Không phải bôi kem đánh răng, nước mắm, đây mới là cách sơ cứu chuẩn khi bị bỏng
Bỏng nước sôi là một hình thức bỏng nhiệt, gây đau rát và để lại những tổn thương đau đớn, tỷ lệ tử vong rất cao.
Bỏng nặng vì nước pha mì tôm
Bé N.H.A, 2 tuổi, Long An bị bỏng từ nước nấu mì tôm. Khi nấu mì tôm, A . nô đùa cùng anh trai nên nước nấu mì tôm đổ lên người. Bố mẹ đã đưa bé đến Bệnh viện Nhi đồng thành phố Hồ Chí Minh điều trị.
Bé A. nhập viện trong tình trạng bỏng độ 2-3, vết bỏng vùng ngực, bụng bên trái, lan rộng khắp đùi trái, bóng nước to rộng, bong tróc da, mủ vàng trên bề mặt, bỏng vùng bẹn rộp bóng nước, bỏng vùng đầu cổ trái bong tróc da, diện tích phỏng hơn 20%.
Tại đây, các bác sĩ, điều dưỡng đã điều trị vết bỏng loét tích cực. Ngoài ra, bé A. còn được các bác sĩ tiến hành cắt lọc, loại bỏ dị vật vảy da, vảy tiết trên cơ thể, vệ sinh diện bỏng, tiến hành băng toàn bộ diện bỏng cho bé, rửa sạch mô chết và nhiễm trùng, bù nước mất và giảm đau tích cực.
Sau đó, bé A. được các cô tập vật lý trị liệu hướng dẫn chi tiết cho người nhà tập tích cực những khớp ngón tay, khuỷu tay, nách của bé…
Tai nạn bỏng ở trẻ nhỏ là tai nạn hay gặp nhất là trẻ dưới ba tuổi. Chỉ cần bỏng 3% (diện tích bỏng bằng vài ngón tay), nếu không điều trị kịp thời và đúng cách cũng có thể khiến vết bỏng bị nhiễm trùng, dẫn đến tử vong.
Các bậc phụ huynh phải tuyệt đối thận trọng khi chăm sóc trẻ; không treo hoặc để bất kỳ vật dụng nào phía trên vị trí đặt nôi hoặc giường cho bé nằm; không để phích nước sôi, ổ cắm điện trong tầm tay của trẻ. Với những bé đã biết đi, tuyệt đối không cho xuống khu vực bếp nấu ăn vì lửa và thức ăn nóng luôn là hiểm họa khó lường đối với trẻ.
Bé bị bỏng ở phần ngực do nước sôi lúc pha mì tôm đổ vào. |
Sơ cứu bỏng đúng cách
Trong điều trị bỏng, việc sơ cứu ban đầu rất quan trọng. Bác sĩ Nguyễn Thống – nguyên trưởng khoa Bỏng, Bệnh viện Nhi trung ương cho biết khi bị bỏng nước sôi hay bỏng nhiệt, cần chú ý sơ cứu đúng.
Theo bác sĩ Thông việc sơ cứu phải đúng nếu sơ cứu sai thì trẻ thêm nhiễm trùng nặng hơn. Các bước sơ cứu lần lượt như sau:
Bước 1: Loại trừ tiếp xúc với tác nhân gây bỏng càng sớm càng tốt
Nhanh chóng đưa nạn nhân ra khỏi nơi hỏa hoạn, dập tắt lửa trên người nạn nhân, cởi bỏ quần áo bị cháy hoặc thấm đẫm nước sôi…
Bước 2: Nhanh chóng ngâm rửa vùng cơ thể bị bỏng vào nước sạch
Thời điểm ngâm rửa bằng nước mát càng sớm càng tốt, tốt nhất trong 30 phút từ sau khi bị bỏng. Sau khoảng thời gian trên, việc ngâm rửa ít có tác dụng.
Nước để ngâm rửa yêu cầu là nước sạch, nhiệt độ tiêu chuẩn là từ 16-20 độ C. Tuy nhiên vì là cấp cứu nên cần tận dụng nguồn nước sẵn có ngay tại nơi bị nạn. Lựa chọn nguồn nước sạch nếu có như nước đun sôi để nguội, nước máy, nước mưa, nước giếng khoan, …
Có thể ngâm rửa phần bị bỏng dưới vòi nước chảy hoặc ngâm trong chậu nước mát hoặc đắp thay đổi bằng khăn ướt dội rửa liên tục nước sạch lên vùng bỏng.
Kết hợp nhanh chóng cởi bỏ quần áo chật, nhẫn, đồng hồ trước khi phần cơ thể bị bỏng sưng nề. Vừa ngâm rửa vừa cắt bỏ quần áo bị cháy, rửa sạch dị vật hoặc tác nhân gây bỏng còn bám dính trên bề mặt.
Thời gian ngâm rửa từ 15 - 30 - 45 phút (thường tới khi hết đau rát). Cố gắng không làm vỡ nốt phỏng.
Bước 3: Che phủ tạm thời vết bỏng
Che phủ vùng bỏng bằng vật liệu sạch: gạc y tế, khăn mặt, khăn tay, vải màn, … sạch để quấn phủ lên, sau đó băng ép nhẹ bằng băng sạch. Với vùng mặt và sinh dục chỉ cần phủ một lớp gạc. Tránh băng quá chặt gây chèn ép vùng bỏng.
Bước 4: Bù nước, điện giải sau bỏng
Cho uống nước Oresol nếu nạn nhân không nôn, không chướng bụng, vẫn tỉnh táo. Có thể cho uống nước chè đường ấm, nước cháo loãng, nước hoa quả, cho trẻ bú bình thường.
Bước 5: Nhanh chóng vận chuyển nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được chăm sóc chuyên môn.
Khi bị bỏng, không nên bôi những loại truyền miệng như nước mắm, củ chuối, kem đánh răng lên chỗ bị bỏng. Đó là những quan niệm sai lầm.
Nếu bôi kem đánh răng càng làm nạn nhân thêm đau hơn vì trong kem đánh răng có chứa một lượng ít base. Ngoài ra, đặc biệt lưu khi sơ cứu bỏng không sử dụng nước đá để sơ cứu có thể dẫn đến tình trạng co mạch máu và vết bỏng nặng hơn.
Khánh Chi