Giáo sư đạt giải Nobel nhận xét gì về khoa học Việt Nam?

Đó là các giáo sư Jack Steinberger (92 tuổi, giải Nobel năm 1988), Sheldon Lee Glashow (77 tuổi, Nobel năm 1979), David J. Gross (72 tuổi, Nobel năm 2004), Georges Smoot (68 tuổi, Nobel năm 2006).

GS Klaus von Klitzing (70 tuổi, nhà khoa học vật lý người Đức, Nobel năm 1985) đã chủ trì hội nghị vật lý quốc tế với chủ đề “Vật lý nano: Từ cơ bản đến ứng dụng” nằm trong chuỗi sự kiện khoa học trên.

GS Sheldon Lee Glashow, Đại học Harvad (đoạt giải Nobel Vật lý năm 1979) đã thuyết trình với chủ đề “Quay lưng với khoa học cơ bản là sai lầm”, nhấn mạnh vai trò của khoa học cơ bản, đặc biệt là ở lĩnh vực vật lý trong việc cải thiện chất lượng sống của con người.

Cao siêu nhưng không xa lạ là cảm giác của nhiều đại biểu khi nghe bài thuyết trình của GS Sheldon Lee Glashow. Cuối buổi thuyết trình, GS Sheldon Lee Glashow có kết luận một câu rất ý nghĩa: “Nghiên cứu cơ bản là một mô hình kiến tạo tình hữu nghị và hòa bình giữa các dân tộc. Thành tựu khoa học cơ bản là thành tựu chung của cả loài người, không phân biệt quốc tịch, tôn giáo, màu da, giới tính”.

Là nhà khoa học lớn tuổi nhất dự hội nghị khoa học vật lý quốc tế lần này nhưng GS Jack Steinberger vẫn nhanh nhẹn, tự mang hành lý vì không muốn làm phiền người khác. Ông Jack Steinberger - vị giáo sư từng gửi thư đề nghị Tổng thống Mỹ Bill Clinton dỡ bỏ cấm vận đối với Việt Nam, cho biết: "Tôi luôn cảm thấy có lỗi với Việt Nam vì người Mỹ đã gây ra chiến tranh trên đất nước các bạn. Tôi đến Việt Nam lần này là để góp phần chia sẻ nỗi đau với đất nước các bạn”.

Theo G.S Sheldon Lee Glashow ông đến Việt Nam lần này là để giới thiệu, chia sẻ một số vấn đề về khoa học vật lý, song điều quan trọng nhất là ông muốn biết trong tương lai Việt Nam sẽ có vị trí thế nào trong nghiên cứu khoa học thế giới.

Bộ trưởng Bộ KH&CN trao kỷ niệm chương vì sự nghiệp KH&CN Việt Nam cho các nhà khoa học quốc tế

Theo G.S Sheldon Lee Glashow  đất nước Việt Nam có thể đứng đầu thế giới về xuất khẩu gạo, điều đó khiến chúng ta phải suy nghĩ. Sự có mặt của nhiều nhà khoa học hàng đầu thế giới, sự ra đời của Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành lần này sẽ giúp việc hợp tác quốc tế về khoa học phát triển hơn, giúp Việt Nam khẳng định vị thế của mình trong nghiên cứu khoa học thế giới. Song vấn đề quan trọng, cần thiết là Việt Nam nên đầu tư mạnh mẽ hơn cho khoa học cơ bản.

Chia sẻ cảm nhận về nền khoa học, giáo dục Việt Nam, GS Sheldon Lee Glashow nói: “Việt Nam có nhiều người đoạt giải cao trong các kỳ thi quốc tế và đất nước các bạn thường được xếp ở vị trí cao. Qua tiếp xúc, tôi thấy sinh viên Việt Nam có ngoại ngữ rất tốt, đặt những câu hỏi về khoa học rất sâu sắc và có sự tìm tòi. Các bạn nên phát huy điều đó, giáo dục nên cởi mở hơn để sinh viên tự tin, tìm tòi, sáng tạo”.

Lần thứ hai đến Việt Nam, GS Klaus von Klitzing mang theo nhiều kế hoạch tâm huyết về tương lai của khoa học nano, về ứng dụng công nghệ nano trong các lĩnh vực. Theo GS Klaus von Klitzing, khoa học nano đã, đang và sẽ ứng dụng rất lớn trong cuộc sống hằng ngày.

Đánh giá về tiềm năng khoa học Việt Nam, GS Klaus von Klitzing cho biết: “Tôi chưa biết nhiều về khoa học Việt Nam cũng như các nhà khoa học trẻ ở Việt Nam. Tuy nhiên, nếu làm phép so sánh ở châu Á, khoa học Việt Nam có thể cạnh tranh với Trung Quốc, Hàn Quốc, Singapore và sự cạnh tranh ấy sẽ giúp các bạn phát triển khoa học, theo kịp một số nước có nền khoa học tiên tiến”.

Đây là cơ hội vàng để các nhà khoa học Việt Nam được trực tiếp gặp gỡ, tiếp cận những kết quả nghiên cứu khoa học mới nhất của các nhà khoa học hàng đầu thế giới; qua đó tạo mối quan hệ hợp tác nghiên cứu, giúp các nhà khoa học Việt Nam hội nhập quốc tế mạnh mẽ hơn. Sự có mặt của các nhà khoa học hàng đầu thế giới cũng cho thấy Việt Nam đã có vị trí trong bản đồ khoa học thế giới.

Đây là sự kiện khoa học rất lớn không chỉ ở Việt Nam mà còn trên thế giới bởi quy tụ được cùng lúc năm nhà khoa học đoạt giải Nobel cùng gần 200 nhà khoa học hàng đầu thế giới. Sự kiện này vô cùng quan trọng, có ý nghĩa đối với cộng đồng khoa học công nghệ Việt Nam.