Nhiều khó khăn trong cai nghiện thuốc lá

Gánh nặng sức khoẻ 

Khi hút thuốc lá, hoặc sống chung với người hút thuốc, khói thuốc hít qua phổi ngấm vào máu, tích luỹ lâu ngày trở thành điều kiện và nguyên nhân gây nên các bệnh tim mạch, viêm nhiễm đường hô hấp gây tổn thương trong lòng mạch máu.

Vì vậy người hút thuốc lá dễ bị các bệnh như: rụng tóc, đục thủy tinh thể, da nhăn, giảm thính lực, sâu răng, ung thư da, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, loãng xương, bệnh tim mạch, vàng móng tay, ung thư cổ tử cung, tinh trùng biến dạng, bệnh vảy nến, viêm tắc mạch máu, ung thư phổi và các cơ quan khác như: mũi, miệng, lưỡi, tuyến nước bọt, họng, thanh quản, thực quản, thận, dương vật, tụy v.v.

Ngoài ra hút thuốc lá còn làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng, dễ dẫn đến vô sinh ở nam giới; tăng nguy cơ ung thư tử cung, rối loạn kinh nguyệt, ung thư vú, đối với phụ nữ; dễ bị còi xương, trí tuệ chậm phát triển, suy dinh dưỡng đối với trẻ em.

Sử dụng Thuốc lá đang là nguyên nhân chính gây bệnh tật và tử vong trên toàn thế giới, đặc biệt là các bệnh không lây nhiễm như: ung thư phổi, đột quỵ, mạch vành, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. Việt Nam là một trong 15 nước có tỉ lệ hút thuốc lá cao trên thế giới. Đối với người hút thuốc lá thụ động, tỉ lệ người bị phơi nhiễm với khói thuốc tại nhà là 67% và tại nơi làm việc là 49%.  Đặc biệt, tỉ lệ phơi nhiễm với khói thuốc tại nhà của phụ nữ là gần 70%, của trẻ em là 50%. Việt Nam là một trong các quốc gia đang phải đối mặt với sự gia tăng nhanh chóng của các căn bệnh không lây nhiễm này.

Cơ thể sẽ không còn tích luỹ chất độc, loại trừ nguyên nhân và điều kiện gây các bệnh đã nêu trên. Nếu bỏ thuốc trước tuổi 50 sẽ  giảm 50% nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch sau khi bỏ thuốc được 1 năm, giảm 50% nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi.

Gian nan với công tác cai nghiện 

Từ năm 2003, Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá - Vinacosh đã triển khai hoạt động tư vấn cai nghiện thuốc lá tại 5 bệnh viện: Bệnh viện K, Bệnh viện ung bướu tp Hồ Chí Minh, Bênh viện Phổi TW Phúc Yên, Bệnh viện Phổi TW. Tổ chức tập huấn về tư vấn cai nghiện cho các bác sỹ tại 5 bệnh viện.

Đến năm 2006: Tổ chức tập huấn về tư vấn cai nghiện cho các bệnh viện tuyến tỉnh của 63 tỉnh/ thành phố.

Năm 2009 chương trình phòng chống tác hại thuốc lá Quốc gia đã biên soạn tài liệu Hướng dẫn Quốc gia về tư vấn điều trị cai nghiện thuốc lá tại Việt Nam (đơn vị thực hiện là trường Đại học Y dược thành phố HCM). Tổ chức Hội thảo triển khai hướng dẫn tư vấn điều trị cai nghiện thuốc lá cho cán bộ y tế của 63 tỉnh/ thành phố.

Hiện nay, tại Việt Nam theo nghiên cứu tỷ lệ hút thuốc lá / dân số chung cao: nam 47,4%, nữ 1,4%. Tỷ lệ bệnh tật và tử vong liên quan đến thuốc lá cao.

Cai thuốc lá là biện pháp hiệu quả giúp giảm gánh nặng y tế - xã hội do hút thuốc lá: Giảm tỷ lệ tử vong và tàn phế do hút thuốc lá, Giảm nguy cơ mắc bệnh liên quan đến thuốc lá, làm chậm diễn biến các bệnh liên quan đến thuốc lá.

Trong khi đó hiện nay các biện pháp tư vấn điều trị cai nghiện thuốc lá chưa được cập nhật và triển khai đúng mức.  Nhu cầu được hỗ trợ cai thuốc lá trong cộng đồng rất cao. Các biện pháp hỗ trợ cai nghiện thuốc lá (tư vấn và điều trị bằng thuốc ) đã được chứng minh là có hiệu quả. Tỷ lệ sinh viên y khoa được đào tạo, tỷ lệ nhân viên y tế được đào tạo về cai nghiện và tư vấn cai nghiện thuốc lá còn thấp. Tỷ lệ bệnh nhân nhận được hỗ trợ cai nghiện thuốc lá từ nhân viên y tế còn thấp.