Ngân hàng giữ bản gốc đăng ký xe ô tô dựa vào quy định nào?

Ngân hàng nhà nước đã gửi Công văn số 3851/NHNN-PC ngày 24/05/2017 yêu cầu các Tổ chức tín dụng thực hiện nghiêm túc quy định về việc: Bên thế chấp giữ bản gốc Giấy đăng ký phương tiện giao thông trong thời hạn Hợp đồng thế chấp còn hiệu lực theo Nghị định số 163/2006/NĐ-CP (đã được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 11/2012/NĐ-CP.

Trong khi đó, Cục Cảnh sát giao thông – Bộ Công an cũng đã có Công văn số 2016/C67-P9 ngày 31/05/2017 gửi Công an các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có đề cập: Đối với những phương tiện thế chấp tại Ngân hàng tham gia giao thông, Bên thế chấp được giữ bản gốc Giấy đăng ký phương tiện giao thông trong thời hạn Hợp đồng thế chấp còn hiệu lực theo Nghị định số 163/2006/NĐ-CP (đã được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 11/2012/NĐ-CP).

Các ngân hàng cũng đã đưa ra hàng loạt quy định của Luật và văn bản dưới Luật để giữ lợi thế cho mình. Một ngân hàng có vốn nhà nước cũng vừa có thông báo nội bộ hướng dẫn các Chi nhánh, Phòng giao dịch về việc này.

Theo đó, về việc ngân hàng giữ bản gốc Giấy chứng nhận đăng ký xe có hợp pháp hay không, theo Điều 323 Bộ luật dân sự năm 2015 thì Ngân hàng được phép giữ giấy tờ liên quan đến tài sản thế chấp theo thỏa thuận, trừ trường hợp Luật có quy định khác;

Theo Điều 156 Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật về thứ tự ưu tiên áp dụng khi có nhiều văn bản cùng quy định về 1 vấn đề thì Bộ luật Dân sự 2015 sẽ được ưu tiên áp dụng hơn Nghị định 163/2006/NĐ-CP về việc giao dịch bảo đảm. Nghị định này được sửa đổi/bổ sung bởi nghị định 11/2012/NĐ-CP. Theo đó Nghị định 163 (sửa đổi bởi Nghị định 11) không phải là Luật nên về nguyên tắc sẽ áp dụng Điều 323 Bộ luật Dân sự 2015;

Còn theo Điều 154 Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật thì, Nghị định 163 (sửa đổi bởi Nghị định 11) đang căn cứ vào Bộ luật dân sự 2005, trong khi Bộ luật này đã hết hiệu lực và được thay thế bằng Bộ luật dân sự 2015, do đó Nghị định 163 (sửa đổi bởi Nghị định 11) cũng đương nhiên hết hiệu lực.

Như vậy, căn cứ Điều 323 Bộ luật dân sự 2015, việc Ngân hàng giữ bản gốc Giấy chứng nhận đăng ký xe là hợp pháp.

Công văn của Cục CSGT gửi công an các tỉnh, thành trên cả nước.

Về các giấy tờ yêu cầu khi tham gia giao thông cần phải có, theo Điều 58 Luật giao thông đường bộ năm 2008 quy định các giấy tờ người tham gia giao thông cần phải mang theo như sau:

Điều 58. Điều kiện của người lái xe tham gia giao thông
1. Người lái xe tham gia giao thông phải đủ độ tuổi, sức khoẻ quy định tại Điều 60 của Luật này và có giấy phép lái xe phù hợp với loại xe được phép điều khiển do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp.
Người tập lái xe ô tô khi tham gia giao thông phải thực hành trên xe tập lái và có giáo viên bảo trợ tay lái.

2. Người lái xe khi điều khiển phương tiện phải mang theo các giấy tờ sau:
a) Đăng ký xe;
b) Giấy phép lái xe đối với người điều khiển xe cơ giới quy định tại Điều 59 của Luật này;
c) Giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe cơ giới quy định tại Điều 55 của Luật này;
d) Giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới.

Mặt khác, theo điều 3 Nghị định 23/2015/NĐ-CP quy định giá trị pháp lý của bản sao có giá trị thay cho bản chính như sau:

Điều 3. Giá trị pháp lý của bản sao được cấp từ sổ gốc, bản sao được chứng thực từ bản chính, chữ ký được chứng thực và hợp đồng, giao dịch được chứng thực.

1. Bản sao được cấp từ sổ gốc có giá trị sử dụng thay cho bản chính trong các giao dịch, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

2. Bản sao được chứng thực từ bản chính theo quy định tại Nghị định này có giá trị sử dụng thay cho bản chính đã dùng để đối chiếu chứng thực trong các giao dịch, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Như vậy, căn cứ các điều trên, việc ngân hàng giữ bản gốc Giấy chứng nhận đăng ký xe là hợp pháp, chủ phương tiện xuất trình bản sao công chứng có xác nhận của ngân hàng là có đủ căn cứ pháp lý để chứng minh quyền sở hữu tài sản, đủ điều kiện tham gia giao thông.