Buôn lậu thuốc lá: Chỉ bắt giữ được lượng nhỏ

Ban chỉ huy bộ đội biên phòng tỉnh An Giang cho biết, phòng chống ma túy và tội phạm có lực lượng chuyên trách riêng, còn buôn lậu thuốc lá thì không có. Vì thế, các đồn biên phòng rất khó khăn về nhân sự khi vừa phải phòng chống ma túy và tội phạm, vừa phòng chống buôn lậu thuốc lá.

Đầu năm 2017, lực lượng chức năng tỉnh An Giang đã thu giữ 312.000 bao thuốc lá nhập lậu, tăng hơn 10% so với năm 2016. Tuy nhiên, Ban chỉ đạo 389 tỉnh An Giang thừa nhận, số thuốc lá lậu bắt giữ được là phần quá nhỏ so với số thẩm lậu trót lọt. Từ năm 2016 đến nay, số vụ bắt giữ gia tăng nhưng không có vụ nào bị khởi tố do thiếu chế tài xử lý.

Theo Nghị định 124, buôn bán, vận chuyển 500 bao thuốc lá trở lên sẽ bị xử lý hình sự. Bộ luật Hình sự 2015 lại quy định, lô hàng có giá trị từ 100 triệu đồng trở lên thì mới bị xử lý hình sự và gần đây nhất là Công văn 06 ngày 26-1-2016 của TAND tối cao về việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội phạm này là: phải chứng minh được hành vi vận chuyển thuốc lá qua biên giới. Sự chồng chéo của các văn bản quy phạm pháp luật này khiến lực lượng chức năng lúng túng, làm giảm hiệu quả chống buôn lậu.

Chủ tịch Hiệp hội thuốc lá Việt Nam Vũ Văn Cường cho biết: Lượng buôn lậu thuốc lá thì tăng lên nhưng việc bắt giữ, truy tố, xét xử đều giảm xuống.

Năm 2016 bắt giữ 6,8 triệu bao, xử lý hình sự giảm 58%, đối tượng xử lý hình sự giảm 53,5%... đây là những con số phần nào chứng minh tình hình công tác chống buôn lậu năm 2016 vẫn còn những bất cập, dẫn đến tình trạng buôn lậu thuốc lá đang có chiều hướng gia tăng, gây thất thoát cho ngân sách.

Hiện nay, đối tượng bán lẻ thuốc lá điếu nhập lậu là lực lượng đông đảo nhất và góp phần chủ yếu tiêu thụ thuốc lá điếu nhập lậu. Lực lượng có thể tiếp xúc trực tiếp và gần nhất đối với các đối tượng này là quản lý thị trường và công an (nhất là lực lượng công an khu vực tại địa phương).

Trong khi đó, thẩm quyền xử phạt của các lực lượng này hiện nay rất thấp, cao nhất chỉ được xử phạt 500.000 đồng và không được áp dụng các biện pháp bổ sung như tịch thu tang vật. Do đó, đại diện các đơn vị này đều kiến nghị tăng thẩm quyền xử phạt của kiểm soát viên quản lý thị trường và chiến sĩ CAND lên mức phù hợp hơn.