Bộ Tài chính cứu DN sắp giải thể, phá sản bằng cách nào?

Chỉ còn 70% DN hoạt động

Thống kê của Bộ Tài chính, trong quý I/2012 có hơn 18.700 DN thành lập mới, giảm 10,2% so với cùng kỳ 2011. Số DN tạm nghỉ kinh doanh có thời hạn là gần 18.700 DN. Số DN giải thể, phá sản và ngừng hoạt động là khoảng 10.350 DN, tăng 14,8% so với cùng kỳ; trong số đó có 23,1% DN thành lập được 1 năm và 41,9% DN thành lập được 2 năm.

Trong quý I/2012 có gần 18.700 DN tạm ngừng kinh doanh có thời hạn Ảnh: Thu Hà

Trong khi đó, đánh giá tình hình sức khỏe của DN, báo cáo của Bộ Kế hoạch & Đầu tư trình tại Kỳ họp thường kỳ Chính phủ tháng 4 cũng cho thấy, hiện cả nước chỉ còn trên 463.800 DN đang hoạt động, chiếm tỷ lệ hơn 70% số DN. Số DN giải thế hoặc dừng sản xuất trong 4 tháng qua tăng 9,5% so với cùng kỳ năm ngoái, nâng tổng số DN không còn hoạt động chiếm gần 30% tính từ khi đổi mới kinh tế đến nay.

Vấn đề đáng lo ngại hiện nay là số DN thành lập mới liên tục giảm, trong khi đó số lượng DN thu hẹp, ngừng và chấm dứt hoạt động sản xuất kinh doanh ngày càng tăng.

Do số lượng DN tạm ngừng kinh doanh, giải thể… gia tăng nên doanh thu bán hàng hoá dịch vụ trong quý I/2012 giảm 7% so với cùng kỳ năm 2011, trong đó khu vực DNNN giảm 14%, doanh nghiệp ngoài Nhà nước giảm 21%, riêng khu vực doanh nghiệp có vốn ĐTNN tăng 24%.

Tổng thu nội địa quý I/2012 đạt thấp (140.813 tỷ đồng), chỉ bằng 96,9% so với cùng kỳ 2011, đây là năm đầu tiên thu nội địa giảm so cùng kỳ trong các năm gần đây (quý I/2011 tăng 40,9%, quý I/2010 tăng 37,6% so với cùng kỳ).

Đáng lưu ý, số nợ thuế tăng lên nhanh chóng trong quý I. Tính đến hết tháng 2/2012, số thuế nợ tăng 28,5% so với 31/12/2011, trong đó khu vực DN có vốn đầu tư nước ngoài tăng 25,7%, khu vực DN ngoài Nhà nước tăng 13,9%, khu vực DNNN tăng 4,3%. Một số ngành có số nợ thuế GTGT tăng cao so với cùng kỳ 2011 như bất động sản, vận tải, sản xuất, phân phối điện, khí đốt, nông- lâm nghiệp, thuỷ sản, công nghiệp khai khoáng, dịch vụ ăn uống khách sạn.

Tính đến giữa tháng 3, tổng số DN nợ thuế hải quan quá hạn là 8.465 DN (tăng 6,04% so với thời điểm 31/12/2011). Trong đó, khu vực DN ngoài Nhà nước chiếm 78,9%, khu vực DN có vốn đầu tư nước ngoài và khu vực DNNN chiếm tương ứng 10,6% và 10,5%.

Nợ thuế hải quan quá hạn tập trung ở nhóm hàng hoá thành phẩm (riêng thuế xuất khẩu, nợ quá hạn chủ yếu từ nhóm hàng hoá nguyên vật liệu, sản phẩm thô).

Miễn, giảm thuế và trợ giá cho DN

Trước những khó khăn chồng chất của DN, Bộ Tài chính đã đưa ra gói giải pháp tổng thể liên quan tới chính sách thuế, trợ giá… để từng bước gỡ khó cho DN.

Cụ thể, gia hạn thời hạn nộp thuế GTGT trong 6 tháng đối với số thuế GTGT phải nộp của tháng 4, tháng 5 và tháng 6 năm 2012 của các DN và đang thực hiện nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ.
Lùi thời hạn thu phí bảo trì đường bộ đối với ô tô và xe máy đến hết 31/12/2012 nhằm giảm bớt khó khăn cho DN (giảm chi phí đầu vào) và người dân. Ước tính việc lùi thời hạn áp dụng thu phí bảo trì đường bộ sẽ giảm nghĩa vụ đóng phí cho DN khoảng 3.000 -3.200 tỷ đồng.

Đồng thời, giảm 30% thuế TNDN phải nộp năm 2012 của các DN. Tăng cường hiệu quả công tác quản lý, điều hành giá, nhằm đảm bảo giá cả hàng hoá, đặc biệt là giá nguyên vật liệu đầu vào cho sản xuất, phản ánh đúng giá trị thị trường, hạn chế tình trạng đầu cơ, găm giữ hàng hoá nhằm thao túng thị trường giá cả…

Ngoài nhóm giải pháp về thuế, nhóm giải pháp về điều hành và trợ cấp giá cũng được cơ quan quản lý tài chính đưa ra khá chi tiết. Theo đó, sẽ thực hiện rà soát điều hành giá, nhằm đảm bảo giá cả hàng hoá, đặc biệt là giá nguyên vật liệu đầu vào cho sản xuất, phản ánh đúng giá trị thị trường, hạn chế tình trạng đầu cơ, găm giữ hàng hoá nhằm thao túng thị trường... Đồng thời, kiểm tra, giám sát kết hợp với thuế để ngăn chặn và kiên quyết xử lý các hành vi tăng giá bất hợp lý, nhất là đối với nguyên vật liệu quan trọng.

Rà soát và thực hiện trợ giá xăng dầu, điện đầu vào cho một số lĩnh vực sản xuất/đối tượng (ngư dân đánh bắt xa bờ, sản xuất nông nghiệp, hộ nghèo) nếu những mặt hàng này tiếp tục có biến động lớn về giá.

Thu Hoài