Thúc đẩy xây dựng NTM bền vững đối với các xã khó khăn

Trong khoảng 10 nghìn xã trên cả nước đang phấn đấu xây dựng nông thôn mới (NTM), vẫn còn hơn 2.500 xã mới chỉ đạt khoảng 6 tiêu chí, trong khi tỉ lệ bình quân cả nước là hơn 13 tiêu chí.

Xã Lão Hộ, huyện Yên Dũng (Bắc Giang) được công nhận chuẩn nông thôn mới. Ảnh tư liệu.

Tính đến tháng 11, cả nước đã có 10 huyện và 1.298 xã được công nhận chuẩn NTM. Số tiêu chí bình quân/xã là 13,56 tiêu chí, tăng 8,9% so với năm 2011. Số xã khó khăn nhưng có nỗ lực vươn lên là 214 xã. Dự báo, đến cuối năm nay, cả nước có khoảng 1.450 xã đạt chuẩn NTM.

Đây là những con số được đưa ra tại hội thảo “Đề xuất giải pháp thúc đẩy xây dựng NTM bền vững đối với các xã khó khăn” do Văn phòng Điều phối NTM Trung ương (Ban Chỉ đạo Trung ương Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM) tổ chức ngày 26/11.

Thông qua hội thảo, các đại biểu cũng được biết thêm thông tin, trong số 1.298 xã đạt chuẩn NTM, có không ít xã xuất phát điểm xây dựng NTM chỉ đạt từ 4-5 tiêu chí.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu, công tác xây dựng NTM vẫn còn không ít hạn chế: Kết quả thực hiện NTM còn chậm so với yêu cầu. Khoảng cách về tốc độ phát triển giữa các vùng ngày càng lớn, chênh lệch về mức độ đạt tiêu chí của các xã giữa các vùng miền trên cả nước khá rõ nét.

Nhiều ý kiến cho rằng, đã xuất hiện tư tưởng chạy theo thành tích, dẫn đến tình trạng đánh giá xuề xòa, tự hạ thấp chất lượng một số tiêu chí khi xét đạt chuẩn NTM; huy động đóng góp của dân chưa phù hợp; nợ đọng trong xây dựng cơ bản; vai trò chủ thể của người dân, cộng đồng trong xây dựng NTM chưa thật sự được chú trọng.

Tại hội thảo, các đại biểu cho rằng, một trong những bài học quan trọng được rút ra chính là vai trò chỉ đạo, cách thức tổ chức, sự định hướng và nhiệt huyết của đội ngũ cán bộ xã, sự chủ động và tích cực tham gia của cộng đồng địa phương trong xây dựng NTM.

Đối với các xã khó khăn, nhất là ở các địa phương có nguồn thu ngân sách tại chỗ thấp, chủ yếu phụ thuộc vào ngân sách Trung ương, thì việc phấn đấu đạt chuẩn đủ 19 tiêu chí NTM trong 5 năm tới là khó khả thi.

Do vậy, cần xác định mục tiêu phù hợp với các xã khó khăn để tạo động lực cho các xã vươn lên, từng bước vượt qua tâm lý ỷ lại, thụ động, trông chờ hoàn toàn vào sự hỗ trợ của Nhà nước. Quan trọng nhất, xây dựng NTM phải có được kết quả thực sự bền vững.