Mỗi điếu thuốc rút ngắn thời gian sống của bạn 5,5 phút
Nếu người hút càng sớm, số lượng thuốc càng nhiều, cộng thêm thời gian hút càng dài thì nguy cơ bệnh tật, tử vong cũng càng lớn; đặc biệt tỷ lệ chết vì ung thư phổi cũng tăng lên cùng với số lượng thuốc. Như vậy, người hút sẽ có tuổi thọ trung bình ngắn hơn người không hút thuốc lá từ 5 - 8 năm. Những người không hút thuốc mà kết hôn với người hút thuốc, tỷ lệ chết vì ung thư phổi cao hơn 20% so với người kết hôn với người không hút thuốc.
Ngoài ra, người hút thuốc lá dễ bị các bệnh đục thủy tinh thể, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, loãng xương, bệnh tim mạch… Nếu trẻ em sống trong gia đình không hút thuốc lá, sẽ giảm được mắc các bệnh về đường hô hấp. Không những như thế, thuốc lá là một trong nguyên nhân làm mất nhanh nét thanh xuân của con người. Cụ thể, hút thuốc sẽ giảm lượng hormone estrogen làm da mặt lão hóa, mắt thâm quầng, gây nguy cơ rụng tóc sớm…
Thực tế, mặc cho những cảnh báo về tác hại của thuốc lá, nhưng có khoảng 21% nam thanh niên từ 16 - 24 tuổi hút thuốc lá. Mỗi năm, Việt Nam có khoảng 40.000 người tử vong liên quan đến thuốc lá. Nghĩa là, mỗi ngày có hơn 100 người chết vì những bệnh do hút thuốc gây ra. Đáng chú ý, người hút thuốc lá sớm thì bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính sẽ đến sớm, cũng như nhiều loại bệnh khác. Hậu quả của việc hút thuốc lá không chỉ tàn phá sức khỏe người hút mà còn là gánh nặng cho gia đình và xã hội. Theo một số chuyên gia về y tế, cần ngăn chặn giới trẻ bắt chước nhau hút thuốc lá ở người mới lớn, đặc biệt học sinh trung học cơ sở, rất cần thiết.
Trong khói thuốc lá chứa hơn 7000 chất. Trong đó có hàng trăm loại có hại cho sức khỏe, 70 chất gây ung thư, bao gồm chất gay nghiện và các chất gây độc, chia ra làm 4 nhóm chính như sau:
Nicotine là một chất không màu, chuyển thành màu nâu khi cháy và có mùi khi tiếp xúc với không khí. Nicotine được hấp thụ qua da, miệng và niêm mạc mũi hoặc hít vào phổi. Người hút thuốc trung bình đưa vào cơ thể 1 đến 2 mg nicotine mỗi điếu thuốc hút. Hút thuốc lá đưa nicotine một cách nhanh chóng đến não, trong vòng 10 giây sau khi hít vào. Tác dụng gây nghiện của nicotine một cách nhanh chóng đến não, trong vòng 10 giây sau khi hít vào. Tác dụng gây nghiện của nicotine chủ yếu là trên hệ thần kinh trung ương với sự có mặt của các thụ thể nicotine trên các tế bào thần kinh tại “trung tâm thưởng” ở hệ viền não bộ, các hóa chất trung gian dẫn truyền thần kinh bao gồm dopamin, serotonine, noradrenaline được phóng thích. Chúng gây ra nhiều tác động tâm thần kinh như là cảm giác sảng khoái, tâm trạng vui vẻ, tăng chú ý, tăng hoạt động nhận thức và trí nhớ ngắn hạn.
Não bộ nhanh chóng nhận ra rằng có thể dùng thuốc lá để kích thích bài tiết dopamin và như vậy khởi động quá trình hút thuốc lá kéo dài nhiều năm tháng. Hiệu ứng tâm thần kinh đó”.
Khí CO có nồng độ cao trong khói thuốc lá và sẽ được hấp thụ vào máu, gắn với hemoglobine với ái lực mạnh hơn 210 lần oxy. Khí CO đi nhanh vào máu và chiếm chỗ của oxy trên hồng cầu. Ái lực của hemoglobine hồng cầu với CO mạnh gấp 210 lần so với O2 và như thế sau hút thuốc lá, một lượng hồng cầu trong máu tạm thời mất chức năng vận chuyển O2 vì đã gắn kết với CO.
Hậu quả là cơ thể không đủ oxy để sử dụngKhói thuốc lá chứa nhiều chất kích thích dạng khí hoặc dạng hạt nhỏ. Các chất kích thích này gây nên các thay đổi cấu trúc của niêm mạc phế quản dẫn đến tăng sinh các tuyến phế quản, các tế bào tiết nhầy và làm mất các tế bào có lông chuyển. Các thay đổi này làm tăng tiết nhày và giảm hiệu quả thanh lọc của thảm nhày-lông chuyển. Phần lớn các thay đổi này có thể hồi phục được khi ngừng hút thuốc.
Trong khói thuốc lá có khoảng 70 chất có tính chất gây ung thư, ví dụ như hợp chất thơm có vòng đóng, Benzopyrene hay các Nitrosamine. Các hoá chất này tác động lên tế bào bề mặt của đường hô hấp gây nên tình trạng viêm mạn tính, phá huỷ tổ chức, biến đổi tế bào dẫn đến dị sản, loạn sản rồi ác tính hoá.