Vì sao ăn sáng là liều thuốc quý với cơ thể?

Bữa sáng thường được coi là không quan trọng trong tâm thức người Việt Nam. Nhưng thật ra, bữa sáng lại có vai trò vô cùng quan trọng trong “chiến lược sức khỏe vàng”.

Tăng tiết dịch

Dịch tiêu hóa có vai trò cực kỳ tốt. Nó là dịch của những kháng thể tự nhiên tiêu diệt mầm bệnh, nếu chúng có lỡ tấn công theo đường tiêu hóa. Nó là hỗn hợp của các enzyme tiêu hóa có hoạt độ phân giải cực kỳ mạnh để phân cắt bất cứ thực phẩm nào. Dịch tiêu hóa cũng là môi trường để phản ứng hóa học trong lòng ruột xảy ra.

Cơ quan tiết dịch có một đặc điểm là nếu lâu không bị kích thích thì tự động giảm tiết, giảm sản xuất dịch về cả số lượng lẫn chất lượng, giảm cả về dịch cơ sở lẫn dịch khi kích thích.

Bữa sáng giúp phá bỏ điều này. Sau một đêm dài ngủ ngon, cơ thể chỉ tiết dịch nền. Tái nhập thực phẩm bằng ăn sáng, bạn đã đưa một lượng lớn thực phẩm vào kích thích tiết dịch. Chúng lại được tiết ra ào ạt như trong bữa chính vậy.

Chống loét

Dạ dày có môi trường cực kỳ acid để một loại men tiêu hóa hoạt động và ức chế toàn bộ mầm bệnh ngay từ cửa ngõ. Nhưng cũng chính do điểm này mà dạ dày hay bị loét do acid.

Nếu bỏ bữa sáng, trong dạ dày chỉ có dịch nền. Dịch nền là loại dịch tiết ra ban đêm và tiết ra khi đói, nó rất giàu acid, ít chất hữu cơ và ít chất nhầy bảo vệ. Vì vậy nếu bỏ bữa sáng thì bạn rất hay bị loét dạ dày.

Nhưng nếu ăn sáng, thức ăn làm kích thích tiết chất nhầy, chúng là hàng rào bảo vệ tự nhiên. Nếu ăn sáng, thực phẩm kích thích dạ dày hoạt động, tống bỏ lượng acid ban đêm đi xuống ruột, giảm loét. Và nếu tiếp tục ăn sáng, thức ăn sẽ hòa trộn trong dạ dày làm giảm đáng kể mức độ acid trong dạ dày, kết quả là loét dạ dày được phòng vệ tối đa.

Tăng tập trung

Tế bào thần kinh có đặc điểm là chỉ hoạt động khi được cung cấp dinh dưỡng đầy đủ. Không có khái niệm cố gắng hoạt động khi thiếu dinh dưỡng. Đường là nhân tố quan trọng. Nhưng khổ một nỗi, lượng đường trong tế bào thần kinh chỉ đủ khả năng dự trữ trong 5 phút, còn lại phải lấy từ máu.

Khả năng tập trung giảm đi khi đói vì: đường máu giảm khiến đường cung cấp cho tế bào thần kinh giảm, kích thích đói sẽ kích thích mạnh não bộ để tìm kiếm thức ăn, đói làm nhạy hóa các khả năng không liên quan đến tập trung như ngửi, tiết nước bọt, tìm mùi thực phẩm. Bữa sáng làm phá tan vòng luẩn quẩn này. Khả năng tập trung được khôi phục tối đa.

Khỏe cơ

Cũng giống như tế bào thần kinh, tế bào cơ có nguồn dinh dưỡng chủ yếu là đường. Nếu không cung cấp đường đẩy đủ, khả năng tái tạo năng lượng cho cơ hoạt động sẽ suy giảm, cơ sẽ yếu mệt vô cùng.

Sau một đêm ngủ dài, lượng đường trong máu để nuôi cơ không có nhiều. Bản thân đường dự trữ trong cơ để dùng cũng không lớn. Chúng chỉ có khả năng giúp cơ thoải mái hoạt động liên tục trong 1h. Ngoài thời gian này, cơ thể sẽ phải sử dụng đường từ kho dự trữ đường, mỡ và đạm của cơ thể. Nhưng quá trình rút cạn này rất chậm và hay ở trạng thái tiết kiệm. Vì thế cơ rất mệt mỏi.

Bữa sáng giúp bạn phá bỏ điều này. Bữa sáng sẽ cung cấp tiếp đường máu từ ban đêm, làm giàu hóa đường máu giúp cơ sẵn sàng hoạt động. Bữa sáng giúp kích hoạt hệ thống tuần hoàn làm mở những mao mạch nhỏ trong cơ, giúp tăng cường nuôi dưỡng. Bữa sáng cung cấp nhiều các vi chất dinh dưỡng, vốn tham gia rất nhiều vào điều phối chuyển hóa và hoạt động thần kinh tại cơ. Nên cơ luôn khỏe mạnh.

Giảm nhiễm độc

Một trong các cơ chế thải độc hiệu quả đó là đại tiện. Đại tiện sẽ tống bỏ các chất cặn bã, các chất độc chuyển hóa, các chất khí nội sinh trong đường ruột, các mầm bệnh theo phân ra ngoài. Nhưng ta chỉ có thể thực hiện được điều này nếu ta đại tiện. Không đại tiện, phân vẫn còn nằm trong ruột và sẽ có quá trình thẩm thấu ngược tại ruột già.

Khi ăn sáng, thực phẩm ních căng vào ruột. Nó có tác dụng kích thích nhu động ruột, chỉ chừng sau 30 phút ăn sáng, kích thích này sẽ lan tỏa tới ruột già, kích thích co bóp để tống bỏ phân.

Kích hoạt nội tạng

Khi bạn ăn sáng, thực phẩm vào tràn đầy trong hệ tiêu hóa. Kết quả là thể tích ống tiêu hóa tăng, các đầu mút thần kinh phó giao cảm nằm tại thành ruột được kích hoạt (do thức ăn chạm vào) khiến cho hoạt động của hệ này tăng lên. Không chỉ hệ tiêu hóa hưởng lợi mà các cơ quan khác như thận, gan, mật, tim, phổi cũng được hưởng lợi theo. Chúng đồng loạt tăng hoạt động sau bữa sáng, vậy là khỏe ra.

Vận mạch

Khả năng điều mạch của hệ thống mạch ngoài da là rất quan trọng. Chúng giúp điều hòa huyết áp cho cơ thể. Chúng cũng giúp làm tái hoạt động hệ thống bài tiết mồ hôi. Chúng làm tăng cường trao đổi chất ở hệ thống da, làm da mịn và đẹp. Bữa sáng có khả năng kích thích vận mạnh.

Khi ăn sáng, hệ thống vận mạch được kích hoạt. Dù ăn sáng nóng hay nguội thì chỉ chừng sau 5 - 10 phút sau khi ăn xong, bạn sẽ thấy tim đập nhanh hơn, cơ thể nóng hơn, mồ hôi lấm tấm trên da. Đó là hiệu ứng điều hòa vận mạch của bữa sáng. Bạn thấy nóng là vì máu tăng cường được đưa ra ngoài da. Bạn thấy sảng khoái vì máu lưu thông toàn bộ cơ thể, huyết áp rất ổn định.

Tốt thận

Thận là cơ quan giúp thải bỏ nước tiểu. Nước tiểu là do thận tạo ra. Muốn khỏe thận thì cần có đủ máu cho thận làm việc. Chúng ta vẫn hay được khuyên là uống đủ nước, nhưng không có nhiều người làm được điều này.

Sau ban đêm, lượng nước đã bay hơi bớt, lượng nước tiểu đã được tạo ra. Thể tích dịch của cơ thể bị thiếu tương đối nếu bạn không bổ sung nước kịp thời cho đến giữa buổi sáng. Nếu không ăn sáng, bạn sẽ không tự nhiên đi uống nước. Vì bạn sẽ chẳng nhớ uống nước, vả lại, không ăn mà chỉ có uống thì thấy bụng rỗng tuyếch, cũng kỳ lạ. 

Nhưng nếu bạn ăn sáng, dù không có ý thức uống nước bạn cũng cần súc miệng sau ăn. Cung cấp chừng 100ml. Nếu ăn sáng, dù không uống nước bạn đã sử dụng canh trong ăn. Cung cấp chừng 50 - 70ml nước. Nếu ăn sáng, dù không uống nước, lượng nước trong thực phẩm sẵn có như: mì, rau, cơm. Bạn sẽ có nước. Nếu ăn sáng, bạn sẽ uống sữa. Bạn được thêm 200ml nước. 

Người ta lại thấy, nếu ai đó đã ăn sáng thì kiểu gì sau đó cũng tráng miệng bằng một cốc nước sạch. Vậy là tự nhiên cơ thể đủ nước. Tốt cho thận.

Khỏe xương

Xương được cấu trúc chủ yếu từ canxi. Giàu canxi, đủ vitamin D thì xương sẽ khỏe.

Nếu bạn không ăn sáng, lượng canxi sẽ hạ tạm thời. Để duy trì đủ lượng canxi trong máu, một phản ứng rất tự nhiên đó là huy động canxi từ xương, quay trở lại máu. Rõ ràng là điều này tai hại, có tác động xấu kép tới xương: giảm lượng canxi nhập vào và tăng rút ruột từ xương ra.

Bữa sáng sẽ làm cân bằng tất cả. Nếu ăn sáng, bạn sẽ cung cấp kịp thời một lượng vitamin D cho máu. Vitamin D giúp tăng hấp thu canxi từ ruột và tăng hấp thụ canxi và xương. Nếu ăn sáng, bạn sẽ cung cấp một lượng kha khá canxi (300 - 400mg, bằng 1/3 nhu cầu hàng ngày). 

Canxi có trong máu đủ sẽ không có phản ứng ngược huy động từ xương ra nữa. Như vậy, bữa sáng đã có tác động có lợi, vừa làm cân bằng canxi trong máu, lại vừa có tác dụng tăng hấp thụ canxi thêm vào xương. Xương rất chắc chắn.

Bảo vệ tim

Bữa sáng làm thông mạch hóa hệ thống tuần hoàn, giúp tăng cường vận động của tim. Bữa sáng chống lại sự chuyển hóa chất béo để lấy năng lượng thay vì chuyển hóa chất đường. Bữa sáng có tác dụng chống lại sự tích tụ nồng độ cholesterol xấu LDL trong cơ thể, chống lại sự đề kháng insulin. Những hiệu ứng gián tiếp này có tác dụng giữ cho bạn trái tim khỏe mạnh.