Kíp mổ 20 người cứu bé gái 3 ngày tuổi chịu 2 cuộc phẫu thuật tim lớn

Bệnh nhi đang hồi phục sau ca mổ

Bệnh nhi được chẩn đoán chuyển vị đại động mạch từ khi thai 22-24 tuần và được theo dõi thai kỳ cũng như tham vấn rất kỹ và sát sao tại Bệnh viện Từ Dũ và Bệnh viện Nhi đồng 1.

Bé chào đời lúc 20h ngày 6/8/2019 tại Bệnh viện Từ Dũ, cân nặng 3.170gr, thai 40 tuần, sinh thường. Sau sinh bé bắt đầu tím dần và lập tức được chuyển sang Bệnh viện Nhi đồng 1. Khi bé vừa vào khoa cấp cứu ngay lập tức được hỗ trợ hô hấp (đặt nội khí quản, thở máy), siêu âm tim đánh giá cấu trúc giải phẫu và truyền thuốc duy trì ống động mạch.

Đến 7h sáng 7/8, bé ngày càng tím, sốc, toan chuyển hóa và nhận thấy máu đỏ không thể trộn đủ ở tầng nhĩ, ekip tim mạch hội chẩn ngay và quyết định làm thông tim mở vách liên nhĩ cấp cứu. Không may là vách liên nhĩ rất dày và khả năng chỉ mở được một phần, tuy nhiên nó cũng đủ để bé vượt qua cơn nguy kịch ổn định dần sau 8 giở hồi sức tích cực.

Sáng 8/8, bé tạm ổn tuy nhiên phải dùng thuốc vận mạch rất cao, nhịp tim rất nhanh và khó có thể duy trì tình trạng đó kéo dài, nguy cơ rơi vào tình trạng sốc tim lần thứ 2. Cả ekip hội chẩn gồm các khoa Hồi sức – Gây mê – Nội tim mạch – Ngoại tim mạch ngay tại giường của bé và thông nhất sẽ mổ cho bé ngay trong hôm đó.

Ca mổ bắt đầu lúc 14h và kéo dài đến 22h đêm với kíp mổ gần 20 người. Đêm đó, trái tim nhỏ bé đã được phẫu thuật triệt để chuyển gốc 2 đại động mạch về vị trí bình thường.

Sau 11 ngày nằm hồi sức, bé ổn định, được chuyển lên khoa Tim mạch và chuẩn bị xuất viện.

Các bác sĩ cho biết, chuyển vị đại động mạch là bệnh lý 2 gốc động mạch nối ngược bên nhau. Bình thường động mạch phổi nối với thất phải đưa máu đen từ thất phải lên phổi để lấy oxy, giúp máu đen biến thành máu đỏ, máu đỏ về tim trái và qua động mạch chủ đi nuôi cơ thể. Vì 2 đại động mạch này hoán đổi vị trí của nhau nên sau sinh khi bé tự thở, nguồn oxy do máu mẹ cung cấp bị cắt, toàn thân của bé sẽ tím vì được nuôi bằng máu đen.

Đây là bệnh tim bẩm sinh cần phối hợp sản nhi, cần can thiệp trong thời kỳ sơ sinh, cần truyền thuốc ngay sau sinh để mở ống động mạch, cần thông tim để mở vách liên nhĩ, cần mổ tim để chuyển hại đại động mạch về vị trí bình thường. Vì khi bé quá tím, oxy không đủ, có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.

Mỗi năm, Bệnh viện Nhi đồng 1 tiếp nhận khoảng 20 – 30 ca bệnh lý này. Mặc dù hơn 100 ca đã được mổ với kết quả tốt nhưng hầu hết các ca không được chẩn đoán tiền sản, đến bệnh viện trong tình trạng tím tái nặng. Vì thế, công tác chẩn đoán tiền sản rất quan trọng, giúp các bác sĩ và sản phụ chuẩn bị sẵn tinh thần cũng như trang thiết bị sẵn sàng hỗ trợ bệnh nhi ngay sau khi chào đời.