Bị ong đốt, bé trai 5 tuổi suy đa tạng, phải chạy ECMO
Bệnh viện Nhi đồng TP.HCM vừa cấp cứu cho một bé trai L.G.B. (5 tuổi ngụ Bình Tân, TP.HCM) suy đa tạng do ong vò vẽ đốt.
BS CK2 Lê Vũ Phượng Thy, trưởng khoa Hồi Sức Tích Cực - Chống Độc BV Nhi đồng Thành phố HCM cho biết bệnh nhi nhập viện do bị 15 mũi chích từ ong vò vẽ tại tổ ong trước vườn nhà cách đây đúng gần 1 tháng.
Sau khi bị ong đốt bệnh nhi nhanh chóng nôn ói, tiêu lỏng, tiểu ít, khó thở, sưng vết chích rồi dần mê man, sưng phù mi mắt. Vết ong đốt được người nhà sơ cứu giảm đau tại chỗ bằng lá môn và vôi trầu.
Tuy nhiên khi vào đến cấp cứu BV Nhi đồng Thành phố đã 8 giờ sau tai nạn, em đừ, môi tái, oxy máu thấp, tay chân mát lạnh, mạch nẩy mờ khó bắt, huyết áp tụt nghiêm trọng khó đo, vàng da vàng mắt, vết chích hoại trung tâm 15 vết ở đầu, lưng, mông, sưng mi mắt.
Bệnh nhi nhanh chóng được đặt nội khí quản thở máy, tăng nhanh liều vận mạch nhiều loại, kháng viêm mạnh toàn thân, kháng dị ứng, nhanh chóng xử trí một trường hợp phản vệ bài bản, nhưng cơ bản vẫn chưa khống chế được độc tố và tình trạng suy đa tạng tiến triển nhanh chóng.
Bệnh nhi phải ECMO vì ong đốt. |
BS. Thy cho biết, tại Khoa Hồi Sức Tích Cực - Chống độc, bệnh nhi bị suy gan thận, chức năng tim bị ảnh hưởng nghiêm trọng, rối loạn đông máu, tổn thương phổi rất nặng, thở máy và trong tình trạng suy hô hấp rất nặng, tốc độ thở máy của bệnh nhân đã không kiểm soát được, và buộc phải chỉ định khẩn chạy ECMO chế độ VAV, lọc máu liên tục kịp thời.
Ekip ECMO ICU phối hợp Ekip Ngoại Lồng Ngực đã có mặt nhanh chóng sau khi được huy động để thiết lập phương pháp. Trường hợp này chỉ chậm một chút là ngừng tim nếu không hỗ trợ ECMO kịp thời.
Sau khi được điều trị tích cực, tình trạng bé đang dần cải thiện, được cai ECMO sau hơn nửa tháng và rút ống nội khí quản ổn định. Sau một tháng điều trị, tình trạng suy đa tạng cải thiện tốt, tổn thương phổi đang dần ổn định trở lại.
BS Thy cho biết thông thường mức độ nặng do ong đốt tùy thuộc vào số lượng vết đốt. Đối với người lớn, khi ong đốt hơn 30 nốt sẽ gây sốc phản vệ, tổn thương gan thận, nhưng trẻ con thì chỉ cần hơn 10 vết đốt đã có thể dẫn đến sốc, tổn thương đa cơ quan, tán huyết, suy thận cấp.. thậm chí tử vong nếu không được xử trí kịp thời.
Đối với vết ong chích như thế này, độc tố xuất phát từ mũi kim, vì vậy khi bị ong chích cần lấy ngay mũi kim ra ngoài.
Thứ hai, nên rửa sạch vết ong chích bằng xà phòng, lấy mũi kim ra và chườm lạnh để giảm đau tại chỗ. Riêng với người có cơ địa như viêm da, dị ứng khi thấy nổi mẩn đỏ và có dấu hiệu khó thở sau khi bị ong chích nên đưa ngay đi bệnh viện.
Tuyệt đối không châm kim cho máu chảy ra hay đắp các loại thuốc lá không rõ nguồn gốc vì có thể làm nặng thêm tình trạng bệnh.
Trường hợp này, bệnh nhi hơn 8 giờ tại nhà chủ yếu nôn ói nhưng khi đến viện đã sốc sâu, suy đa tạng, phụ huynh cần lưu ý đưa trẻ đến cơ sở y tế sau khi bị đốt, đặc biệt là khi có các dấu hiệu bất thường.
Mùa hè là thời điểm tai nạn do ong đốt gia tăng. Vì vậy, cần lưu ý:
– Tránh tiếp xúc với ong, không kích động hoặc chọc phá tổ ong. Khi ong bay đến, không chạy, nên đứng hoặc ngồi im không cử động.
– Thường xuyên vệ sinh, phát quang bụi rậm quanh nhà. Khi ong vào nhà làm tổ cần phát hiện sớm tổ ong và phá bỏ nếu ở nơi đông người, nơi nhiều người đi lại hoặc trong hộ gia đình. Nên phá ngay khi tổ mới xây.
Ngoài ra, khi bị ong đốt, cần lưu ý sơ cứu kịp thời:
-Nhanh chóng đưa người bị nạn ra khỏi khu vực có ong,
-Đặt người bị ong đốt nằm yên tại chỗ,
tránh cử động nhiều để hạn chế nọc độc lan truyền nhanh trong cơ thể;
-Khều nhẹ hoặc dùng nhíp lấy ngòi chích của ong ra.
-Tuyệt đối không dùng tay nặn ép lấy ngòi vì có thể làm cho nọc độc lan ra và thấm sâu hơn vào cơ thể;
-Chườm lạnh lên vết đốt để giảm đau và giảm sưng, uống nhiều nước để loại thải các độc tố;
-Đưa người bị đốt tới cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu kịp thời.
K.Chi