Nguy kịch chỉ vì căn bệnh phổ biến đang có xu hướng gia tăng

Ths..BS Nguyễn Ngọc Đan, Phó trưởng khoa Phẫu Thuật Tiêu Hóa, Bệnh viện Đa Khoa Xanh Pôn cho biết, táo bón là chứng bệnh rất phổ biến. Đặc biệt trong xã hội hiện đại, bệnh có xu hướng tăng lên.

Mặc dù đây không phải là bệnh ác tính nhưng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, nếu để kéo dài sẽ phát sinh nhiều bệnh lý liên quan đến hậu môn, trực tràng, trĩ, nứt kẽ hậu môn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống người bệnh.

Trước đó, vào trung tuần tháng 3, Bệnh viện Nhi đồng 2 TP Hồ Chí Minh từng phải cấp cứu cho bé trai (6 tuổi, quận Bình Thạnh) rơi vào nguy kịch cũng chỉ vì… táo bón.

Theo đó, bé T. được bệnh viện tuyến dưới chuyển đến Bệnh viện Nhi đồng 2 TPHCM trong tình trạng sốc nhiễm trùng, nhiễm độc, huyết áp không ổn định, da xanh xao, có nguy cơ thủng ruột. Ngay lập tức, các bác sĩ hồi sức tích cực, tiêm thuốc chống sốc, ổn định huyết áp, cấp cứu cho bé T.

Qua các triệu chứng, bác sĩ nghi ngờ nhiều đến viêm ruột quá nặng do thủng ruột gây ra. Ê-kíp bác sĩ hội chẩn, quyết định mổ cấp cứu ngay cho bé T. khi tình trạng sức khỏe bé ổn định. Quá trình phẫu thuật ghi nhận phần lớn ruột già của bé bị giãn, ứ nhiều phân, bị viêm hư hại gần như toàn bộ.

Đặc biệt vị trí đại tràng ngang (phần ruột già nằm giữa bụng) đã bị thủng khiến phân thoát vào ổ bụng gây nên tình trạng nguy kịch của bé. 

Điều tra bệnh sử, bác sĩ được biết bé T bị táo bón kéo dài bắt đầu từ năm được 3 tuổi. Ba mẹ cho đi thăm khám ở các bệnh viện nhi vài lần nhưng tình trạng bón không cải thiện nhiều.

Do bận công việc và nghĩ bón không nguy hiểm nên ba mẹ bé đã không tiếp tục theo đuổi điều trị. Rất may, bé đã qua cơn nguy kịch. 

Ảnh minh hoạ

Ths..BS Nguyễn Ngọc Đan cho biết thêm, mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh này, nhưng xu hướng hay gặp ở người cao tuổi (chiếm tới 30% bệnh nhân độ tuổi này mắc).

Tại Bệnh viện Xanh Pôn, các bác sĩ tiếp nhận nhiều trường hợp là người cao tuổi đến điều trị do chứng bệnh khó nói này.

Bên cạnh đó, Ths. Nguyễn Ngọc Đan cũng cho biết phải tiếp nhận và điều trị cho không ít các cháu nhỏ trong độ tuổi đi học. Nguyên nhân do đánh mất phản xạ đại tiện bắt nguồn từ việc ham chơi hoặc nhà vệ sinh của trường không sạch. Các con nhịn lâu dẫn đến phản xạ mất đi mà gây nên táo bón.

Theo Ths. BS Ngọc Đan, nguyên nhân bệnh táo bón chia làm 2 nhóm: nguyên phát và thứ phát.

Thứ phát là hậu quả của bệnh lý khác, ví như bệnh nhân dùng thuốc hướng thần kéo dài, đặc biệt hơn là những bệnh lý vùng ống tiêu hoá, đại trực tràng, polyp thậm chí viêm hẹp đại trực tràng hay nặng nề nhất là khối u đại trực tràng cũng có thể biểu hiện bằng táo bón.

“Táo bón nguyên phát là dạng hay đề cập đến, là dạng bệnh thường gây ra do đại tràng hoạt động kém, nhu động kém hoặc cũng có thể do trực tràng, hậu môn có vấn đề bất thường không thể tống chất thải ra được gây nên táo bón”, Ths, BS Ngọc Đan thông tin.

Dù đây là bệnh không phải ác tính nhưng, BS Ngọc Đan cảnh báo nếu để kéo dài sẽ gây nhiều hậu quả ảnh hưởng đến người bệnh.

Thứ nhất là bệnh trĩ vì khi đi đại tiện khó thì sẽ phải gắng sức.

Thứ 2 là thời gian đi đại tiện lâu hơn sẽ làm tăng áp lực của vùng hậu môn trực tràng, qua đó làm tăng tĩnh mạch vùng hậu môn trực tràng bị giãn quá mức, gây bệnh trĩ.

Thứ nữa là táo bón gây nứt kẽ hậu môn.

“Hoặc táo bón kéo dài cũng có thể gây nên bệnh lý toàn thân do phân ứ đọng quá lâu trong cơ thể khiến cơ thể hấp thụ lại những chất độc tố quay trở lại đặc biệt là trẻ nhỏ gây chậm phát triển thể chất, trí tuệ của trẻ”, Ths. BS Ngọc Đan cảnh báo.

Đáng lưu ý, theo BS Ngọc Đan, nhiều người vẫn cho rằng trĩ là hậu quả của táo bón. Tuy nhiên, bệnh trĩ lại góp phần làm cho táo bón nặng hơn. Vì mỗi lần đi ra máu hoặc đau, sa búi trĩ nên bệnh nhân lo lắng, sợ không dám đại tiện.

“Điều này lại càng làm cho tình trạng bệnh lý táo bón nặng hơn, khiến bệnh trĩ bị ảnh hưởng. Rõ ràng 2 bệnh này có mỗi quan hệ qua lại với nhau”, BS Ngọc Đan nhấn mạnh.

Để tránh những biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra từ táo bón, BS Ngọc Đan khuyến cáo người lớn nếu đi nặng dưới 3 lần/tuần; chất thải to cứng hoặc nhỏ như viên bi, khi đi phải gắng sức, phải dùng tay hỗ trợ…thì cần đến viện để được thăm khám xác định đúng nguyên nhân táo bón từ đó có phương án điều trị kịp thời.

“Để điều trị hiệu quả phải chẩn đoán được nguyên nhân gây táo bón từ đó mới có phương pháp điều trị phù hợp, hiệu quả, bền vững”, BS Ngọc Đan thông tin.

N. Huyền