Căn bệnh 8 giây có 1 người chết, cách phòng tránh cực kỳ đơn giản

Tại Việt Nam, theo TS.BS Nguyễn Quang Bảy, Trưởng khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai cho biết  điều tra dịch tễ của Việt Nam, tỷ lệ mắc tiền đái tháo đường (ĐTĐ) thường cao hơn gấp đôi so với ĐTĐ (5,4% so với 13,7% theo điều tra năm 2012). Đáng lo ngại, tiền ĐTĐ nếu để diễn biến tự nhiên thì sau 10 năm, 50% sẽ chuyển thành ĐTĐ, 25% vẫn là tiền ĐTĐ và 25% có thể trở về bình thường.

“Tiền ĐTĐ là dạng rối loạn đường huyết nhưng chưa đến mức là ĐTĐ. Có 2 dạng tiền ĐTĐ là tăng đường huyết lúc đói (đường huyết lúc đói dưới 7,0 nhưng trên 5,6 mmol/L) và rối loạn dung nạp glucose (đường huyết đo 2h sau khi uống 75g glucose từ 7,8 đến 11,0 mmol/L)

Nhiều nghiên cứu chứng minh người tiền ĐTĐ đã có tăng cao nguy cơ bị các biến chứng tim mạch và thần kinh, vì vậy hiện nay trên thế giới có hơn 50 quốc gia đã coi tiền ĐTĐ là một bệnh và có chỉ định điều trị nhằm 2 mục tiêu chính, là  ngăn ngừa tiến triển thành ĐTĐ và ngăn ngừa các biến chứng tim mạch - thủ phạm chính gây ra tử vong ở các bệnh nhân ĐTĐ”, BS Quang Bảy nói.

Ông cũng cho biết, cho đến nay các nghiên cứu chỉ ra rằng có 3 phương pháp chính để can thiệp vào nhóm bệnh này gồm: thay đối lối sống; sử dụng thuốc và phẫu thuật.

Trong đó, thay đổi lối sống là phương pháp can thiệp cơ bản, gồm điều chỉnh chế độ ăn và tăng cường tập luyện thể lực để làm giảm cân.

“Phương pháp này có hiệu quả rất tốt trong thời gian đầu nhưng lại không bền vững”, BS Bảy nói. Do đó hiện nay người ta đang hướng đến phương pháp sử dụng thuốc đối với nhóm tiền ĐTĐ nguy cơ cao với các biến chứng về tim mạch, thuốc được sử dụng phổ biến nhất là Metformin. Phương pháp phẫu thuật thắt dạ dày hoặc nối thông dạ dày – ruột được áp dụng đối với nhóm béo phì, có chỉ số khối cơ thể (BMI) trên 34.

Ngoài ra, BS Bảy cũng khuyến cáo tình trạng trẻ hóa bệnh nhân ĐTĐ. “Đây là vấn đề đáng lo ngại khi tỷ lệ trẻ béo phù gia tăng”, BS Bảy nói và thông tin “có cháu 14, 15 tuổi đã mắc ĐTĐ”.

Theo đó, những trẻ béo phì, gáy và nách thường có gai đen (có đám da sần và chuyển màu) có nguy cơ mắc đái tháo đường cao. Bác sĩ cảnh báo, việc điều trị nhóm này khó khăn hơn vì các thuốc uống hạ đường huyết thường ít được nghiên cứu ở trẻ em, và trẻ thường tuân thủ điều trị kém, duy trì chế độ ăn uống, sinh hoạt không thể giống như người lớn.

“Có bệnh nhân 16 tuổi, bị ĐTĐ, cao 1m83, nặng 88 kg, vào viện vì đường máu quá cao. Sau khi điều trị, cân nặng vẫn tăng do chế độ ăn không đảm bảo, đi học thường xuyên ăn thêm.

Các nghiên cứu gần đây cũng cho thấy ĐTĐ ở người trẻ thì biến chứng sẽ tiến triển nặng hơn, thời gian dẫn đến biến chứng sớm hơn và tỷ lệ có biến chứng nhiều hơn so với ĐTĐ ở người lớn tuổi”, BS Bảy nêu.

Do đó, để phòng tránh ĐTĐ cho con trẻ, các bác sĩ khuyến cáo bố mẹ cần kiểm soát chế độ ăn và cân nặng cho trẻ. Bởi Liên đoàn ĐTĐ thế giới cho biết 50% bệnh nhân ĐTĐ, và 90% bệnh nhân ĐTĐ typ 2 là có thể phòng ngừa được bằng thay đổi lối sống, tăng cường vận động, kiểm soát cân nặng và chế độ ăn.