Đấu giá tài sản công và các quy định cụ thể
Ưu điểm của hình thức xử lý tài sản công thông qua hình thức đấu giá là công khai, minh bạch, tối đa hóa giá trị tài sản, đảm bảo tránh thất thoát tài sản công.
Theo ông Ngô Việt Trung, Phó Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính), tổng giá trị tài sản công năm 2016 là 1.044.899 tỷ đồng. Trong đó: Quyền sử dụng đất: 682.539 tỷ đồng (chiếm 65%); Nhà: 265.068 tỷ đồng (chiếm 25%); Ô tô: 23.986 tỷ đồng (chiếm 2%); Tài sản khác: 73.306 tỷ đồng (chiếm 7%). Số đơn vị được giao quản lý tài sản công là 91.514 đơn vị, trong đó 30% thuộc trung ương, 70% thuộc địa phương.
Tại Việt Nam, đấu giá tài sản công chịu sự giám sát của nhà nước thông qua Luật và các văn bản dưới luật như: Nghị định số 86/CP, Nghị định số 05/2005/NĐ-CP, Nghị định số 17/2010/NĐ-CP, Luật đấu giá tài sản. Theo đó, tài sản công là một trong những loại tài sản bắt buộc phải bán thông qua đấu giá.
Theo bà Nguyễn Thị Mai, Phó Cục trưởng Cục Bổ trợ tư pháp (Bộ Tư pháp), thực tiễn tài sản công đấu giá tại Việt Nam chủ yếu là quyền sử dụng đất, trụ sở, tài sản nhà nước trong doanh nghiệp nhà nước,…
“Tài sản công đấu giá là tài sản pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công quy định phải bán thông qua đấu giá. Ngoài ra, một số trường hợp đặc biệt khác như đấu giá kho tài nguyên số, biển số đẹp, quyền khai thác cảng biển, sân bay,…”, bà Nguyễn Thị Mai nói.
![]() |
Cũng theo bà Mai, một số nội dung cơ bản trong đấu giá tài sản công là phải niêm yết các thông tin đấu giá tài sản, tổ chức đăng ký tham gia đấu giá, công bố tỷ lệ tiền đặt cọc; thủ tục mua hồ sơ, đăng ký tham gia đấu giá; quản lý khoản tiền đặt cọc;…
Nguyên tắc đấu giá tài sản công trước hết là phải tuân thủ quy định pháp luật, bảo đảm tính độc lập, trung thực, công khai, minh bạch, công bằng, khách quan. Bảo vệ lợi ích hợp pháp của người có tà sản đấu giá, người tham gia đấu giá, tổ chức đấu giá tài sản, đấu giá viên.
“Trước đây chưa có Luật đấu giá tài sản, một trong những hạn chế trong công tác đấu giá là hiện tượng thông đồng dìm giá, đặt thêm điều kiện đối với người tham gia đấu giá, hạn chế tiếp cận trong việc mua hồ sơ, xem tài sản, chiếm đoạt tiền đặt trước”, bà Nguyễn Thị Mai cho biết.
Theo quy định, trình tự, thủ tục đấu giá tài sản công phải tuân thủ rất nhiều quy định, nhiều thủ tục, trình tự gồm:
Quy định về bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người có tài sản đấu giá, người tham gia đấu giá; Giá khởi điểm tài sản đấu giá phải được công bố trước khi ký kết hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản hoặc trước khi thành lập Hội đồng đấu giá tài sản;
Tiêu chí, cách thức lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản; Người có tài sản ký kết hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản với tổ chức đấu giá tài sản; Thời gian niêm yết việc đấu giá chậm nhất 07 ngày làm việc đối với động sản, 15 ngày đối với bất động sản;
Thông báo công khai việc đấu giá, đối với tài sản đấu giá là động sản có giá khởi điểm từ 50 triệu đồng trở lên. Đối với bất động sản, phải niêm yết và thông báo công khai ít nhất 02 lần tại báo viết hoặc báo hình của Trung ương hoặc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có tài sản đấu giá và trang thông tin điện tử chuyên ngành về đấu giá tài sản;
Về tiền đặt trước và xử lý tiền đặt trước, Luật Đấu giá tài sản quy định tối thiểu là 5% và tối đa là 20% so với giá khởi điểm. Tiền đặt trước được gửi vào một tài khoản thanh toán riêng của tổ chức đấu giá tài sản; nộp tiền đặt trước bằng bảo lãnh ngân hàng. Chỉ được thu tiền đặt trước trong thời gian tối đa là 03 ngày trước ngày mở cuộc đấu giá, trừ thỏa thuận; trách nhiệm trả lại trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày kết thúc cuộc đấu giá;…