Nhiều vụ buôn bán người với quy mô lớn xuyên quốc gia được phát hiện

Tình trạng mua bán người vẫn diễn biến phức tạp

Xung quanh việc buôn bán người đang diễn ra khá phức tạp, PV Infonet có cuộc trao đổi với đại tá Trần Mười, Trưởng phòng 6, Cục Cảnh sát hình sự, Bộ Công an và ông cho biết: “Tệ nạn mua bán người trái phép ngày càng phức tạp… Chúng tôi đã phát hiện nhiều vụ buôn bán người có quy mô lớn xuyên quốc gia”.

Đại tá Trần Mười thông tin: “Hàng trăm phụ nữ Việt Nam đang hoạt động mại dâm ở Malaysia... Đây là những dấu hiệu cho thấy tội phạm buôn bán người, thậm chí nguy cơ buôn bán nội tạng là có" (nguồn ảnh báo CAND).

Ngoài ra, đại tá Trần Mười cũng thông tin: “Gần đây là vụ 17 cháu bé bị đưa sang Đài Loan, hoặc vụ 5 cháu bé sơ sinh ở TP HCM bị bán sang Trung Quốc. Hàng trăm phụ nữ Việt Nam đang hoạt động mại dâm ở Malaysia... Đây là những dấu hiệu cho thấy tội phạm buôn bán người, thậm chí nguy cơ buôn bán nội tạng là có".

Theo đại tá Trần Mười, Bộ luật hình sự sửa đổi, bổ sung năm 2009 quy định Điều 119 - Tội MBN và Điều 120 - Tội mua bán, đánh tráo hoặc chiếm đoạt trẻ em còn chung chung, chưa cụ thể hóa các hành vi liên quan đến MBN. Hiện nay, Quốc hội đã ban hành Bộ luật hình sự năm 2015, quy định 07 điều liên quan đến tội phạm mua bán người và mua bán trẻ em.

Tội phạm MBN phổ biến là có tổ chức, xuyên quốc gia và có tính chất, đặc thù riêng. Nạn nhân và đối tượng ở nước ngoài, việc mua bán thường diễn ra ở nước ngoài trong khi đó pháp luật Việt Nam quy định yếu tố “vụ lợi” là dấu hiệu bắt buộc trong các vụ án mua bán người nên việc điều tra thu thập, củng cố chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội, dẫn độ tội phạm, truy bắt các đối tượng gặp nhiều khó khăn hoặc không thực hiện được do chúng ta thiếu các hiệp định song phương hoặc hiệp định tương trợ tư pháp hoặc cản trở về ngoại giao.

Nhiều nạn nhân sau khi được giải cứu hoặc tự trở về địa phương do mặc cảm, thiếu tự tin hoặc sợ bị trả thù nên không dám khai báo với cơ quan công an và khai báo không thành khẩn, không chính xác, nhỏ giọt gây khó khăn cho công tác xác minh điều tra, xử lý đối tượng và mở rộng các đối tượng trong chuyên án.

Nhiều vụ án khi điều tra do không có sự thống nhất giữa cơ quan công an và viện kiểm sát về đánh giá chứng cứ, tài liệu, về nạn nhân, đối tượng nên khó khăn cho công tác điều tra vụ án. Công tác quản lý Nhà nước, quản lý xã hội còn nhiều bất cập, có lúc, có nơi còn buông lỏng, công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân về pháp luật còn hạn chế dẫn đến việc vi phạm hoặc bị lợi dụng phạm pháp. 

Công tác nghiệp vụ ở một số địa phương về phòng chống tội phạm MBN vẫn chưa được làm thường xuyên, liên tục…nên công tác điều tra đạt hiệu quả chưa cao. Thiếu nguồn lực (kinh phí, phương tiện) nên không có điều kiện đi sâu điều tra, khám phá triệt phá các đường dây tội phạm mua bán người xuyên quốc gia, quốc tế. Cơ chế phối hợp giữa các cơ quan chức năng còn chưa đồng bộ và có nhiều bất cập. Hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng chống tội phạm MBN vẫn chưa đạt được hiệu quả như mong muốn. 

Tỉ lệ dân số có sự mất cân bằng về giới tính

Cũng theo đại tá Trần Mười, Việt Nam giáp các nước Trung Quốc, Lào, Campuchia. Đặc biệt Trung Quốc có nền kinh tế phát triển, tỉ lệ dân số có sự mất cân bằng về giới dẫn đến tình trạng thừa đàn ông nên nhu cầu cần phụ nữ của Trung Quốc là rất lớn.

Các nạn nhân được cơ quan công an giải cứu.

Phụ nữ Việt Nam có nhiều điểm tương đồng với Trung Quốc. Vì vậy, những năm tới đây nhu cầu đàn ông Trung Quốc lấy vợ người Việt Nam là rất cao. Mặt khác, tại những khu vực giáp ranh Việt Nam - Trung Quốc, Việt Nam - Campuchia, các dịch vụ kinh doanh nhạy cảm phát triển nhiều.

Theo đó là các hoạt động giải trí, mại dâm và nhu cầu tuyển nhân viên cũng rất lớn. Chính vì vậy, đã xuất hiện một số thủ đoạn hoạt động MBN mới nảy sinh. Đáng lưu ý là thời gian qua đã xảy ra một số vụ án phụ nữ Việt Nam trẻ đẹp được tổ chức đưa ra nước ngoài hoạt động theo kiểu gái gọi cao cấp ở Hồng Kông, Ma Cao, Singapore, Malayxia…

Ngoài ra, đại ta Trần Mười cũng thông tin: “Theo tài liệu của Cảnh sát Anh đã phát hiện nhiều phụ nữ Việt Nam dùng hộ chiếu Hàn Quốc nhập cảnh vào CH Pháp, Anh, Séc. Do vậy không loại trừ có những tổ chức lừa đảo tuyển chọn người mẫu biểu diễn thời trang để đưa ra nước ngoài ép bán dâm (như đã xảy ra nhiều ở các nước Đông Âu, Liên xô cũ).

Thủ đoạn làm dịch vụ đưa phụ nữ ra nước ngoài đẻ thuê, dụ dỗ lừa gạt phụ nữ, nam giới để bán nội tạng, đây cũng là một loại hình của mua bán người mới cần phải được chú ý trong thời gian tới. Đấu tranh với loại tội phạm MBN, yếu tố nạn nhân là vấn đề rất quan trọng, khi vụ án MBN xảy ra, nạn nhân thường bị lừa bán sang nước khác ngoài ranh giới một quốc gia, chính vì vậy cần phải có sự hợp tác tốt giữa các cơ quan trong nước với các tổ chức quốc tế và các nước khác để giải cứu nạn nhân”.

Tuy nhiên, theo đại tá Trần Mười, quá trình giải cứu nạn nhân không phải vụ án nào cũng đầy đủ, một số nạn nhân do bị khống chế, do không có tiền chuộc, địa chỉ bị buôn bán không rõ ràng nên việc giải cứu gặp nhiều khó khăn. Mặt khác, sau khi giải cứu nạn nhân, việc khai thác thông tin, mở rộng vụ án, đối tượng từ phía họ cũng cần phải khôn khéo, linh hoạt, phải có chế độ bảo vệ bí mật về đời tư, tạo tâm lý thoải mái, hỗ trợ về công việc sau khi họ hồi hương, khám sức khỏe… Qua đó giúp nạn nhân tin tưởng và khai báo thành khẩn với cơ quan điều tra.

Tội phạm MBN khi hình thành đường dây tội phạm thường qua nhiều mắt xích khác nhau: Tuyển mộ, vận chuyển, chuyển giao, khai thác, bóc lột, các mắt xích này hoạt động rất chặt chẽ. Đấu tranh chuyên án với tội phạm MBN, việc xây dựng mạng lưới bí mật ở đường biên cần phải làm tốt, có như thế công tác mới đạt được hiệu quả cao.

Đấu tranh phòng chống tội phạm MBN là một nhiệm vụ rất khó khăn, cần phải có sự phối hợp đồng bộ các cấp, các ngành, sự tham gia, ủng hộ của các tổ chức trong nước và quốc tế. Có như thế chúng ta mới đạt được mục đích ngặn chặn và đẩy lùi tội phạm.