Bác sĩ lý giải vì sao sốc ma tuý đá có thể tử vong
Ảnh minh họa. |
Ở Việt Nam, ma túy tổng hợp được sử dụng chủ yếu là “ma túy đá” và “thuốc lắc”. Các loại ma túy tổng hợp có chứa chất methamphetamine (meth) và amphethamine (amph)... Người dùng hút, hít, tiêm, nuốt hay hòa tan nó vào rượu hoặc nước để uống gây các cảm giác hưng phấn. Khi sử dụng ma túy với liều cao và thường xuyên, các hiệu ứng hưng phấn sẽ bị thay thế bằng những tác động tiêu cực ảnh hưởng tới sức khỏe.
Ma túy đá về hóa học là methamphetamine, dạng tinh khiết (methamphetamine crystal). Về thể chất, ma túy đá khiến tim đập nhanh, tăng nhịp thở và nhiệt độ cơ thể, khô miệng, đôi khi có cảm giác buồn nôn. Ở mức độc tính hoặc mức độ quá liều có thể gây đột quỵ, suy tim và co giật.
Dùng liều cao hơn, người dùng bắt đầu cảm thấy lo lắng, thù địch và hung dữ. Tình trạng này có thể dẫn đến tình trạng hoang tưởng và nhiều biểu hiện của tâm thần.
Sự giải phóng methamphetamine của một chất dẫn truyền thần kinh khác gọi là noradrenaline gây ra phản ứng chiến đấu trong cơ thể. Ví dụ, người dùng có các triệu chứng giống như đột quỵ nhưng bị kích động nghiêm trọng và trở nên hung dữ hơn.
Để giải độc methamphetamine, người dùng phải mất khoảng hai tuần, gấp đôi thời gian so với nhiều loại thuốc khác. Những người sử dụng liên tục phải mất thêm 12 đến 18 tháng để cơ thể cân bằng, không còn hoảng hốt và lo lắng.
Một trong những lý do khiến việc phục hồi trở nên khó khăn là methamphetamine tác động đến hormone dopamine gây ảnh hưởng đến những vùng não có liên quan. Não bộ không còn khả năng sản xuất đủ dopamine để cung cấp cho cơ thể. Từ đó, người dùng sẽ phụ thuộc vào ma túy đá để tìm kiếm niềm vui nhằm trốn tránh cảm giác lo lắng, buồn rầu khi não bộ không cung cấp đủ dopamine.
Khi sử dụng liều cao có thể nhiễm độc cấp methamphetamine, biểu hiện bằng tình trạng kích thích mạnh về tâm thần, cơ thể, gây ảo giác, hoang tưởng cấp, rối loạn cảm xúc và hành vi, người bệnh mất kiểm soát. Những biểu hiện này, dân nghiện gọi là “ngáo đá”.
Theo Thạc sĩ, Bác sĩ La Đức Cương – nguyên Giám đốc Bệnh viện Tâm thần Trung ương cho biết, hiện tượng ngộ độc ma tuý đá là do bệnh nhân sử dụng với một liều lượng lớn hoặc có thể ma tuý đá không tinh chế, gây ngộ độc do chứa tạp chất.
Bình thường, ma tuý đá được nhiều người trẻ sử dụng để gây hưng phấn. Tuy nhiên, nếu sử dùng nhiều, sử dụng quá liều lượng, chất lượng của ma tuý đá có thể ảnh hưởng tới sức khoẻ.
Với tác động cấp tính của ma túy đá có thể gây nên tình trạng truỵ tim mạch do hưng phấn tim mạch quá mức, gây thiếu máu cơ tim, tăng huyết áp…, ảnh hưởng tới xương, răng, nội tiết, đặc biệt có thể gây rối loạn chuyển hóa mà chủ yếu là ảnh hưởng tới xương và hệ thống hormon, gây nên tình trạng rối loạn sinh tinh, cũng như chất lượng về tinh trùng gây vô sinh.
Về hậu quả lâu dài, ma túy đá gây rối loạn chức năng, tổn thương não mãn tính, tức là không có ma túy đá trong máu vẫn tồn tại tình trạng loạn thần, hoang tưởng, ảo giác kéo dài, rối loạn cảm xúc, hành vi do ảo giác, hoang tưởng gây ra.
Với trường hợp ngộ độc như ở Hà Nội vừa qua, bác sĩ Cương cho biết nguyên nhân ngộ độc có thể do ma tuý đá này chứa nhiều tạp chất. Nếu ma tuý đá chứa nhiều tạp chất thì nguy cơ sốc rất lớn.
Hơn nữa với những bệnh nhân sốc nặng hay nhẹ là do liều lượng cũng như số lần sử dụng ma tuý đá. Nếu người sử dụng có tiền sử sử dụng ma tuý đá nhiều lần khả năng dung nạp tốt hơn thì nguy cơ ngộ độc ít hơn.
Còn với những người sử dụng ma tuý đá lần đầu thì nguy cơ ngộ độc cao hơn. Ngộ độc cấp tính ma tuý đá có thể gây ra tình trạng suy đa tạng, tim mạch nặng.
Theo Bác sĩ Cương, bệnh nhân bị co mạch, loạn nhịp tim, tổn thương cơ tim do ma túy đá và trên 60% tử vong do loại ma túy này là do tác động lên hệ tim mạch. Ngộ độc ma tuý đá gây hôn mê, co giật, thiếu máu cơ tim, xuất huyết não, viêm cơ, suy thận, gây rối loạn tâm thần, giãn đồng tử và gây tử vong nhanh chóng nếu không được cấp cứu kịp thời.
Đây không chỉ là một chất độc cấm dùng trong y tế, mà việc sản xuất cũng có nhiều thành phần phức tạp, khó kiểm soát liều lượng, dùng bừa bãi nguy cơ đe dọa trực tiếp đến tính mạng.
Bác sĩ Cương nhấn mạnh, ngày càng có quá nhiều loại ma túy mới xuất hiện, núp bóng dưới nhiều loại thuốc, trò chơi mà không dễ nhận biết vì thế các bạn trẻ cần tránh xa các môi trường không lành mạnh, tránh các sự việc đáng tiếc.