Điểm mặt "Câu lạc bộ" trùm ngân hàng lãnh án tù

Bị can Trần Bắc Hà.

Trước ông Trần Bắc Hà, một loạt những tên tuổi lừng lẫy khác trong ngành ngân hàng từng rơi vào vòng lao lý.

Đó là những cái tên như Nguyễn Đức Kiên (ACB), Đỗ Tất Ngọc (Agribank), Trầm Bê (Ngân hàng Phương Nam), Tạ Bá Long, Đoàn Văn An (GPBank), Trần Phương Bình (DongABank), Hà Văn Thắm (OceanBank), Phạm Công Danh (VNCB), Hứa Thị Phấn (TrustBank),...

Họ đã phải trả giá cho những sai lầm của mình, dư luận có những nhìn nhận và đánh giá khác nhau về từng con người trong số đó. Tuy nhiên, trong “đội hình” đó, có lẽ không ai để lại nhiều tai tiếng và ân oán như Trần Bắc Hà.

Từ “bầu” Kiên đến Chủ tịch Agribank

Trong thời đại bùng nổ của ngành tài chính ngân hàng, người đầu tiên vướng vào vòng lao lý là ông Nguyễn Đức Kiên (bầu Kiên), người từng được mệnh danh là “ông bầu” của bóng đá Việt Nam và “ông trùm” ngân hàng.

Ông Nguyễn Đức Kiên đang thụ án 30 năm tù giam với 4 tội danh: Kinh doanh trái phép; Trốn thuế; Lừa đảo; Cố ý làm trái các quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. 

Sau khi bị cáo Nguyễn Đức Kiên kháng cáo kêu oan, song tạo phiên tòa phúc thẩm tháng 11/2014, TAND Cấp cao tại Hà Nội quyết định giữ nguyên mức án 30 năm tù đối với “bầu” Kiên.

Ông Nguyễn Đức Kiên tại phiên tòa phúc thẩm.

Ngoài ông Kiên, một Tổng Giám đốc, một Phó Tổng Giám đốc và và 3 Phó Chủ tịch HĐQT cũng lần lượt vào tù về tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng (tội Cố ý làm trái).

Cũng trong năm 2014, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã khởi tố bị can đối với ông Đỗ Tất Ngọc, cựu Chủ tịch HĐQT Agribank do có liên quan đến sai phạm tại Công ty in - thương mại và dịch vụ Ngân hàng Agribank. Vụ án được đưa ra xét xử vào cuối năm 2016 và ông Đỗ Tất Ngọc bị kết án 30 tháng tù nhưng cho hưởng án treo.

Bộ ba “ngân hàng 0 đồng”

Năm 2014 cũng diễn ra một vụ việc gây rúng động giới tài chính – ngân hàng, đó là Chủ tịch OceanBank Hà Văn Thắm bị khởi tố về tội “Cố ý làm trái”.

Kéo theo đó là hàng loạt các sếp của ngân hàng này lần lượt xộ khám, đó là Nguyễn Xuân Sơn (nguyên Tổng Giám đốc OceanBank), Nguyễn Minh Thu (Tổng Giám đốc OceanBank). Hà Văn Thắm sau đó còn bị truy tố thêm tội danh Tham ô tài sản do bị cáo buộc giúp sức cho Nguyễn Xuân Sơn tham ô 49 tỷ đồng của PVN.

Cựu Chủ tịch OceanBank Hà Văn Thắm trong phiên tòa phúc thẩm tháng 5/2018.

Tại phiên tòa phúc thẩm diễn ra tháng 5/2018, TAND Cấp cao tại Hà Nội tuyên giữ nguyên tội danh và hình phạt đối với các bị cáo Hà Văn Thắm, Nguyễn Xuân Sơn, và Nguyễn Minh Thu.

Theo đó, mức án đối với các bị cáo cụ thể như sau:

Hà Văn Thắm, Chung thân về tội Tham ô tài sản; 19 năm tù về tội Cố ý làm trái; Tổng hợp hình phạt là: Chung thân.

Nguyễn Xuân Sơn, Tử hình về tội Tham ô tài sản; Chung thân về tội Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản; 17 năm tù về tội Cố ý làm trái. Tổng hợp hình phạt là: Tử hình.

Nguyễn Minh Thu, 9 năm tù về tội Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản; 13 năm tù về tội Cố ý làm trái. Tổng hợp hình phạt: 22 năm tù.

Trước đó, ông Hà Văn Thắm từng có thời điểm được mệnh danh là tỷ phú giàu thứ hai trên sàn chứng khoán với khối tài sản trị giá hàng chục nghìn tỷ đồng thông qua việc sở hữu khoảng 74% cổ phần tại OeanBank, cùng hàng loạt dự án bất động sản trên khắp cả nước.

Cũng trong vụ án OceanBank, hai trùm ngân hàng khác là Hứa Thị Phấn (người nắm giữ cổ phần chi phối tại Ngân hàng Đại Tín) và Phạm Công Danh (cựu Chủ tịch Ngân hàng Xây Dựng - VNCB) cũng bị tuyên phạt lần lượt 17 và 14 năm tù về tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các TCTD”.

Phạm Công Danh, Hứa Thị Phấn trước và sau đó còn tiếp tục tham gia hầu tòa hết “đại án” này đến “đại án” khác liên quan đến VNCB. Trong đó có cả vụ án Phạm Công Danh dùng 12 công ty “ma” để vay BIDV 4.700 tỷ đồng và được Trần Bắc Hà phê duyệt.

Sau “đại án” liên quan đến 2 “ngân hàng 0 đồng” OceanBank và VNCB, tháng 12/2017 TAND thành phố Hà Nội xét xử một vụ án liên quan đến một ngân hàng còn lại trong bộ ba “ngân hàng 0 đồng” là GPBank.

Theo đó, ông Tạ Bá Long - nguyên Chủ tịch GPBank và ông Đoàn Văn An - nguyên Phó chủ tịch GPBank bị kết án lần lượt 5 năm tù và 13 năm tù trong vụ án Cố ý làm trái quy định của nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại GPBank.

Theo đó, Tạ Bá Long và Đoàn Văn An gây thiệt hại cho GPBank 3.900 tỷ đồng và 858 tỷ đồng tiền lãi (tính đến 13/07/2015).

Từ phải sang trái: Hai bị cáo Tạ Bá Long và Đoàn Văn An tại phiên tòa.

Trầm Bê - Trần Phương Bình, còn ai nữa?

Cùng thời với "bầu" Kiên, nhưng ông trùm Trầm Bê còn có nhiều hoạt động thao túng các ngân hàng đáng kinh ngạc hơn rất nhiều. Trong đó phải kể đến thương vụ thâu tóm Sacombank và đẩy ông Đặng Văn Thành, chủ tịch Sacombank, phải dứt áo ra đi.

Sacombank sau đó phải gánh khoản nợ xấu khổng lồ sau khi sáp nhập với Ngân hàng Phương Nam của Trầm Bê. 

Ông trùm khét tiếng một thời Trầm Bê (giữa) tại phiên tòa xét xử vụ án xảy ra tại VNCB.

Tháng 8/2018, Trầm Bê bị TAND TP.HCM tuyên phạt 3 năm tù giam về tội "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” trong một vụ án xảy ra tại VNCB. 

Mới đây nhất, ông Trần Phương Bình, người sáng lập ra Ngân hàng Đông Á hiện cũng đang phải ra hầu tòa trong vụ án Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng và Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Ngân hàng Đông Á.

Hiện vụ việc đang được TAND TP.HCM xét xử, phiên tòa dự kiến kéo dài đến ngày 25/12/2018.