Nếu bạn có thói quen hoặc gặp dấu hiệu này, hãy nghĩ đến ung thư vú
Ung thư vú là ung thư xâm lấn thường gặp nhất ở phụ nữ, và là nguyên nhân thứ hai gây tử vong do ung thư ở nữ giới, sau ung thư phổi.
Hiều biết về các triệu chứng và sự cần thiết của tầm soát bệnh là rất quan trọng, giúp giảm bớt nguy cơ của ung thư vú.
Nguy cơ ung thư vú
Theo TS BS. Đoàn Thị Phương Thảo - Trưởng khoa Giải phẫu bệnh Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM ung thư vú là bệnh ung thư hàng đầu ở nữ giới trên toàn cầu.
Nguyên nhân chính xác của ung thư vú còn chưa rõ, nhưng một số nguy cơ làm tăng khả năng mắc bệnh và có thể đề phòng được cho một số nguyên nhân nào đó. Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú như:
Tuổi: Nguy cơ tăng theo tuổi. Ở tuổi 20, nguy cơ ung thư vú là 0,6%; qua tuổi 70, tỷ lệ này lên tới 3,84%.
Đột biến gen: Nếu người họ hàng gần đang có ung thư hay đã từng có, nguy cơ mắc bệnh cao.
Vú có mật độ dày: Ung thư vú có khả năng phát triển nhiều hơn trong các mô vú có mật độ cao.
Phơi nhiễm estrogen và cho con bú: Bị phơi nhiễm estrogen trong thời gian dài có khả năng làm tăng nguy cơ ung thư vú.
Điều này có thể do bắt đầu các chu kỳ kinh sớm hơn hoặc đi vào mãn kinh muộn hơn ở tuổi già. Giữa các thời điểm này, các nồng độ estrogen cao hơn. Cho con bú, nhất là trên 1 năm, dường như làm giảm nguy cơ phát triển ung thư vú, có thể vì mang thai và tiếp sau là cho con bú làm giảm phơi nhiễm estrogen. Phơi nhiễm phóng xạ vùng ngực: khi là trẻ con hay là người lớn trẻ làm tăng rủi ro.
Phụ nữ đã bị ung thư vú một bên thì vú còn lại có nguy cơ mắc bệnh tăng lên. Những người có lịch sử gia đình: mẹ, chị, con gái bị ung thư vú, đặc biệt là ở tuổi trẻ có nguy cơ cao hơn.
Ngoài ra, phụ nữ cân nặng lớn, béo phì sau mãn kinh có nguy cơ cao bị ung thư vú, có thể do hàm lượng cao của estrogen. Các điều trị hooc-môn: Sử dụng điều trị thay thế hoocmôn và các thuốc viên dùng trong sinh đẻ có kế hoạch có liên quan với ung thư vú, do làm tăng các nồng độ estrogen.
Các mối nguy hiểm nghề nghiệp có gây ung thư vú vì theo bác sĩ Thảo, năm 2012, các nhà nghiên cứu kết luận là sự phơi nhiễm với một số chất sinh ung và các chất phá vỡ nội tiết tố, ví dụ như ở nơi làm việc, có thể liên quan đến ung thư vú.
Phụ nữ hay uống rượu có khả năng gây bệnh: Các nghiên cứu cho thấy là phụ nữ uống rượu mỗi ngày có nguy cơ cao hơn 1,5 lần.
Bác sĩ khám ngực cho bệnh nhân. |
8 triệu chứng của ung thư vú
Theo bác sĩ Thảo, những triệu chứng đầu tiên của ung thư vú có thể là một mảng dày, một vùng lồi lên ở vú, một khối u ở vú, hõm nách. Các triệu chứng khác trễ hơn, bao gồm:
Thứ nhất: Đau ở các hõm nách hay ở vú mà không thay đổi theo chu kỳ hàng tháng
Thứ hai: Da vú lõm xuống hay có màu đỏ, giống như vỏ trái cam
Thứ ba: Một quầng đỏ chung quanh hay trên một núm vú
Thứ tư: Chảy dịch từ một núm vú, có thể có lẫn máu
Thứ năm: Núm vú thụt vào
Thứ sáu: Thay đổi kích thước hay hình dạng của vú
Thứ bẩy: Bong tróc vảy của da vú hay của núm vú
Thứ tám: Viêm ung thư vú
Khi có các triệu chứng trên, chị em phụ nữ nên đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để bác sĩ kiểm tra. Ba bước kiểm tra để xác định ung thư vú.
Bước 1: Các bác sĩ có thể khám trực tiếp vú để tìm các khối u trong vú và các triệu chứng khác.
Bệnh nhân ngồi hoặc đứng, để tay ở các tư thế khác nhau, ví dụ như đưa cao lên đầu hay dang ra hai bên.
Bước 2: Các nghiệm pháp hình ảnh học như chụp siêu âm có thể giúp phân biệt giữa một khối đặc hay một nang chứa đầy dịch. Chụp nhũ ảnh được sử dụng trong tầm soát ung thư vú, giúp phát hiện các tổn thương trong vú nhưng chưa sờ thấy được. Chụp cộng hưởng từ bằng cách tiêm một chất cản từ vào người bệnh để phát hiện khối u và mức độ lan rộng của khối u trong vú.
Bước 3: Sinh thiết bằng cách chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNA- Fine Needle Aspiration): an toàn, nhanh chóng, chính xác, giúp xác định có tế bào ác tính trong bướu hay không.
Sinh thiết lỏi (Core Biopsy): Lấy một mẫu mô u vú bằng kim có lỏi để xét nghiệm. Có thể cho biết các tế bào ung thư, thuộc loại nào, có nhạy với hooc-môn hay không.
Bác sĩ Thảo cho biết, hiện nay ung thư vú là bệnh ung thư có nhiều triển vong. Với điều trị, người phụ nữ với chẩn đoán ung thư vú giai đoạn 1 hoặc 2 có khả năng sống gần như 100% trong ít nhất là 5 năm. Nếu chẩn đoán là giai đoạn 4, khả năng sống quá 5 năm chỉ còn khoảng 22%. Các kiểm tra và tầm soát đều đặn có thể phát hiện sớm các triệu chứng. Người bệnh cần trao đổi các lựa chọn của họ với bác sĩ.
Khánh Chi