Sai lầm vì dùng thuốc lá điện tử cai thuốc lá truyền thống

Thuốc lá điện tử an toàn?

3 năm nay, anh Nguyễn Duy Đô - Hà Nội bỏ thuốc lá điếu truyền thống hoàn toàn và chuyển sang hút thuốc lá điện tử.

Từ khi biết mình bị bệnh tăng huyết áp kèm đái tháo đường tuyp 2, bác sĩ khuyên anh phải cai dần thuốc lá.

Nhưng khi bỏ thuốc lá anh rơi vào tình trạng tăng cân không kiểm soát. Sau đó, anh Đô phải chuyển sang thuốc lá điện tử thấy ổn hơn.

Ban đầu, anh Đô cho rằng sử dụng thuốc lá điện tử không có hại như sử dụng thuốc lá điếu và có thể thay đổi mùi hương.  

Nhưng gần đây nghe các thông tin tác hại của thuốc lá điện tử anh Đô cũng thấy lo lắng nhưng không thể sống thiếu nicotin.
 
Không riêng gì anh Đô, anh Nguyễn Thế Danh – 34 tuổi, Hà Nội cũng cho biết anh hút thuốc lá điện tử được 5 năm nay. Khi hút thuốc lá điện tử anh có thể thay đổi mùi hương mình thích và đặc biệt không lo ung thư phổi như thuốc lá điếu. 
 
Theo BS. Phạm Ánh Ngân - Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, thuốc lá điện tử hay còn gọi VAPI (Vaping-associated pulmonary injury) hay EVALI (e-cigarette, or vaping, product use associated lung injury) là những cụm từ được nhắc đến nhiều trong chuyên khoa hô hấp trong thời gian gần đây. 

Nó miêu tả sự tổn thương phổi liên quan đến việc sử dụng vape - hay được biết đến với tên "thuốc lá điện tử".

Thuốc lá điện tử cũng nguy hiểm cho sức khoẻ không khác thuốc lá truyền thống.  Ảnh minh hoạ.

Vape là dụng cụ điện tử làm nóng hợp chất lỏng (e-liquid). Vape còn có những tên gọi khác như: e-cigarettes, e-hookah, mods, vape pens, pod mods, hoặc theo tên nhãn hiệu là JUUL. Giới trẻ bị thu hút bởi các nhãn hiệu như JUUL vì kiểu dáng đẹp và nhiều hương vị.

Vape là sản phẩm thuốc lá sử dụng phổ biến trong giới học sinh cấp hai và trung học ở Mỹ trong một thập niên qua. Thời gian gần đây xuất hiện trong giới trẻ Việt Nam.

Tác hại ít người biết tới 

Vape dùng hộp nhỏ hay bình chứa chất lỏng có thể châm thêm để dùng lại, khi bật pin lên, chất lỏng được làm nóng, tạo ra aerosol nhìn giống như khói phà ra. 

BS Ngân cho biết đa số vape sử dụng chất lỏng với loại nicotine muối. Loại nicotine muối này làm cho khi hút cảm thấy dễ chịu hơn và đưa nhiều nicotine vào cơ thể hơn.

Chất nicotine đi vào cơ thể qua miệng, cổ họng và phổi. Chất nicotine có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trí óc.

Làm tăng nhịp tim và huyết áp. Làm thu hẹp lòng mạch máu. Một số hợp chất khác có trong vape như: propylene glycol, glycerin, nước và các chất tạo hương vị, trong đó có cả tetrahydrocannabinol (THC) là một chất chính ảnh hưởng đến trí não có trong cần sa.

Để đưa vape vào thị trường, nhiều lời quảng cáo đưa ra như sử dụng vape thay thế thuốc lá để hỗ trợ việc cai thuốc, hoặc việc không công bố các thành phần có hại trong khói thuốc điện tử như đã nêu trên.

Hiện đã có luật cấm bán thuốc lá cho trẻ em và trẻ vị thành niên, tuy nhiên đối với sản phẩm thuốc lá điện tử, sự kiểm soát vẫn chưa quyết liệt.

Vào khoảng tháng 9 năm 2019, CDC Mỹ đã báo cáo những ca bệnh phổi liên quan đến vape, đến tháng 4/2020 có 2749 ca bệnh phân nhóm EVALI và ghi nhận 64 ca tử vong.

Các dấu hiệu cảnh báo được ghi nhận từ những người bị ảnh hưởng là:
·       Ho, khó thở, hoặc đau ngực
·       Buồn nôn, ói mửa, đau bao tử, hoặc tiêu chảy
·       Mệt mỏi, sốt, hoặc giảm cân không giải thích được
Bên cạnh tác hại ảnh hưởng đến chính sức khỏe, thuốc lá điện tử còn là con đường dẫn cho các chất kích thích dạng lỏng như katemin, ma túy tổng hợp len lỏi vào giới sử dụng.

BS Ngân cho rằng đã đến lúc xã hội cần đặt mối quan tâm đặc biệt đối với thuốc lá điện tử. Cũng như xem việc cai thuốc lá điện tử quan trọng ngang với việc cai thuốc lá truyền thống. Người cai thuốc cần có sự quyết tâm của bản thân và sự hỗ trợ của các chuyên gia y tế. 

Người bệnh cần đến các trung tâm cai nghiện thuốc lá do CDC Việt Nam quản lý để nhận được sự tư vấn và hỗ trợ. Bên cạnh đó, việc kết hợp các liệu trình châm cứu như nhĩ châm, đã có nhiều nghiên cứu về tác dụng giảm triệu chứng nghiện khi cai thuốc. Người bệnh cần kết hợp nhiều phương pháp và cam kết rõ ràng để cai thuốc thành công.

Khánh Chi