Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ ung thư vòm họng
Đa số những người mắc bệnh ung thư vòm họng đã từng hút thuốc lá hoặc sống trong môi trường có khói thuốc lá.
PGS.TS Nguyễn Thị Hoài An, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa An Việt (Hà Nội) cho biết, khi tiến hành khảo sát 10 người bất kỳ thì 9 người được hỏi đều biết rằng, thuốc lá ảnh hưởng nghiêm trọng và là tác nhân hàng đầu gây ra ung thư vòm họng, ung thư phổi. Tuy nhiên, đáng lo ngại là chẳng ai hiểu rõ cơ chế gây bệnh cũng như nắm vững cách thức phòng chống những tác hại từ thuốc lá.
Ung thư vòm họng thường được phát hiện muộn do bệnh phát triển âm thầm, với những triệu chứng không đặc thù, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Hơn nữa, vùng vòm ở khá sâu, là khu vực không dễ tiếp cận để thăm khám với các bác sĩ không chuyên khoa.
Các triệu chứng của bệnh hầu hết là các triệu chứng xuất hiện từ các cơ quan lân cận và thường biểu hiện ở một bên:
- Mũi: Ngạt tắc mũi, chảy mủ mũi, chảy máu mũi, nói giọng mũi.
- Tai: U làm tắc vòi tai gây viêm tai giữa biểu hiện đau tai, ù tai, chóng mặt, nghe kém, có thể chảy mủ tai.
- Mắt: Khu u lan rộng vào nền sọ, gây liệt các dây thần kinh chi phối hoạt động mắt biểu hiện lác mắt, lồi mắt, sụp mi, giảm thị lực…
- Hạch cổ: Là dấu hiệu thường gặp, gặp ở 60-90% các trường hợp.
Ngoài ra còn có các biểu hiện toàn thân khác thường gặp như đau đầu nhiều, sút cân trong thời gian ngắn, sốt kéo dài không rõ nguyên nhân… cũng cần phải được lưu ý.
Nghiên cứu đã chỉ ra số chất gây ung thư vòm họng có trong thuốc lá như:
- Nicotine: Nicotine là thành một bazơ gốc nitơ, có khả năng thẩm thấu qua da. Đối với người hút thuốc lá, chất nicotine được đưa vào cơ thể thông qua đường máu. Nicotine làm tăng huyết áp và nhịp thở của người, tăng nguy cơ làm xơ vữa động mạch, tổn thương các vi mạch.
- Benzen: Benzen là một hóa chất thường được sử dụng trong thuốc trừ sâu. Tuy nhiên, các nhà khoa học lại tìm thấy một lượng lớn benzen trong thuốc lá. Đây là một hóa chất độc hại có khả năng gây ung thư.
- Clorua vinyl: sử dụng trong các bộ lọc thuốc lá, cũng có hại cho cơ thể người vì nó sẽ hoạt động như một chất gây ung thư mạnh.
- Amoniac: Các hợp chất amoni là hóa chất được sử dụng rộng rãi trong công nghệ tẩy trắng. Amoniac cũng xuất hiện trong thuốc lá để tăng tác dụng của nicotine và các chất độc hại khác.
- Cadmium: Là kim loại nặng độc hại thường được sử dụng trong các loại pin, cũng là chất độc hại tồn tại trong thuốc lá.
- Asen: Đây là một trong những hóa chất độc hại quan trọng trong khói thuốc lá gây ung thư. Asen trong thuốc lá gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Là một nguyên nhân chính dẫn đến bệnh ung thư vòm họng và các bệnh về đường hô hấp như ung thư phổi, ung thư thanh quản, các bệnh về tim mạch, thuốc lá có hại vô cùng cho người hút và ảnh hưởng đến bạn bè, người thân xung quanh. Vì vậy, cai nghiện thuốc lá là một việc làm cần thiết và quan trọng.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), khói thuốc lá có chứa khoảng 7.000 chất hóa học, trong đó có 70 chất là tác nhân gây ung thư. Cứ hút mỗi điếu thuốc lá là tự mình làm mất đi 5,5 giây của cuộc sống. Tuổi thọ trung bình của người hút thuốc lá ngắn hơn so với người không hút thuốc lá từ 5 - 8 năm.
Khi hút thuốc lá, khói thuốc qua phổi ngấm vào máu, tích lũy lâu ngày trở thành điều kiện và nguyên nhân gây nên nhiều bệnh như: bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, phình động mạch chủ, ung thư thực quản - thanh quản… Thuốc lá gây ra 25 bệnh khác nhau nhưng tính chung, thuốc lá gây ra 90% các trường hợp ung thư phổi, 75% các trường hợp phổi tắc nghẽn mạn tính và 25% các trường hợp bệnh tim thiếu máu cục bộ.