Bảo tàng kỳ bí về ‘đồ quyên góp của phụ nữ’ ở Thổ Nhĩ Kỳ
Xin hãy nín thở, người thợ gốm Thổ Nhĩ Kỳ thế hệ thứ năm Jalip Oraku, với kiểu tóc giống Einstein, sẽ cầm một chiếc kéo khổng lồ đang từ từ tiến đến mái tóc của bạn, hất nhẹ cổ tay, cách da đầu khoảng 5 cm, và rồi cắt từng cm. Sau đó, ông già tóc bạc sẽ kể tên và xưng hô những mẫu tóc đã cắt được treo trưng bày trong một hang động nhỏ.
Trước ngày hôm nay, nếu bạn chưa bao giờ nghe nói về Oraku, và thị trấn nhỏ Avanos, Thổ Nhĩ Kỳ, thì bạn có thể không quen với cảnh trên. Hành động cắt tóc đó của Jalip Oraku là đang thu thập các mẫu tóc cho Bảo tàng Tóc, bảo tàng “có hương vị nặng” của Thổ Nhĩ Kỳ, tất cả đều do phụ nữ quyên góp, và nó trông thật đáng sợ.
Trong hàng ngàn năm, Cappadocia, Thổ Nhĩ Kỳ, có thể đã nổi tiếng với những ngôi nhà hang động đáng kinh ngạc, nhưng khu vực lịch sử này cũng ẩn chứa những kỳ quan khác. Ví dụ, đồ gốm của Avanos được làm bằng đất sét đỏ giàu khoáng chất được đào từ lòng sông Kizilirmak gần đó.
Trong đó, kỳ lạ nhất là Bảo tàng tóc Avanos, cách Goreme, trung tâm lịch sử của Cappadocia, Thổ Nhĩ Kỳ, khoảng 8 km và là bảo tàng tóc lớn nhất thế giới, thuộc sở hữu của người thợ gốm tài ba Jalip Oraku.
Bảo tàng kỳ quặc này, với những bộ sưu tập độc đáo, đã nhiều lần được đưa vào danh sách “những bảo tàng kỳ lạ nhất”, thậm chí còn được đưa vào Sách kỷ lục Guinness thế giới năm 1998.
Sự kỳ lạ của nó thu hút hàng nghìn khách du lịch tò mò từ khắp nơi trên thế giới mỗi năm.
Nằm trong một hang động nhỏ bên dưới cửa hàng đồ gốm, bảo tàng lưu giữ các mẫu tóc của hơn 16.000 phụ nữ từ khắp nơi trên thế giới.
Chúng hoàn toàn bao phủ các bức tường của hang động, và một số thậm chí còn đi kèm với ghi chú và ảnh.
Ngày nay, những người phụ nữ đến đây được mời cắt một lọn tóc, nếu họ muốn, và đính kèm nó vào một tấm danh thiếp có ghi chi tiết liên hệ.
Tất nhiên, không phải mọi phụ nữ khi bước vào viện bảo tàng đều để lại một lọn tóc.
Nếu du khách thực sự muốn tặng các vật mẫu, bảo tàng sẽ cung cấp các vật liệu rất thân thiện với người dùng, chẳng hạn như kéo, giấy, bút, băng dính và các bản vẽ.
Bằng cách này, người tặng có thể sắp xếp các sản phẩm tóc của riêng họ.
Khi bước vào bảo tàng, người ta sẽ thấy rằng, ngoại trừ sàn nhà, mọi bề mặt của hang động đều được bao phủ bởi những kỷ vật bằng tóc và các ghi chú bổ sung.
Một số phụ nữ thậm chí còn để lại những bức ảnh của mình để được ghi nhớ mãi mãi trong cuộc triển lãm kỳ quặc.
Với những điều này, không có gì ngạc nhiên khi bộ sưu tập của bảo tàng được ghi vào sách kỷ lục Guinness thế giới. Tất nhiên, có một lý do quan trọng khác cho bộ sưu tập khổng lồ và nguồn cung ổn định như vậy.
Hàng năm, vào tháng 6 và tháng 12, Oraku chọn 2 ngày đặc biệt để người bước vào cửa hàng đồ gốm của mình gặp nhiều may mắn.
Họ có thể đi xuống bảo tàng và chọn tóc của 10 phụ nữ may mắn từ bức tường.
Theo đó, Oraku sẽ liên lạc với họ và đề nghị một kỳ nghỉ kéo dài 1 tuần ở Cappadocia để cảm ơn họ đã ủng hộ công việc của bảo tàng.
Nếu may mắn, họ còn có cơ hội tham gia khóa học làm gốm với chính người thợ gốm tài hoa.
Có một khoản phí để tham quan bảo tàng tóc, và nó rất đáng giá. Bởi, ngoài việc chiêm ngưỡng mái tóc, du khách còn có thể mua đồ gốm thủ công theo phong cách truyền thống của Thổ Nhĩ Kỳ trong cửa hàng trên lầu.
Những đồ gốm này rất nổi tiếng trên toàn thế giới. Thiết kế sản phẩm thiên về sự kết hợp giữa lịch sử, hiện đại, hoa lá và hình học.
Mặc dù lần đầu tiên nghe đến Bảo tàng Tóc, mọi người sẽ cảm thấy lạ lẫm và sẽ bị hấp dẫn bởi câu chuyện về cách bảo tàng ra đời.
Theo Oraku, vào năm 1979, ông là một thợ gốm bậc thầy ở quận Avanos của Nevsehir, đã cắt một lọn tóc cho một khách du lịch người Pháp đến thăm xưởng của ông và giữ nó làm kỷ niệm. Ông treo nó lên tường, từ đó ông bắt đầu mở cửa cho tham quan bảo tàng.
Sau đó, Oraku kể câu chuyện về nguồn gốc của mái tóc cho nữ du khách thứ hai và cô ấy cũng để lại một lọn tóc.
Theo thời gian, ngày càng nhiều phụ nữ đến đây, đặc biệt là sau khi tất cả mọi người bị hấp dẫn câu chuyện đằng sau nó và tâm trạng nghệ thuật của nghệ sĩ sáng lập, họ sẽ để lại một lọn tóc của mình và lưu lại thông tin cá nhân.
Bộ sưu tập các mẫu qua nhiều năm, với các sắc độ khác nhau của tóc, rất ấn tượng, khiến Bảo tàng Tóc ngày càng phát triển và được nhiều người biết đến.
Có lẽ, một số du khách sẽ có câu hỏi: “tại sao không thu thập tóc nam giới?” Câu trả lời có lẽ chỉ những người sáng lập mới biết.
Tất nhiên, ngoài bảo tàng tóc của Thổ Nhĩ Kỳ, Missouri, một bảo tàng tóc khác lại có cách sử dụng những ngọn tóc sưu tầm được hơi khác một chút. Nó được coi là bảo tàng duy nhất trên thế giới dành riêng để trưng bày các đồ vật làm từ tóc của con người. Bảo tàng được thành lập vào năm 1986 bởi chuyên gia làm đẹp Leila Kuhn. Bảo tàng trưng bày các mẫu tóc nghệ thuật có niên đại từ thế kỷ 16. Từ những món đồ trang sức có thể đeo được như vòng cổ và trâm cài áo đến các bức tranh và huy chương, các tác phẩm trưng bày đều được làm từ tóc của con người.
Trên thực tế, phong tục bảo quản tóc của con người và biến nó thành đồ trang sức, vòng hoa và nghệ thuật rất phổ biến trong thời đại Victoria, và nghề thủ công đã được hình thành. Cho đến ngày nay, nó vẫn được một số người yêu nghề tóc lâu năm truyền lại.
Những di vật ít được biết đến như: vòng hoa và đồ trang sức làm từ tóc người vẫn tồn tại trong thời đại Victoria. Bảo tàng cung cấp cho mọi người một góc nhìn để chứng kiến phong cách của thời đại đó.
Bảo tàng có hơn 2.000 phụ kiện tóc và 159 dây buộc tóc. Trong số đó có chiếc cà vạt từng thuộc sở hữu của nữ diễn viên nổi tiếng Phyllis Diller.
Hạ Thảo (lược dịch)