Không để lợi dụng tiền ảo để rửa tiền, gian lận trốn thuế

Phó Thống đốc Đào Minh Tú nhắc lại, tiền ảo Bitcoin, cũng như các loại giống tiền ảo khác, không phải tiền pháp quy, tiền điện tử và không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp trên đất nước Việt Nam.

Tại phiên họp báo Chính phủ thường kỳ chiều ngày 3/8/2022, trả lời câu hỏi của báo chí đề nghị cho biết có đưa tiền ảo Bitcoin vào nội dung trong sửa đổi Luật Phòng chống rửa tiền tới đây không, Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú cho biết, NHNN đã nghiên cứu kỹ, toàn diện về vấn đề này để đưa vào hoàn thiện Dự thảo Luật, sẽ được trình Quốc hội trong kỳ họp sắp tới.

Để nhận diện những hệ lụy, rủi ro của các tổ chức, cá nhân tham gia chơi hay kinh doanh tiền ảo, ngay từ tháng 2/2014, trên cơ sở nghiên cứu quy định của các nước xác định tiền ảo như Bitcoin, NHNN đã có thông báo rộng rãi cho mọi đối tượng quan tâm đến lĩnh vực này.

Từ tháng 4/2014, NHNN đã trình Chính phủ Chỉ thị số 10, sau đó NHNN có Chỉ thị 02, chỉ thị cho các ngân hàng có các giao dịch liên quan đến Bitcoin để đảm bảo không xảy ra rủi ro, lợi dụng Bitcoin hay tiền ảo tương tự trong các hoạt động giao dịch.

Hai chỉ thị này đã đặt ra những quy định cụ thể: Các tổ chức tín dụng hay tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán không được thực hiện các giao dịch liên quan đến tiền ảo cho khách hàng, do có thể phát sinh rủi ro về rửa tiền, tài trợ khủng bố, gian lận trốn thuế… Đồng thời, tăng cường rà soát, báo cáo giao dịch đáng ngờ liên quan đến tiền ảo, rà soát các tổ chức, cá nhân có hoạt động mua bán, trao đổi tiền ảo… để có các biện pháp xử lý, đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật về phòng chống rửa tiền và quản lý ngoại hối.

Và với tất cả những quá trình này, đến gần đây NHNN cũng đang tiến hành dự thảo sửa đổi Luật Phòng chống rửa tiền trên cơ sở theo khuyến nghị của các tổ chức phòng chống rửa tiền quốc tế đã đặt ra vấn đề các quốc gia cần quan tâm đến các tài sản, sản phẩm công nghệ trong lĩnh vực tài chính để đảm bảo quản lý chặt chẽ, không bị lợi dụng để rửa tiền, tài trợ khủng bố hay các hoạt động phi pháp khác…

Trong việc sửa luật, NHNN đã nghiên cứu, dự thảo quy định điều khoản mang tính chất khung của Luật Phòng chống rửa tiền sửa đổi, trên cơ sở quy định khung này sẽ có những quy định cụ thể cho các sản phẩm tài chính hiện nay sử dụng công nghệ như Bitcoin, tiền ảo… Kể cả trong xu hướng phát triển công nghệ, tương lai có sinh ra sản phẩm khác nữa thì cũng sẽ được xử lý linh hoạt sau khi Luật này được ban hành và Chính phủ có các văn bản dưới luật như nghị định, các quy định về hành vi này để đảm bảo làm sao ngăn chặn, phòng chống rửa tiền, gian lận trốn thuế, hay thậm chí sử dụng những tài sản này dưới dạng biếu tặng có tính chất tham nhũng, hối lộ.

“Đây là vấn đề chủng tôi đang rất quan tâm”, Phó Thống đốc khẳng định.

Trước đó, tháng 6/2021 Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định 942/QĐ-TTg phê duyệt chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030.

Thủ tướng nêu một số nhiệm vụ nhằm nghiên cứu, phát triển, làm chủ các công nghệ lõi. Trong đó, Thủ tướng giao Bộ Khoa học và Công nghệ; Bộ Thông tin và Truyền thông lựa chọn ưu tiên, đẩy mạnh phong trào nghiên cứu một số công nghệ cốt lõi mà Việt Nam có lợi thế, có thể đi tắt đón đầu cũng như có khả năng tạo bứt phá mạnh mẽ như trí tuệ nhân tạo (AI), chuỗi khối (blockchain) và thực tế ảo/thực tế tăng cường (VR/AR), dữ liệu lớn (Big Data) tạo điều kiện ứng dụng các công nghệ số tiên tiến trong triển khai Chính phủ số. Thực hiện cơ chế đặt hàng, giao nhiệm vụ cho các doanh nghiệp công nghệ số nghiên cứu, phát triển các ứng dụng công nghệ mới cho Chính phủ số.

Bộ Tài chính cho biết đã thành lập Tổ nghiên cứu về tài sản ảo, tiền ảo theo Quyết định số 664/QĐ-BTC ngày 24/4/2020 nhằm triển khai công tác nghiên cứu, đề xuất các nội dung chính sách, cơ chế quản lý theo chức năng, nhiệm vụ của Bộ Tài chính có liên quan đến tài sản ảo, tiền ảo.

Ngân Giang