (hàng loạt biến thể mới xuất hiện), biến đổi khí hậu trở thành điểm nóng cùng với những vấn đề an ninh truyền thống ở Biển Đông tiếp tục thách thức khối quốc gia 10 thành viên này.

Chính vì vậy,  trong năm 2022 bằng sự lèo lái tốt của từng quốc gia, ASEAN vẫn đạt được những thành tựu, biến nguy thành cơ với các chính sách đối ngoại – đối lối linh hoatjvaf mềm dẻo của các quốc gia thành viên. Nói như giới quan sát chính trị, năm 2022 ASEAN đã cơ bản giảm được các rủi ro do cạnh tranh chiến lược, đảm bảo một môi trường địa chính trị ổn định và một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương cởi mở, tối đa hóa tăng trưởng kinh tế.

Vai trò của Việt Nam ngày càng quan trọng trong ASEAN

Riêng Việt Nam, ASEAN mạnh mẽ và kiên cường không thể thiếu vai trò quan trọng của Việt Nam là nhận định của chính các quan chức khu vực. Là một thành viên tích cực, Việt Nam tiếp tục thúc đẩy tinh thần đối thoại, hợp tác, tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau, thu hẹp bất đồng, bảo đảm hài hòa giữa lợi ích của các quốc gia, tránh các xung đột, mâu thuẫn. 

“Từ vấn đề thách thức nhất của khối là Myanmar. Đóng góp của Việt Nam là một quá trình tích cực, có trách nhiệm, không có sự vị kỷ. Điều Việt  Nam quan tâm là sự toàn vẹn, thống nhất cũng như hình ảnh và vị thế của ASEAN. Tất cả các nước đều đánh giá rất cao sự tham gia và đóng góp của Việt Nam cũng như các hoạt động hỗ trợ và giải pháp kể từ khi khủng hoảng Myanmar nổ ra”, Đại sứ Vũ Hồ, Quyền Trưởng SOM ASEAN nói.

Trong khi đó, khi nhận xét về Việt Nam, Phó Tổng thư ký ASEAN phụ trách Cộng đồng kinh tế Satvinder Singh nhận định: “Không chỉ tích cực thúc đẩy hội nhập ASEAN, Việt Nam còn đang hội nhập vào các nền tảng toàn cầu. Tôi cho rằng Việt Nam đang đi đúng hướng và đang cho phần còn lại của ASEAN thấy những gì cần thiết để chuyển đổi nền kinh tế và làm thế nào để trở nên phù hợp với khu vực và toàn cầu. Việt Nam cũng đang tận dụng và khai thác tốt nhất trong quá trình hội nhập ASEAN”.

Vậy là đủ, Việt Nam giúp nâng tầm ASEAN trên trường quốc tế. Chỉ với hơn 27 năm trở thành thành viên, Việt Nam đã nâng tầm vị thế ASEAN. Những đóng góp nổi bật của Việt Nam trong ASEAN cùng với các thành tựu của đất nước hiện nay là động lực giúp Việt Nam tự tin triển khai chính sách đối ngoại hướng tới vai trò ngày càng quan trọng đối với ASEAN trong giai đoạn tới.

Nam Phương