Những quan niệm sai lầm về cai nghiện thuốc lá

Những sai lầm về thuốc lá

TS Lê Khắc Bảo – Bộ môn Nội, Đại học Y Dược TP.HCM cho biết trước đây, tỷ lệ hút thuốc lá trong cộng đồng Việt Nam rất cao. Theo thống kê, tỷ lệ hút thuốc lá ở nam giới: 47,4% ; nữ giới: 1,4%. Điều tra toàn cầu về sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành tại Việt nam (GATS), 2010 trong đó công nhân hút thuốc lá nhiều nhất: thường trên 60%. Học sinh hút thuốc lá: 10% ở nam và 1,9% ở nữ. Theo nghiên cứu của Tiến sĩ Bảo khi đó sinh viên Y3 ĐH y dược TP.HCM hút thuốc lá: 12,6% nam, 1,2% nữ.

Đặc biệt, tình trạng hút thuốc lá tồn tại trên cả những bệnh nhân đang mắc các bệnh do thuốc lá gây ra. Ví dụ nghiên cứu của GS Ngô Quý Châu – nguyên Phó Giám đốc BV Bạch Mai có tới 62% bệnh nhân hút thuốc lá và mắc ung thư phế quản tại BV Bạch Mai – Hà Nội tiếp tục hút thuốc lá. 19% bệnh nhân nam và 1,1% bệnh nhân nữ tại khoa hô hấp BV Chợ Rẫy – TPHCM năm 2007 tiếp tục hút thuốc lá.

Mọi người coi tư vấn cai nghiện thuốc lá: “việc điều dưỡng”: Điều dưỡng: lực lượng chính tham gia học cai thuốc lá. Bác sỹ phụ trách đoàn thể tham gia học cai thuốc lá

Tư vấn cai nghiện thuốc  lá: “ai cũng làm được” và chủ yếu là cấm đoán không cho hút thuốc lá.

Công đoàn y tế Việt Nam giám sát chặt chẽ công tác PCTTTL

Hơn nữa, chương trình đào tạo y khoa tại Việt nam không có phần tư vấn điều trị cai nghiện thuốc lá. Bệnh nhân không biết thu c điều trị nghiện thuốc lá đã có và có hiệu quả giúp cai thuốc lá. Bệnh nhân không biết dịch vụ tư vấn cai nghiện thu c lá đã có và có thể tiếp cận được dễ dàng Bệnh nhân không nhận biết được nghiện thuốc lá chính là một bệnh chứ không phải chỉ là một thói quen.

Trong khi đó, số trung tâm điều trị cai nghiện thuốc lá tại Việt nam quá ít, hoạt động quảng bá cho dịch vụ tư vấn điều trị cai nghiện thuốc lá còn quá yếu ớt, Thu c cai thuốc lá không có mặt rộng rãi, thuốc không được bảo hiểm y tế chi trả. Giá cả của thuốc cai thuốc lá nhìn chung còn cao 12 so với mặt bằng chung.

Tiến sĩ Bảo cho rằng cần tuyên truyền để người dân có thể biết nghiện thuốc lá có thể điều trị thành công bằng tư vấn kết hợp với thuốc cai nghiện thuốc lá. Dịch vụ tư vấn cai nghiện thuốc lá và các thuốc cai nghiện thuốc lá là có thể tiếp cận được. Tư vấn cai nghiện thuốc lá đòi hỏi trang bị kiến thức đầy đủ và kỹ năng phù hợp.  Tư vấn cai thuốc lá chứ không chỉ là cấm đoán. Tư vấn cai nghiện thuốc lá và các thuốc cainghiện thuốc lá thực sự có hiệu quả

Vì sao thuốc lá gây nghiện?

Khi có nicotin con người ta cảm thấy an tâm, sảng khoái, yêu đời, thư giãn, tập trung, chú ý, tăng hiệu quả lao động trí óc, giảm cân.

Mất ngủ, trầm cảm, hưng phấn, cáu gắt, lo âu, giảm tập trung, ớn lạnh hoặc sốt, thèm ăn, tăng cân. Điều đó làm cho người nghiện phải tiếp tục hút thuốc lá để: Duy trì được những cảm giác dễ chịu do hút thuốc lá mang lại và tránh né những cảm giác khó chịu do thiếu thuốc lá gây ra.

Vì vậy, theo mã bệnh học tâm thần thì nghiện nicotin được coi là một mã bệnh.Nghiện thuốc lá: bệnh tâm thần – thể chất do tương tác giữa nicotin và cơ thể . Cơ chế gây nghiện thông qua củng cố dương tính – âm tính , nghiện thuốc lá có đặc tính xảy ra nhanh, ít bỏ sót nạn nhân, khó cai nghiện.

Hiện Bộ y tế đã ban hành “Cẩm nang cai nghiện thuốc lá”. Trong đó tóm tắt các vấn đề - thắc mắc người hút thuốc lá ở ngòai cộng đồng hoặc người hút thuốc lá đến cơ sở y tế vẫn thường đặt ra trước khi họ bắt đầu cai thuốc lá, khi đang cai thuốc lá và khi vừa mới cai thuốc lá.

Cẩm nang này có thể dùng để cung cấp cho bệnh nhân tự tìm hiểu hoặc sử dụng làm tài liệu hỗ trợ cho nhân viên y tế khi tư vấn điều trị cai nghiện thuốc lá cho ba nhóm bệnh nhân kể trên: tư vấn điều trị hỗ trợ tăng quyết tâm cai thuốc lá dành cho người chưa muốn cai thuốc lá, tư vấn điều trị hỗ trợ cai nghiện thuốc lá dành cho người muốn cai thuốc lá, tư vấn điều trị hỗ trợ ngừa tái nghiện dành cho người vừa mới cai thuốc lá.

Khánh Chi