Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết 3 miền Bắc, Trung, Nam

Mâm ngũ quả miền Bắc gồm những quả gì?

Mâm ngũ quả hiểu đơn giản là gồm 5 loại quả khác nhau, nhiều gia đình có thói quen bầy nhiều hơn 5 loại quả nhưng thường là số lẻ nư 7 hoặc 9 loại, mỗi loại quả thông qua màu sắc và tên gọi để tượng trưng cho mong muốn của gia chủ vào ngày Tết.

Dù có đôi chút khác nhau khi lựa chọn loại quả nhưng nhìn chung mâm ngũ quả miền Bắc ngày Tết gồm có các loại quả truyền thống tuân theo quan niệm màu sắc ngũ hành: Kim - Mộc - Thủy - Hỏa - Thổ.

Theo đó, mâm ngũ quả kết hợp 5 màu: Kim màu trắng, Mộc màu xanh, Thủy màu đen, Hỏa màu đỏ, Thổ màu vàng.

Ngoài ra, “ngũ” còn thể hiện ước muốn của người Việt đạt được ngũ phúc lâm môn: Phúc, quý, thọ, khang, ninh.

Mâm ngũ quả miền Bắc ngày Tết không thể thiếu nải chuối xanh, quả bưởi, quất. (ảnh minh họa)

Cách bài trí, sắp xếp màu sắc từng loại quả xen kẽ với nhau để đẹp mắt, hợp phong thủy ngày Tết. Mọi người luôn chú ý sắm đủ lễ, đủ loại hoa quả thuận theo ý nghĩa để bày cúng.

Mâm ngũ quả miền Bắc truyền thống thường có các loại quả phổ biến: Chuối xanh, bưởi, phật thủ, đào, hồng xiêm, quýt/quất, đu đủ xanh, trứng gà, chùm sung... Sau này, khi hoa quả nập khẩu trở nên phổ biến thì người ta còn thêm vào mâm ngũ quả các loại táo đỏ, nho tím, thậm chí là kiwi.

Cách bày mâm ngũ quả miền Trung 

Mâm ngũ quả của người miền Trung thường đơn giản hơn. Các gia đình lựa chọn trái cây theo tiêu chí mùa nào thức nấy.

Để bày biện được đẹp, những quả to thường nằm ở dưới, những quả nhỏ nằm ở trên vô cùng tươi ngon, đẹp mắt.

Mâm ngũ quả miền Trung thường là hoa quả theo mùa.

Những quả thường gặp trên mâm ngũ quả miền Trung và ý nghĩa:

Lê (hay mật phụ), ngọt thanh ngụ ý việc gì cũng trơn tru, suôn sẻ.

 Lựu, nhiều hạt, tượng trưng cho con đàn cháu đống.

 Đào thể hiện sự thăng tiến.

Mai, do điển phiếu mai, con gái phải có chồng, hạnh phúc, không cô đơn.

Phật thủ giống như bàn tay của Phật, chở che cho con người.

Táo (loại trái to màu đỏ tươi) có nghĩa là phú quý.

Hồng, quýt rực lên màu sắc mạnh mẽ, tượng trưng cho sự thành đạt.

Thanh long - ý rồng mây gặp hội.

Mâm ngũ quả miền Nam: Cầu - Sung - Vừa - Đủ - Xài

Cách bày mâm ngũ quả miền Nam thường theo mong muốn “Cầu- sung-vừa-đủ-xài” ước mong năm mới đủ đầy, sung túc, tương ứng với 5 loại quả: Mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài.

Ngoài ra, còn có thêm quả thơm (dứa) với mong muốn con cháu đầy nhà và một cặp dưa hấu xanh vỏ đỏ lòng để cầu may mắn.

Mâm ngũ quả miền Nam Cầu - Sung - Vừa - Đủ - Xài.

Khác với văn hóa miền Bắc, người miền Nam kỵ cúng một số loại quả, vì theo phát âm tên gọi bị suy ra ý không tốt như:

Chuối: Chúi nhủi, làm ăn không phất lên được.

Lê, táo (bom): Lê lết, đổ bể, dễ thất bại.

Cam, quýt: Quýt làm cam chịu.

Những mẫu cắm hoa đẹp ngày Tết

Đào, thanh liễu, tuyết mai là những loại hoa được yêu thích dịp Tết nhưng để cắm sao cho đẹp nhất thì cần một chút khéo léo.

Ngọc Khánh